Poniższy przegląd ma charakter poglądowy. Zatem sam z siebie nie jest kompletny. Broń przedstawiamy w grupach rodzajowych i w porządku chronologicznym, tj. wg daty wprowadzenia danej broni na stan Sił Zbrojnych Stanów Zjednoczonych (SZSZ). Do poszczególnych rekordów tej mini-bazy dołączamy tylko krótkie informacje. Gdyby do każdej broni dołączyć szczegółowy opis, to ten materiał miałby ponad dwa metry długości (na ekranie). Zatem zaczynamy. Na początek…
BROŃ BIAŁA
Marine Corps NCO Sword. Szabla podoficerska Korpusu Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych jest najstarszym orężem b jest najstarszą bronią nieprzerwanie używaną w armii USA. Przejęto ją w 1859 r. Obecnie używany wyłącznie do celów ceremonialnych. Dla porównania: w Wojsku Polskim wspólcześnie w takim charakterze używa się szabli wz.76.
Bagnet M9 nie jest ozdobą. W 1984 r. zastąpił używany przez 20 lat bagnet M7. M9 – podobnie jak bagnet do karabinków AK – W połączeniu z pochwą tworzy nożyce do cięcia drutu. Ma ząbkowaną głownię, więc można go używać jako mini-piły.
ARTYLERIA LUFOWA i RAKIETY
M61 Vulcan. Sześciolufowe działko systemu Gatlinga kalibru 20 mm. Opracowane w latach 1946-47. Wdrożone do produkcji przez General Electric w 1958 r. Kto pomyślałby, że ta broń istnieje od trzech czwartych wieku! Współcześnie używany wariant jest w stanie wystrzelić ok. 6000 pocisków na minutę. M61 jest m.in. w F-16 i F-22 Raptor. Wariant o kalibrze zwiększonym do 30 mm stanowi podstawowe wyposażenie samolotu szturmowego A-10 Thunderbolt II.
Minuteman. W czasie wojny o niepodległość przeciwko Brytyjczykom tak określało się ochotnika powoływanego pod broń „w minutę”. Od 1962 r. to określenie kojarzy się raczej z międzykontynentalnym pocisk balistycznym produkcji koncernu Boeing. To pierwszy pocisk wielogłowicowy. Nadal jest ważną częścią amerykańskiego systemu przenoszenia broni jądrowej triady nuklearnej na morzu, w powietrzu i na lądzie. Najnowsza wersja, trzygłowicowy LGM-30G Minuteman III, ma zasięg 13 tys. km, a Siły Powietrzne USA utrzymują około 450 takich międzykontynentalnych rakiet międzykontynentalnych.
M109 SPH. Samobieżna haubica kal. 155 mm wyprodukowane przez United Defense. W użytkowaniu od 1962 r. Obsługiwana przez 6-osobową. Zmodernizowana, jako M109A6 Paladin może wystrzelić sześć pocisków na minutę w cele znajdujące się w odległości 24 km - dla pocisków standardowych oraz 30 km – dla pocisków odrzutowych. Po świecie jeździ ok. 4 tys. M109SPH i nowszych.
M197 Vulcan. Trzylufowe działko (kal. 20 mm) systemu Gatlinga, produkowane przez General Dynamics. Na stanie armii od 1967 r. Opracowane przede wszystkim pod kątem uzbrojenia śmigłowców. M197 Vulcan jest zwykle montowany z przodu współczesnych śmigłowców szturmowych. Jest zasilany z 700-nabojowego magazynka z dużymi nabojami 20 mm. Strzela się z niego seriami po 30 do 50 nabojów.
BGM-71 TOW. Przeciwpancerny pocisk kierowany. Produkt Hughes Aircraft Company wprowadzono do użytku w 1970 r. Pocisk kierowany jest przewodowo, co może dziś dla niektórych być rozwiązaniem nieco przestarzałym, ale takie rozwiązanie (odporne na zakłócanie) ponad 40 użytkowników chwali sobie. System TOW jest jednym z najczęściej używanych pocisków przeciwpancernych. TOW mogą być przenoszone ręcznie lub montowane na pojazdach i okazały się skuteczne przeciwko ruchomym celom oddalonym o 3 -3,7 km.
M224 LWCMS. Moździerz kal. 60 mm skonstruowany przez US Military. W użyciu od 1978 r. M224 Lightweight Company Mortar System zastąpił moździerze M2 i M19 używane podczas II wojny światowej. M224 może strzelać na maksimum 3,5 km (dwa razy dalej od drugowojennych konstrukcji). Szybkostrzelność – 30 strzałów na minutę, obsługę sprzętu stanowi 3-osobowa załoga.
M202 Flame Assault Shoulder. Wielolufowa ręczna wyrzutnia rakiet zapalających (producent: Northrop). Armia amerykańska używa jej od 1978 r. Do tego czasu używano plecakowego miotacza ognia M2 o zasięgu rażenia ograniczonym do 40 m oraz eksperymentalnie XM191. Ten ostatni nie wyszedł poza fazę testów bojowych w Wietnamie i stał się po części punktem wyjścia do opracowania M202. Czterolufowa ręczna wyrzutnia rakiet, używana jak RPG, ma zasięg skuteczny 200 m, a maksymalny do 750 m! Pociski kal. 66 mm elaborowane są materiałem podobnym do napalmu.
