Super Hornety nie pójdą szybko na emeryturę. US Navy inwestuje w modernizacje

• Marynarka Wojenna USA przeznacza prawie miliard dolarów na modernizację floty myśliwców F/A-18E/F Super Hornet.
• Program ma wydłużyć żywotność maszyn do 10 000 godzin lotu i unowocześnić je do standardu Block III.
• Inwestycja ma zapewnić ciągłość zdolności bojowych lotnictwa pokładowego do lat 40. XXI wieku, w obliczu opóźnień w programach myśliwców nowej generacji.

Departament Obrony Stanów Zjednoczonych ogłosił 16 grudnia 2025 roku przyznanie firmie Boeing nowego, wieloletniego kontraktu, który jest kluczowy dla przyszłości lotnictwa pokładowego US Navy. Umowa, opiewająca na kwotę 930,77 mln dolarów i dotyczy kontynuacji programu modyfikacji okresu eksploatacji (Service Life Modification – SLM) dla nawet 60 samolotów F/A-18E/F Super Hornet. W ramach prac resurs maszyn zostanie wydłużony z dotychczasowych 6000 do 10 000 godzin lotu, a równolegle zostaną one wyposażone w najnowocześniejszą awionikę w standardzie Block III.

Kontrakt ma charakter elastyczny (IDIQ – Indefinite Delivery/Indefinite Quantity), co oznacza, że środki finansowe będą przyznawane stopniowo, w miarę składania konkretnych zamówień. Pozwala to US Navy na dynamiczne zarządzanie budżetem i dostosowywanie tempa modernizacji do aktualnych potrzeb operacyjnych. Prace będą realizowane w trzech kluczowych ośrodkach: San Diego w Kalifornii (44%), San Antonio w Teksasie (44%) oraz St. Louis w Missouri (12%), a ich zakończenie zaplanowano na listopad 2028 roku.

Program SLM, czyli druga młodość myśliwców

Program SLM ma fundamentalne znaczenie, biorąc pod uwagę, że samolot F/A-18 niedawno obchodziła 30-lecie istnienia. Jest to odpowiedź na intensywną eksploatację floty, która przyspieszyła zużycie strukturalne samolotów. Program podzielono na dwie fazy:

• Faza pierwsza, realizowana od kilku lat, zakładała wydłużenie żywotności maszyn z 6000 do 7500 godzin lotu.
• Faza druga, rozpoczęta w 2023 roku, ma na celu osiągnięcie docelowego resursu 10 000 godzin oraz przeprowadzenie kompleksowej modernizacji do standardu Block III.

Dzięki ścisłej współpracy Boeinga i Marynarki Wojennej udało się znacząco usprawnić cały proces. Wdrożenie najlepszych praktyk pozwoliło na redukcję kosztów programu o 30% w pierwszej fazie. Co więcej, pierwsze dwa samoloty zmodernizowane w ramach drugiej fazy zostały dostarczone z powrotem do US Navy w czerwcu 2024 roku, przed wyznaczonym terminem. Świadczy to o efektywności linii modernizacyjnych, które obecnie są w stanie modyfikować do 40 samolotów rocznie.

Na czym polega modernizacja do standardu Block III?

Modernizacja do wersji Block III, to nie tylko naprawy strukturalne, ale przede wszystkim skok technologiczny, który ma utrzymać Super Horneta jako groźną broń na współczesnym polu walki. Najważniejsze zmiany obejmują:

• Zaawansowany system kokpitu z dużym, dotykowym wyświetlaczem o wymiarach 10x19 cali, który znacząco poprawia świadomość sytuacyjną pilota.
• Nową infrastrukturę sieciową, w tym systemy DTP-N (Distributed Targeting Processor-Networked) i TTNT (Tactical Targeting Network Technology), umożliwiające błyskawiczną wymianę danych i działanie w środowisku sieciocentrycznym.
• Architekturę otwartych systemów misji (Open Mission Systems), która ułatwia integrację przyszłych sensorów i uzbrojenia.
• Zmniejszoną sygnaturę radarową (RCS), co zwiększa przeżywalność samolotu w strefach zagrożonych przez obronę przeciwlotniczą wroga.
• System poszukiwania i śledzenia w podczerwieni AN/ASG-34 IRST, pozwalający na pasywne wykrywanie i śledzenie celów powietrznych.
• Możliwość montażu konforemnych zbiorników paliwa (CFT), zwiększających zasięg o około 3500 funtów (ok. 1580 kg) paliwa.

Dzięki tym ulepszeniom zmodernizowane Super Hornety będą dysponować zdolnościami porównywalnymi z nowo produkowanymi maszynami.

