Jakie uzbrojenie dostała Ukraina od Polski? Raport z pomocy dla Ukrainy

Od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 roku Polska odegrała kluczową rolę w dostarczaniu pomocy militarnej, stając się liderem w przekazywaniu sprzętu pancernego i szkoleniach dla ukraińskich żołnierzy. Nowo opublikowany raport przez Rade do spraw Współpracy z Ukrainą w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów przedstawił szczegóły pomocy dla Ukrainy udzielonej przez Polskę.

Jak podaje Ministerstwo Obrony Narodowej, do marca 2025 roku Polska przekazała Ukrainie 46 pakietów uzbrojenia i amunicji, a kolejny, 47. pakiet, jest w przygotowaniu. Łączna wartość wsparcia, obejmującego nie tylko sprzęt, ale także szkolenia, logistykę, naprawy i pomoc medyczną, przekroczyła 18 mld zł. W samym 2022 roku wartość przekazanego sprzętu wyniosła 7,23 mld zł, a w latach 2023–2024 – 5,63 mld zł.

Skala polskiego wsparcia

Polska dostarczyła Ukrainie szeroki wachlarz uzbrojenia, w tym:

• 318 czołgów, w tym T-72 i PT-91;
• 586 pojazdów opancerzonych, takich jak BWP-1;
• 137 systemów artyleryjskich, w tym armatohaubice 2S1 Goździk;
• 10 myśliwców MiG-29 i 10 śmigłowce Mi-24;
• 405 przenośnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych;
• ponad 101 mln sztuk amunicji wielko- i średniokalibrową
• bezzałogowe statki powietrzne, amunicję krążącą, sprzęt medyczny, broń indywidualną oraz ponad 19 500 terminali Starlink, zapewniających dostęp do internetu.

W 2022 roku, w kluczowych pierwszych miesiącach wojny, Polska przekazała m.in. 240 czołgów T-72, 82 systemy artyleryjskie oraz 287 zestawów przeciwlotniczych. W latach 2023–2024 wsparcie obejmowało m.in. 78 czołgów, 502 pojazdy opancerzone, 55 systemów artyleryjskich oraz nowoczesne czołgi Leopard 2. Polska przełamała również międzynarodowy impas, inicjując w 2023 roku „koalicję czołgową”, która umożliwiła dostawy Leopardów 2, obecnie serwisowanych w Polsce.

Eksport i zakupy Ukrainy

Oprócz darowizn, Ukraina zakupiła w Polsce sprzęt wojskowy za 2,216 mld euro, w tym 54 armatohaubice Krab (z czego dostarczono 36), 60 transporterów MT-LB, 92 haubice 2S1 Goździk oraz tysiące sztuk broni strzeleckiej. Polska wspiera także Ukrainę logistycznie, dostarczając części zamienne, paliwa i smary.

Szkolenia i misja EUMAM Ukraine

Polska odgrywa kluczową rolę w Misji Wsparcia Wojskowego UE na rzecz Ukrainy (EUMAM Ukraine), której dowództwo mieści się w Polsce. Do połowy 2024 roku misja wyszkoliła blisko 60 tys. ukraińskich żołnierzy, z czego jedną trzecią przeszkolili polscy instruktorzy. To czterokrotnie więcej niż początkowo planowano, co podkreśla zaangażowanie Polski w przygotowanie ukraińskich sił do obrony.

Polska na czele wsparcia pancernego

Polska jest światowym liderem w dostarczaniu czołgów i wozów bojowych Ukrainie. Przekazane 318 czołgów i 586 pojazdów opancerzonych mogłoby wyposażyć dwie pełne brygady pancerne. W czerwcu 2022 roku prezydent RP Andrzej Duda podkreślał, że Polska oddała znaczną część własnego uzbrojenia, w tym ponad 240 czołgów T-72, wspierając Ukrainę w krytycznym momencie wojny.

Polski korytarz strategiczny

Według raportu Polska ze względu na swoje położenie geograficzne, rozwiniętą infrastrukturę oraz zdolności logistyczne, stała się kluczowym sąsiadem Ukrainy w jej wojnie obronnej. Postawa polskiego rządu i społeczeństwa miała decydujące znaczenie dla zapewnienia Ukrainie dostępu do pomocy wojskowej i humanitarnej. Jak podaje Ministerstwo Obrony Narodowej, ponad 90% całkowitej pomocy wojskowej dla Ukrainy przeszło przez terytorium Polski.

Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych: Klucz do efektywnej pomocy

W latach 2022-2023 Polska przekazała Ukrainie i jej obywatelom, za pośrednictwem polskiego korytarza strategicznego, rezerwy o łącznej wartości 1,5 miliarda złotych. Koordynacją i realizacją tych działań zajęła się Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych (RARS). Jej zadania obejmowały:

• koordynowanie i organizowanie pomocy Ukrainie (transport, logistyka, infolinia dla darczyńców, współpraca z Komisją Europejską),
• dokonywanie zakupu towarów i usług na rzecz Ukrainy i uchodźców,
• przyjmowanie i przekazywanie darowizn oraz dokonywanie zakupów ze środków pieniężnych pochodzących z darowizn.