BROŃ STRZELECKA
M1903 Springfield. Karabin powtarzalny wprowadzony do uzbrojenia US Army w 1903 r. Karabin autorstwa Springfield Armory na tyle dobry, że był używany nie tylko podczas I, ale i II WŚ. W w wojnach w Korei i Wietnamie był już używany w ograniczonym stopniu. Obecnie używany w charakterze oręża ceremonialnego przez Gwardię Narodową. Użytkowo – przez Straż Wybrzeża Stanów Zjednoczonych – jako karabin do miotania liny.
Colt M1911. I wszystko jasne. Pistolet półautomatyczny kal. 11,43 mm (0,45 cala) konstrukcji Johna Browninga. Legenda sama w sobie. Przedmiot pożądany przez kolekcjonerów broni strzeleckiej. Wzór, od 1911 r., dla wielu innych konstrukcji, w tym naszego ViS wz. 35. W powszechnym użyciu w wojsku amerykańskim jeszcze w latach 80. Potem zastąpiony przez pistolety Berretta M9. Colt M1911 nadal jest jednak na wyposażeniu sił specjalnych Korpusu Piechoty Morskiej pod oznaczeniem M45.
LKM i CKM M1919. Wprowadzony – jak wynika z oznaczenia – po I WŚ. Konstrukcja genialnego Johna Browninga. Choć konstrukcja (kal. 7,62 mm) jest dosłownie wiekowa, to karabin nadal jest używany w nowoczesnych odmianach. Szybkostrzelna broń montowana na statywie ma system krótkiego odrzutu, dzięki czemu jest łatwiejsza w obsłudze, a jednocześnie prosta w obsłudze. Prostota i niezawodność sprawiają, że M1919 pozostaje w służbie do dziś (jego ostatnia wersja to M1919A6).
CKM M2 Browning. Kaliber: 12,7 mm (0,5 cala) wszedł na uzbrojenie armii amerykańskiej w tym samym czasie, co M1919. We współczesnej wersji M2 ma szybkostrzelność ok. 800 pocisków na minutę przy maksymalnym zasięgu 6800 metrów. Ogień dokładny można prowadzić na dystansie do 2000 metrów.
Karabin samopowtarzalny M14. Produkowany przez Springfield Armory. Kal. 7,62 mm. Wprowadzony do uzbrojenia w 1957 r. Zastąpił M1 Garand, podstawowy karabin standardowy z czasów II wojny światowej i wojny koreańskiej. Choć M14 jest jest celniejszym od współczesnych karabinów szturmowych i ma większą siłę rażenia, to nowoczesne karabiny są lżejsze, mają większy zasięg i szybkostrzelność. M14 nadal jest używany jako broń ceremonialna US Tomb Guard, straży pełniącej wartę przed Grobem Nieznanych Żołnierzy na Cmentarzu Narodowym w Arlington.
UKM M60. Produkowany przez Saco Defense od 1957 r. Lekki (10,5 kg bez podstawy) i szybkostrzelny 220/550 strzałów na minutę) UKM kal. 7,62 mm. Wzorowany częściowo na hitlerowskim MG-42. Podobnie jak w niemieckim UKM, taki w M60 z powodu wysokiej szybkostrzelności trzeba było co jakiś czas wymieniać lufę, gdy prowadziło się ogień ciągły. Ostatnio używany przez żołnierzy amerykańskich w Afganistanie. Wersje M60E3 i E4 nadal są na wyposażeniu jednostek specjalnych.
M134 Minigun. Rotacyjny karabin maszynowy systemu Gatlinga, strzelający pociskami kal. 7,62 mm z sześciu luf. Produkowany od 1963 r. Szerzej spopularyzowany przez film akcji „Predator” z Arnoldem Schwarzeneggerem w roli głównej. Szybkostrzelność: od 2000 do 6000 strzałów na minutę. Zasilanie: z magazynków o pojemności od 500 do 5000 nabojów.
Remington 870. Strzelba, tzw. pompka, na wyposażeniu od 1969 r. Ceniona za niezawodność i siłę rażenia. Powstała na zamówienie Korpus Piechoty Morskiej, który poszukiwał następcy dla tego rodzaju broni jeszcze z czasów II WŚ. W rezultacie powstał Model 870 Mark 1, który jest zasadniczo podobny do cywilnej wersji 870 (produkowanej od 1951 r.), ale wyposażony w adapter bagnetowy, przyrządy celownicze i rozszerzony magazynek na osiem nabojów, w tym jeden w komorze.
M240. Amerykańska odmiana belgijskiego FN MAG (konstrukcji Fabrique Nationale). Kal. 7,62 mm. Kolejny karabin ogólnego przeznaczenia wzorowany na niemieckim MG-42. Zastąpił karabiny M60. Od 1977 r. jest podstawowym wyposażeniem armii amerykańskiej i Korpusu Piechoty Morskiej, zdolnym do wystrzeliwania standardowych pocisków NATO na zwiększonym dystansie. Wszechstronność broni gwarantuje, że prawdopodobnie jeszcze przez następne dekady pozostanie na wyposażeniu SZSZ.
***
To tyle w pierwszej części przeglądu nienajnowszej broni będącej na wyposażeniu Sił Zbrojnych Stanów Zjednoczonych. W następnej części prezentacji broni starej, ale dalej dobrej, ale w kontekście marynarki wojennej, lotnictwa, min oraz granatów i broni opancerzonej.
