Jak Polska finansuje Abramsy i Apache? FMF - tanie kredyty dla sojuszników USA

2025-07-25 16:47

Szef MON, Władysław Kosiniak-Kamysz, podpisał umowę na udzielenie Polsce przez USA gwarancji kredytowej wartej cztery miliardy dolarów w ramach programu Foreign Military Financing (FMF). Środki te można przeznaczyć na zakupy amerykańskiego sprzetu i uzbrojenia i jest to czwarta już duża pożyczka na ten cel. Ale czym jest FMF i dlaczego korzystamy z niego już po raz kolejny?

Spis treści

  1. Do czego służy Foreign Military Financing?
  2. Polska: Największy Beneficjent Pożyczek FMF w Regionie
  3. Amerykańskie pieniądze tylko na sprzęt z USA

Do czego służy Foreign Military Financing?

Foreign Military Financing (FMF) to strategiczny program finansowy rządu Stanów Zjednoczonych, mający na celu wzmacnianie zdolności obronnych państw sojuszniczych i partnerskich. Tak brzmi oficjalna definicja. Realnie FMF oferuje dotacje oraz pożyczki na zakup amerykańskiego sprzętu wojskowego, usług szkoleniowych i wyposażenia obronnego. FMF jest istotnym narzędziem amerykańskiej polityki bezpieczeństwa, umożliwiającym Waszyngtonowi umacnianie globalnych sojuszy i promowanie interoperacyjności wojskowej, czyli zdolności do wspólnego działania z siłami USA i szerzej, NATO.

Fundusze FMF nie są przekazywane jako gotówka, tak więc wprost nie zasilają państw którym zostały przyznane. Zazwyczaj pokrywają koszty konkretnych zamówień realizowanych w ramach rządowego programu Foreign Military Sales (FMS) lub bezpośrednich kontraktów komercyjnych (Direct Commercial Contracts - DCC) z amerykańskimi firmami. Jest to więc w równym stopniu narzędzie wsparcia sojuszników Waszyngtonu, co wsparcia amerykańskiego przemysłu zbrojeniowego. Środki te stają się kluczowe w obliczu zmieniającej się sytuacji geopolitycznej i rosnących zagrożeń, pozwalając sojusznikom USA na szybszą modernizację sił zbrojnych, niż gdyby musiały pozyskać na ten cel środki w sposób komercyjny.

Polska: Największy Beneficjent Pożyczek FMF w Regionie

Polska, jako jeden z najważniejszych sojuszników Stanów Zjednoczonych na wschodniej flance NATO, stała się w ostatnich latach największym beneficjentem pożyczek w ramach programu FMF. Intensyfikacja rosyjskiej agresji w Europie Wschodniej po 2022 roku zintensyfikowała też amerykańskie wsparcie dla modernizacji polskich sił zbrojnych, które USA uznają za kluczowe dla odstraszania i obrony zbiorowej NATO. Nie jest też tajemnicą, że w Polsce znajdują się istotne obiekty związane z działaniem US Army w Europie czy instalacja przeciwbalistyczna w Redzikowie, będąca elementem tarczy antyrakietowej USA.

Z drugiej strony, Siły Zbrojne RP korzystają z różnego typu amerykańskiego sprzętu wojskowego. Od nowo dostarczonych czołgów Abrams czy systemów przeciwlotniczych Patriot, przez samoloty F-16 Jastrząb, które były pierwszymi zachodnimi maszynami bojowymi w polskim wojsku, aż po myśliwce 5. generacji F-35A Husarz i śmigłowce AH-64E Apache, na których dostawę dopiero czekamy. Finansowanie tych zakupów to niełatwa sprawa. Dlatego od 2022 roku Stany Zjednoczone przyznały Polsce pożyczki i gwarancje kredytowe FMF o łącznej wartości, która przekroczyła właśnie 11 miliardów dolarów. To wsparcie plasuje Polskę w czołówce beneficjentów tego programu.

Amerykańskie pieniądze tylko na sprzęt z USA

Fundusze te są powiązane z zakupami zaawansowanego amerykańskiego sprzętu wojskowego. 25 września 2023 roku podpisano pożyczkę o wartości 2 mld dolarów z celem m.in. zakupu systemów Patriot, wyrzutni HIMARS, czołgów M1 Abrams i samolotów 5. generacji F-35. Kolejne dwa miliardy polska pożyczyła poprzez FMF 1 lipca 2024 roku na dalsze finansowanie modernizacji, w tym kolejne koszty systemu obrony powietrznej Wisła (Patriot). Trzy miesiące później MON podpisał podobna umowę, ale o wartości 3,08 mld dolarów w celu sfinansowania zakupu śmigłowców AH-64E Apache w liczbie 96 egzemplarzy. Podpisana 25 lipca 2025 roku gwarancja kredytowa to dotąd rekordowa suma 4 mld dolarów i jest ona również przeznaczona w głównej mierze na śmigłowce Apache oraz elementy systemu Patriot pozyskiwane w ramach programu obrony powietrznej Wisła. Mogą również zostać przeznaczone na planowaną modernizację myśliwców F-16C/D 52+ Jastrząb do standardu F-16V.

Ale nie są to jedyne środki, a jedynie najbardziej spektakularne i nagłośnione umowy. Na przykład w ubiegłym roku Polska w ramach FMF otrzymała 60 milionów dolarów dotacji, jako formą subsydiowania kosztów odsetek od pożyczek. Natomiast po wybuchu wojny na Ukrainie, we wrześniu 2022 roku, Kongres USA zatwierdził 288,6 miliona dolarów w ramach FMF dla Polski, aby "budować zdolności do odstraszania i obrony przed zwiększonym zagrożeniem ze strony Rosji". Łącznie tego typu dodatkowe narzędzia finansowe miały wartość kilku miliardów dolarów wsparcia bezzwrotnego.

Portal Obronny SE Google News
Pilot śmigłowca Apache - mjr. Strzyżewski