Finansowanie tej pomocy pochodziło z różnych źródeł, co przedstawia poniższa tabela:

Źródła finansowania rezerw (mln PLN)	2022 r.	2023 r.	Razem
Fundusz Pomocy	406	311	717
Dotacja celowa KPRM	379	9	388
Darowizny	226	178	404
Razem	1011	498	1509

Kategorie przekazanej pomocy: Od paliwa po sprzęt medyczny

Polska pomoc dla Ukrainy była zróżnicowana i obejmowała kluczowe kategorie, niezbędne do funkcjonowania państwa i wsparcia ludności w warunkach wojny:

• Rezerwy techniczne: o łącznej wartości ewidencyjnej około 655,4 mln zł. W ich skład wchodziły: benzyna silnikowa 95 i olej napędowy w łącznej ilości 70 450,5 m3, o wartości 92,3 mln zł, agregaty prądotwórcze, kontenery biurowe, sanitarne, mieszkalne, celne, bazowe, pawilony, pomieszczenia, przychodnie medyczne, miasteczka kontenerowe, nagrzewnice, pojazdy, rezerwy specjalne, osprzęt teleinformatyczny, stacje uzdatniania wody.
• Rezerwy żywnościowe: o łącznej wartości ewidencyjnej około 120,4 mln zł. Udostępniono około 11 942,8 ton produktów żywnościowych, w tym 209 tys. sztuk racji żywnościowych oraz 238 tys. litrów wody butelkowanej.
• Rezerwy medyczne: o łącznej wartości ewidencyjnej około 370,8 mln zł. W ich ramach przekazano sprzęt i wyposażenie medyczne, leki, środki ochrony indywidualnej, produkty lecznicze, artykuły włókiennicze oraz środki dezynfekcyjne.
• Darowizny rzeczowe i finansowe: obejmowały paliwo (lotnicze, olej napędowy, benzynę silnikową), towary koncesjonowane, produkty spożywcze i lecznicze. Z darowizn pieniężnych zakupiono i udostępniono m.in. towary koncesjonowane, paliwo oraz agregaty prądotwórcze.

Polska jako hub logistyczny i medyczny dla Europy

Polska odgrywa również kluczową rolę w organizacji transportu pomocy zagranicznej, działając jako korytarz strategiczny we współpracy z Komisją Europejską. W marcu 2022 roku Komisja Europejska udzieliła RARS grantu na prowadzenie hubu logistycznego unijnego mechanizmu ochrony ludności. Początkowo finansowano transport krajowy, a od czerwca 2023 roku transport całościowy do odbiorcy na Ukrainie. Wartość przyznanego grantu wynosi 26 965 000 euro.

W grudniu 2022 roku Komisja Europejska przyznała RARS dwa indywidualne granty w ramach programu rescEU, dedykowane pomocy Ukrainie:

• „RescEU Sprzęt Energetyczny”: obejmuje utworzenie i utrzymywanie zdolności w postaci agregatów prądotwórczych. Zakupiono 5 630 sztuk sprzętu o różnej mocy na łączną wartość około 122 370 836,54 euro. Do tej pory zrealizowano 14 mobilizacji sprzętu do ponad 100 różnych odbiorców w administracji publicznej Ukrainy.
• „RescEU Donacje”: polega na przekazywaniu za pośrednictwem RARS pomocy towarowej od darczyńców z sektora prywatnego lub państw niebędących członkiem/partnerem unijnego mechanizmu ochrony ludności. Przekazywany sprzęt to głównie sprzęt energetyczny oraz pojazdy o łącznej wartości około 3 mln euro.

W latach 2022-2023 RARS zorganizowała transport 136 000 ton pomocy w transporcie drogowym oraz 58 668 ton w transporcie intermodalnym, co świadczy o ogromnej skali zaangażowania.

Medevac Hub Jasionka: Ratunek dla rannych

1 września 2022 roku otwarto Medevac Hub Jasionka na terenie Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, finansowany przez Komisję Europejską i zarządzany przez Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej. Hub zapewnia:

• podstawową obserwację, opiekę pielęgniarską i wsparcie psychospołeczne dla relokowanych pacjentów,
• ciągłość i modyfikację bieżącej opieki medycznej,
• identyfikację, ocenę i kierowanie pacjentów z zagrożeniem pogorszenia się stanu zdrowia do szpitala referencyjnego.

Hub może przyjąć do 20 pacjentów i do 30 osób towarzyszących korzystających z procedury ewakuacji medycznej do państw UE/EOG, a także do 20 pacjentów wracających na Ukrainę po leczeniu. Do 1 lutego 2024 roku z pobytu w MHJ skorzystało 1 813 osób (1 279 pacjentów i 534 osoby towarzyszące), co podkreśla jego kluczową rolę w systemie opieki medycznej dla poszkodowanych w wyniku konfliktu.

Jest to już drugi tego typu raport. W zeszłym roku, Prezydenta RP opublikowała obszerny raport pomocy, jaką przekazała Polska Ukrainie.