Strategiczne znaczenie modernizacji F/A-18E/F

Decyzja o zainwestowaniu blisko miliarda dolarów w istniejącą flotę ma głębokie uzasadnienie strategiczne. US Navy stoi przed wyzwaniem utrzymania przewagi w powietrzu w dobie rosnącej potęgi konkurentów, takich jak Chiny czy Rosja. Jednocześnie przyszłość następcy Super Horneta, czyli myśliwiec szóstej generacji F/A-XX, wciąż jest niepewna, a jego wdrożenie to perspektywa wielu lat. 11 grudnia portal Flight Global informował, że Kongres USA poparł plan administracji Trumpa, ograniczając finansowanie programu F/A-XX W NDAA na rok fiskalny 2026 zatwierdzono jedynie 74 mln USD na F/A-XX (spadek o 84% z 453 mln USD w 2025 r.), zgodnie z wnioskiem budżetowym Białego Domu. Priorytetem jest program USAF Next Generation Air Dominance – F-47 Boeinga, zwycięzcy konkursu z marca 2025 r., który otrzyma ponad 2,5 mld USD plus 400 mln USD dodatkowe. Pentagon uzasadnia decyzję ograniczeniami bazy przemysłowej: pełna koncentracja na F-47, z minimalnym wsparciem dla F/A-XX, by zachować opcję przyszłościowego wyboru dostawcy (prawdopodobnie Boeing lub Northrop Grumman). Biały Dom argumentuje, że pełne finansowanie F/A-XX opóźniłoby wyższy priorytet F-47. Wcześniej Kongres rozważał zwiększenie budżetu F/A-XX do 971 mln USD, ale ostatecznie ustąpił.

Według doniesień serwisu Aviation Week Pentagon ocenia potencjał bazy przemysłu obronnego, gdyż istnieją poważne obawy co do jej zdolności do jednoczesnego wspierania konkursów i produkcji seryjnej dwóch programów samolotów szóstej generacji – F/A-XX Marynarki Wojennej i F-47 (NGAD) Sił Powietrznych. W związku z tym ogłoszenie konkursu i wybór wykonawcy F/A-XX zostały już przesunięte na późniejszy termin. Aviation Week zauważa, że ​​opóźnienia spowodowane są nie tylko ograniczeniami finansowymi, ale także problemami kadrowymi i produkcyjnymi w branży. Przedstawiciele Departamentu Obrony podkreślają, że opóźnienia mają charakter techniczny i proceduralny, nie są natomiast związane z decyzjami politycznymi lub finansowymi.

Szef operacji morskich USA admirał Daryl Caudle powiedział dziennikarzom na początku grudnia, którzy spotkali się z nim na Forum Obrony Narodowej im. Reagana w Kalifornii, że decyzja dotycząca losu myśliwca Marynarki Wojennej USA musi zostać „podjęta szybko”, biorąc pod uwagę, ile czasu zajmie zbudowanie, przetestowanie i zapoznanie się z tak zaawansowanym samolotem bojowym.

Sekretarz Marynarki Wojennej John Phelan powiedział niedawno portalowi Axios, że rozmawia na temat samolotu F/A-XX z Sekretarzem Obrony Pete’em Hegsethem i jego zastępcą, Stevem Feinbergiem. Zapytany, czy uważa, że ​​projekt jest nadal aktualny, odpowiedział: „Z mojego punktu widzenia, tak”.

Dlatego też można sądzić, że modernizacja Super Hornetów jest pragmatycznym rozwiązaniem, które pozwala uniknąć niebezpiecznej luki w zdolnościach bojowych. Zapewnia, że grupy uderzeniowe lotniskowców, stanowiące trzon amerykańskiej projekcji siły na świecie, będą dysponować wystarczającą liczbą nowoczesnych i gotowych do walki myśliwców. Utrzymanie floty F/A-18 w służbie do lat 30. i 40. XXI wieku jest kluczowe, podczas gdy flota F-35C Lightning II jest stopniowo rozbudowywana, a programy nowej generacji dojrzewają.

Przyszłość floty i dalsze plany

Choć Boeing planuje zakończyć produkcję nowych Super Hornetów w 2027 roku, nie wpłynie to na program modernizacji. Prace związane z programem SLM będą kontynuowane na oddzielnych liniach produkcyjnych co najmniej do lat 30. Ostateczna liczba samolotów, które przejdą modernizację, nie jest jeszcze ustalona i będzie zależeć od przyszłych budżetów i wymagań operacyjnych.

Jak podkreśla kontradmirał John Lemmon, dyrektor wykonawczy programu Marynarki Wojennej ds. samolotów taktycznych: „Super Hornet pozostaje dominującym samolotem w eskadrze lotniskowca i będzie nadal zapewniał znaczną zdolność bojową do lat 40. XXI wieku”. 

Czym jest program F/A-XX?

Program F/A-XX Amerykańskiej Marynarki Wojennej (US Navy) to inicjatywa mająca na celu opracowanie nowej generacji wielozadaniowego samolotu bojowego, który zastąpi obecne myśliwce pokładowe F/A-18E/F Super Hornet, przy okazji będąc wspierany przez F-35C. Jest to część szerszego planu modernizacji lotnictwa morskiego w ramach programu Next Generation Air Dominance (NGAD), który obejmuje zarówno Marynarkę Wojenną, jak i Siły Powietrzne USA (USAF). Potrzebę zbudowania takiego samolotu stwierdzono po raz pierwszy w czerwcu 2008 roku.

