Oficjalne przekazanie i transfer samolotu został podpisany przez kierownika programu MRTT NSPA, Andre van Nispena, w siedzibie Airbus Defence and Space w Getafe w Hiszpanii. Po podpisaniu umowy samolot został przeniesiony do bazy operacyjnej w Kolonii w Niemczech.
Multinational Multi-Role Tanker Transport Fleet (MMF) to wielonarodowy program lotniczy NATO, mający na celu wspólne użytkowanie nowoczesnych samolotów tankowania powietrznego i transportu strategicznego. Program ten jest zarządzany przez NATO Support and Procurement Agency (NSPA) we współpracy z Organisation for Joint Armament Cooperation (OCCAR).
MMF opiera się na eksploatacji samolotów Airbus A330 Multi Role Tanker Transport (MRTT), które mogą pełnić trzy główne funkcje, którymi są tankowanie w powietrzu poprzez samoloty, które są wyposażone w systemy boom, przeznaczone głównie dla maszyn amerykańskich oraz hose-and-drogue, który jest stosowany przez m.in. samoloty europejskie. Kolejną funkcją jest transport strategiczny, który umożliwia przewozu znacznych ładunków, sprzętu oraz żołnierzy na duże odległości. Ostatnim jest ewakuacja medyczna (MEDEVAC), której konfiguracja umożliwia przewóz rannych oraz personelu medycznego w razie potrzeby.
Polecany artykuł:
W skład MMF wchodzą następujące państwa dysponujące określoną ilością godzin rocznie:
- Holandia (5500 godzin)
- Belgia (1000 godzin)
- Luksemburg (200 godzin)
- Niemcy (5500 godzin)
- Norwegia (1000 godzin)
- Czechy (100 godzin)
Każde z państw posiada udziały w programie, co przekłada się na liczbę dostępnych godzin lotów rocznie. Flota MMF stacjonuje w dwóch głównych bazach:
- Eindhoven (Holandia) – główna baza operacyjna, gdzie znajduje się większość samolotów.
- Köln-Bonn (Niemcy) – dodatkowa lokalizacja dla części floty.
Obecnie MMF posiada już dziewięć egzemplarzy z planowanych dziesięciu opierających się platformie A330 MRTT. Program MMF jest kluczowym elementem wzmacniania zdolności tankowania powietrznego NATO i europejskich sił powietrznych. Dzięki współdzieleniu kosztów i zasobów, umożliwia efektywne wykorzystanie drogich samolotów MRTT oraz zwiększa interoperacyjność między sojusznikami.
Polska była początkowo zaangażowana w program MMF, ale ostatecznie wycofała się w 2017 roku. Głównym powodem rezygnacji było rozważanie zakupu własnych samolotów tankowania powietrznego, zamiast współdzielenia floty z innymi państwami NATO. Polska chciała mieć pełną kontrolę nad swoimi zasobami, a udział w MMF oznaczałby konieczność dostosowania się do harmonogramu innych użytkowników.
Polska ma trzy opcje w kwestii możliwości tankowania w powietrzu. Pierwszą z nich to kontynuacja współpraca w ramach NATO/USA i korzystanie przede wszystkim z amerykańskich tankowców, która jest najtańszą opcją, jednak występuje w tym przypadku ryzyko braku dostępności, która zależy od sojuszników, a elastyczność operacyjna jest ograniczona, nie posiadając przy tym żadnej niezależności w ich wykorzystywaniu.
Polecany artykuł:
MMF pozostaje otwarte na nowych członków, więc dołączenie Polski dalej jest realne, a zwiększenie liczby samolotów A330 MRTT jest możliwe. Gdyby Polska zdecydowała się ponownie przystąpić, mogłaby skorzystać z gotowej infrastruktury. MON nadal rozważa różne opcje dotyczące tankowania w powietrzu, ale jak na razie nie podjęto decyzji o powrocie do MMF ani o zakupie własnych MRTT. Warunki w tym programie są lepsze niż współpraca w tym zakresie z USA.
Jeśli Polska chciałaby być naprawdę niezależna, w możliwościach tankowania powietrznego jedynym rozwiązaniem jest pozyskanie własnych samolotów tankowania powietrznego, co jest najbardziej kosztownym rozwiązaniem, jednak daje Polsce największe możliwości i elastyczność operacyjną, której nie będzie miała przy programach sojuszniczych.
