Spis treści
Rok 2025 był dla Wojsk Obrony Terytorialnej czasem intensywnego rozwoju i strategicznych zmian. Zakończenie etapu formowania WOT jako piątego Rodzaju Sił Zbrojnych to kamień milowy w historii tej formacji. Obecnie WOT liczą około 44 900 żołnierzy, w tym 6620 żołnierzy zawodowych i aktywnej rezerwy oraz 38 280 żołnierzy Terytorialnej Służby Wojskowej. W samym 2025 roku do służby wcielono 13 230 nowych żołnierzy, co świadczy o niesłabnącym zainteresowaniu służbą w tej formacji.
Kluczową zmianą strukturalną było rozpoczęcie procesu przekształcania istniejących brygad OT w Komponent Ochrony Pogranicza (KOP). Decyzja ta, podyktowana wnioskami z wojny na Ukrainie, permanentnym zagrożeniem na granicy z Białorusią oraz budową Narodowego Programu Odstraszania i Obrony - Tarcza Wschód, ma na celu wzmocnienie potencjału obronnego polskich granic. Do KOP wydzielono cztery brygady: 1 Podlaską BOT (5 batalionów), 4 Warmińsko-Mazurską BOT (5 batalionów), 19 Nadbużańską BOT (3 bataliony) oraz 20 Przemyską BOT (3 bataliony). Brygady te będą posiadały zaawansowane zdolności w zakresie rozpoznania, wsparcia ogniowego, bezzałogowych systemów uzbrojenia (BSP) i przeciwdziałania BSP, a także logistyki, co znacząco zwiększy ich efektywność w ochronie granic.
Wszystkie zaplanowane brygady WOT są już uformowane, a każde województwo ma co najmniej jedną brygadę. W województwie mazowieckim funkcjonują trzy brygady: 5 MBOT w Ciechanowie, 6 MBOT w Radomiu i 18 SBOT w Warszawie. Po dwie brygady znajdują się w województwie lubelskim (2 LBOT w Lublinie i 19 NBOT w Chełmie) oraz podkarpackim (3 PBOT w Rzeszowie i 20 PBOT w Przemyślu). Ta rozbudowana struktura zapewnia szerokie pokrycie terytorialne i zdolność do szybkiego reagowania na lokalne zagrożenia.
WOT w akcji: Operacje krajowe i międzynarodowe
Motto żołnierzy WOT, „Zawsze Gotowi, Zawsze Blisko”, w 2025 roku znalazło swoje odzwierciedlenie w realnym wsparciu i pomocy w wielu operacjach. W pierwszej połowie roku, na terenach popowodziowych, żołnierze WOT realizowali Operację FENIKS, kierowaną przez dowódcę WOT gen. dyw. dr Krzysztofa Stańczyka. Ich zadania obejmowały zabezpieczenie ewakuacji ludności, umacnianie wałów przeciwpowodziowych, oświetlanie rejonów działań w warunkach nocnych, wypompowywanie wody z zalanych obszarów oraz przewóz i dystrybucję wody.
Przez cały 2025 rok żołnierze WOT byli zaangażowani w zadania na wschodniej i zachodniej granicy kraju, a także zabezpieczali port przeładunkowo-logistyczny POLLOGHUB Jasionka. W ramach Operacji BEZPIECZNE PODLASIE, ponad 500 żołnierzy WOT wspierało Straż Graniczną w ochronie i obronie granicy wschodniej z Białorusią. W lipcu utworzono również Zgrupowanie Zadaniowe ZAPORA na granicy z Litwą, gdzie 230 żołnierzy WOT odpowiada za wsparcie Straży Granicznej i ochronę północno-wschodniego odcinka granicy.
