Szwajcaria zgadza się na sprzedaż Leopardów 1 Niemcom. Ukrainie wciąż mówi nie

2025-06-04 5:07

Szwajcaria wyraziła zgodę na sprzedaż czołgów Leopard 1 do Niemiec, lecz podkreśliła, że nie mogą one zostać przekazane Ukrainie. Ograniczenie to wynika z obowiązującego prawa o neutralności – podaje serwis Swissinfo. Czy decyzja władz w Bernie ostatecznie uniemożliwia Ukrainie dostęp do tych maszyn?

Spis treści

  1. Decyzja rządu federalnego w sprawie czołgów Leopard 1
  2. Szwajcarski zakaz sprzedaży czołgów na Ukrainę
  3. Czy można ominąć zakaz Szwajcarii i dostarczyć czołgi na Ukrainę?
  4. Czym jest czołg Leopard 1A5?

Decyzja rządu federalnego w sprawie czołgów Leopard 1

Szwajcaria podjęła ostateczną decyzję w sprawie 96 czołgów Leopard 1A5 należących do szwajcarskiej firmy RUAG, firma otrzymał zgodę na sprzedaż 71 czołgów bojowych Leopard 1A5 do Niemiec. Rząd federalny podjął jednak decyzję, że czołgi te nie mogą być sprzedane Ukrainie. Dotyczy to jednak tylko 71 z 96 czołgów Leopard 1, ponieważ własność pozostałych 25 jest kwestionowana. Jednak według serwisu „Blicka” Niemcy mają opcję zakupu, „która wejdzie w życie, gdy tylko sytuacja własnościowa zostanie wyjaśniona” w sprawie tych czołgów. Spór prawny z niemiecką firmą Global Logistics Support GmbH (GLS) nadal nie został rozstrzygnięty. Firma kupiła 25 czołgów w 2019 roku, ale nigdy ich nie odebrała. „Tagesanzeiger” podaje, że 25 czołgów zostało sprzedanych niemieckiej firmie za jedyne 500 euro za sztukę. Ruag zwrócił kwotę zakupu, po czym GLS ponownie przelał pieniądze.

W rezultacie do Niemiec sprzedanych zostanie tylko 71 egzemplarzy. Jak donosił SRF na początku maja, nabywcą ma być niemiecka grupa Rheinmetall, podobnie jak w przypadku pierwszej, nieudanej próby sprzedaży. Cena zakupu nie jest znana.

Obecnie 71 czołgów znajduje się we Włoszech. Firma Ruag MRO posiada łącznie 96 czołgów tego typu, które zostały zakupione od włoskiego Ministerstwa Obrony w 2016 roku. Od tego czasu były przechowywane w północnych Włoszech i były nieużywane.

Rząd Niemiec planował odnowić te czołgi, a następnie przekazać je Ukrainie, aby jej pomóc. Ukraina otrzymała od zachodnich partnerów około 192 czołgów Leopard 1 i 2, w tym około ponad 130 Leopardów 1. Jednakże Werner Salzmann, poseł prawicowej Szwajcarskiej Partii Ludowej, powiedział szwajcarskiemu serwisowi informacyjnemu Nau, że Szwajcaria musi jasno powiedzieć, że czołgi nie zostaną użyte do uzbrojenia Ukrainy.

Szwajcarski zakaz sprzedaży czołgów na Ukrainę

Rząd Szwajcarii podjął decyzję o zablokowaniu transakcji w czerwcu 2023 r., twierdząc, że naruszałaby ona rozporządzenie z 2022 roku z obawy, że zostaną one przekazane Ukrainie. Prawo szwajcarskie zabrania dostaw materiałów wojennych do krajów zaangażowanych w konflikty zbrojne. Zarówno rząd Niemiec, jak i Holandii wywierały za kulisami silną presję na swoich szwajcarskich odpowiedników, próbując zmienić ich zdanie.

Następnie firma Ruag MRO zwróciła się do Sekretariatu Stanu ds. Gospodarczych (SECO) o wydanie licencji na handel czołgami. Rząd federalny stwierdził, że nie jest to wymagane, ponieważ Niemcy są jednym z krajów, do których można sprzedawać materiały wojenne bez licencji. Czołgi nie mogą być jednak eksportowane na Ukrainę.

Wystawa uzbrojenia Wojska Polskiego na MSPO

W marcu 2025 r. przedstawiciele szwajcarskiego przemysłu zbrojeniowego powiedzieli agencji Reuters, że stracili grunt pod nogami w związku z europejskimi zbrojeniami z powodu ograniczeń eksportowych i zakazu odsprzedaży szwajcarskiej broni do Ukrainy.

Na przykład Niemcy, największy nabywca szwajcarskiej broni, wykluczyły szwajcarskie firmy z niektórych umów przetargowych, podczas gdy Dania i Holandia zawiesiły zamówienia.

Czy można ominąć zakaz Szwajcarii i dostarczyć czołgi na Ukrainę?

Według warunków sprzedaży:

"Ani czołgi, ani ich podzespoły lub akcesoria nie mogą zostać przekazane Ukrainie, planowana sprzedaż nie narusza rozporządzenia o embargu na broń w sprawie środków związanych z sytuacją na Ukrainie”.

To więc oznaczą, że zakupione czołgi nie posłużą w żaden sposób Ukrainie. Można jednak spekulować, że gdyby Ukraina potrzebowała części zamiennych do wykorzystywanych pojazdów na podwoziu czołgu Leopard 1, to rząd niemiecki mógłby po cichu przekazać te części. Oczywiście byłoby to złamaniem umowy, jednak czy ktoś będzie w stanie dowieść, że te części pochodziły stricte z tych czołgów? Raczej to wątpliwe i trudne to sprawdzenia w warunkach wojennych.

Czym jest czołg Leopard 1A5?

Leopard 1A5 to zmodernizowana wersja niemieckiego czołgu podstawowego Leopard 1, wprowadzonego w latach 60. XX wieku, a ulepszonego w latach 80. dla zwiększenia skuteczności bojowej. Wyposażono go w stalowy pancerz, który w niektórych konfiguracjach mógł być uzupełniony modułami reaktywnymi lub osłonami bocznymi, choć priorytetem pozostała mobilność i lekkość, co czyniło ochronę słabszą w porównaniu do nowszych konstrukcji, jak Leopard 2.

Głównym uzbrojeniem jest 105 mm armata gwintowana L7A3, skuteczna przeciw ówczesnym celom, zwłaszcza z amunicją podkalibrową stabilizowaną brzechwowo (APFSDS). Dodatково posiada karabiny maszynowe 7,62 mm MG3, jeden sprzężony, drugi przeciwlotniczy. Kluczową modernizacją w 1A5 jest zaawansowany system kierowania ogniem EMES-18, zapożyczony z Leopard 2, z celownikiem termowizyjnym, dalmierzem laserowym i cyfrowym komputerem balistycznym, co znacząco poprawiło celność i skuteczność w nocy. Napędza go silnik diesla MTU MB 838 CaM 500 o mocy 830 KM, umożliwiając prędkość do 65 km/h i zasięg około 600 km. Zawieszenie torsyjne i lekka konstrukcja (około 42 ton) zapewniają doskonałą mobilność na zróżnicowanym terenie. Czołg ten był używany przez Bundeswehrę i inne armie, jak Kanada czy Dania, choć obecnie jest w dużej mierze wycofany na rzecz nowszych modeli.

Portal Obronny SE Google News