Nowy samolot będzie charakteryzować technologią stealth, poprawionym zasięgiem i wytrzymałością, a także będzie mógł współpracować zarówno z bezzałogowymi samolotami bojowymi, jak i systemami obrony powietrznej Marynarki Wojennej bazującymi na lotniskowcach. Samolot ma zapewnić przewagę technologiczną nad potencjalnymi przeciwnikami, takimi jak Chiny w kontekście rosnącej skuteczności systemów obrony powietrznej i samolotów.

Jak powiedział kontradmirał Michael „Buzz” Donnelly, dyrektor ds. wojny powietrznej w czasie swojej prezentacji na konferencji Sea-Air-Space 2025 zorganizowanej przez Navy League na początku kwietnia, F/A-XX zapewni „ponad 125 procent zasięgu” obecnych samolotów taktycznych bazujących na lotniskowcach — co oznacza wzrost o 25 procent zasięgu bojowego bez tankowania w porównaniu do istniejących myśliwców, takich jak Super Hornet i F-35C. Ten pozornie skromny wzrost ma ogromne znaczenie dla strategii lotnictwa morskiego USA, zwłaszcza w regionie Indo-Pacyfiku, gdzie ogromne odległości i możliwości przenoszenia rakiet stanowią wyzwanie dla tradycyjnych koncepcji operacji lotniskowców. Dla porównania promień bojowy Super Hornetów ogranicza się do około 500–650 mil morskich przy realistycznym obciążeniu bronią. Z kolei promień F-35C wynosi około 600–670 mil morskich, tylko nieznacznie więcej niż Super Hornet.

Program jest wciąż w fazie koncepcyjnej i wczesnego rozwoju. Marynarka Wojenna planuje wprowadzenie F/A-XX do służby w latach 30. XXI wieku, prawdopodobnie około 2030-2035 roku, choć dokładny termin zależy od finansowania i postępu technologicznego, a F/A-18 Super Hornet pozostaną operacyjne do lat 40. XXI wieku. Marynarka Wojenna ma obecnie około 128 samolotów F/A-18, które są w służbie od połowy lat 90, zastępując samoloty F-14 Tomcat, wycofane ze służby w 2006 r.

F/A-18 Super Hornet

F/A-18 Hornet został skonstruowany w oparciu o prototyp YF-17 Cobra. Pierwszy prototyp oblatano 18 listopada 1978 roku. Sama konstrukcja jak na owe czasy był przełomowa. Pilot w kabinie dysponował trzema wielofunkcjonalnymi monitorami. Debiutem bojowym F/A-18 było zestrzelenie podczas wojny nad Zatoką Perską w 1991 roku dwóch irackich MiG-21. Samoloty te brały też udział w bombardowaniach w czasie tej wojny jak i w byłej Jugosławii. Hornety także prowadziły bombardowania na cele w Afganistanie w 2001-2002.

F/A-18 Super Hornet, stanowi obecnie podstawowy samolot lotnictwa myśliwsko-uderzeniowego US Navy na lotniskowcach. Samolot jest pochodną oryginalnego Horneta i jest znacznie większy w swojej konstrukcji w porównaniu do swojego poprzednika. Wersja jedno miejscowa otrzymała oznaczenie F/A-18E, a dwumiejscowa F/A-18F. Super Hornet bazował na kadłubie F/A-18C, ale miał większą długość, masę powiększone skrzydła z dodatkowymi przednimi powierzchniami sterowanymi oraz większy statecznik pionowy. Boeing dostarczył pierwszy Block III F/A-18 Super Hornet do US Navy we wrześniu 2021 roku. Producent opisuje ten samolot jako najbardziej zaawansowaną wersję Super Horneta, które przekraczają możliwości myśliwca czwartej generacji. F/A-18 Super Hornet ma masę startową wynoszącą 29 940 kg. Wymiary samolotu to: 18,31 m długości, rozpiętość skrzydeł to 13,62 m, a wysokość 4,88 m. Samolot posiada napęd w postaci dwóch silników odrzutowych dwuprzepływowych General Electric F414-GE-400 o ciągu 98 kN. Prędkość maksymalna samolotu to 1,6 Ma. Zasięg to 2350 km (z uzbrojeniem w postaci dwóch pocisków rakietowych powietrze-powietrze AIM-9). Uzbrojenie samolotu to: 6-lufowe działko M61A1 Vulcan kal. 20 mm oraz pociski rakietowe lub bomby o masie do 8050 kg podwieszone na węzłach uzbrojenia, dwoma na końcach skrzydeł i trzech pod kadłubem. Boeing od 1983 roku dostarczył ponad 2000 Super Hornetów i Growlerów, a także starszych F/A-18A/B/C/D Hornetów, klientom na całym świecie. US Navy planuje eksploatować Super Hornety do 2030 roku.