Równocześnie, w lipcu 2025 roku, rozpoczęto Operację BEZPIECZNY ZACHÓD, której celem jest zabezpieczenie szlaków komunikacyjnych w strefie nadgranicznej polsko-niemieckiego odcinka granicy państwowej. W tę operację zaangażowano około 270 żołnierzy WOT. Nieprzerwanie, już kolejny rok, przeszło 270 żołnierzy WOT zabezpiecza POLLOGHUB Rzeszów – Jasionka, kluczowy węzeł komunikacyjny dla pomocy wojskowej i humanitarnej przeznaczonej dla Ukrainy. Od 21 października 2025 roku, ponad 600 żołnierzy WOT w ramach Operacji HORYZONT wspiera Policję w Operacji TOR, patrolując i kontrolując infrastrukturę kolejową oraz chroniąc strategiczną infrastrukturę państwa. Obecnie, każdego dnia w różnych przedsięwzięciach uczestniczy około 1900 żołnierzy WOT.
"Ognista Burza-25": Test gotowości i nowoczesne uzbrojenie
W 2025 roku Wojska Obrony Terytorialnej przeprowadziły pierwsze od ośmiu lat i największe w swojej historii ćwiczenie OGNISTA BURZA-25. Ćwiczenie to, wchodzące w skład federacji ćwiczeń pod kryptonimem ŻELAZNY OBROŃCA-25, potwierdziło zdolność WOT do działania zarówno w militarnym systemie obrony kraju, jak i w systemie zarządzania kryzysowego. Udział wzięło 2500 żołnierzy i 430 jednostek sprzętu wojskowego, a główne zadania realizowały brygady: 1 Podlaska, 2 Lubelska, 3 Podkarpacka, 4 Warmińsko-Mazurska, 5 Mazowiecka oraz Dowództwo WOT.
Podczas ćwiczeń żołnierze WOT wykorzystywali nowoczesne systemy uzbrojenia, takie jak przeciwpancerne pociski kierowane Javelin, granatniki przeciwpancerne M72 i bezzałogowe systemy powietrzne Warmate. Dodatkowo, w minionym roku zakupiono granatniki przeciwpancerne Carl Gustaf M4, które również zostały wykorzystane podczas manewrów.
„Wykorzystanie tak wszechstronnego i nowoczesnego sprzętu dowodzi nie tylko o rosnącym potencjale bojowym formacji, lecz także o jej zdolności do współdziałania z wojskami operacyjnymi” – podkreślono w podsumowaniu.
Polecany artykuł:
"wGotowości": Powszechne szkolenia obronne dla obywateli
W odpowiedzi na współczesne wyzwania w sferze bezpieczeństwa, Ministerstwo Obrony Narodowej wraz ze Sztabem Generalnym Wojska Polskiego uruchomiło program „wGotowości”. Są to powszechne, dobrowolne szkolenia obronne dla wszystkich obywateli, mające na celu wzmocnienie odporności społecznej i systemu bezpieczeństwa narodowego poprzez praktyczną edukację w zakresie reagowania na różnorakie zagrożenia.
Za realizację programu „wGotowości” odpowiadali instruktorzy Wojsk Obrony Terytorialnej (31 żołnierzy zawodowych i 124 żołnierzy TSW) ze wszystkich dwudziestu brygad. W dniach 22–23 listopada 2025 roku przeprowadzono pierwszy weekend szkoleń pilotażowych, obejmujący 24 równoległe szkolenia w wybranych lokalizacjach w całym kraju. Zainteresowanie programem było bardzo wysokie – za pośrednictwem aplikacji mObywatel zgłosiło się ponad 700 osób, z czego na miejscu stawiło się ponad 650 uczestników (frekwencja 90%). Szkolenie ukończyła zdecydowana większość uczestników, co dało 99% skuteczności, przy jedynie pojedynczych rezygnacjach z powodów zdrowotnych.
Miniony rok był okresem intensywnego rozwoju formacji WOT, co zaowocowało zakończeniem procesu jej formowania i rozpoczęciem zwiększania potencjału KOP. Zwiększono również zaangażowanie w szkolenie i podnoszenie kwalifikacji psów w ramach grup poszukiwawczo-ratowniczych K9. Zakupiono najnowsze uzbrojenie do zwalczania celów pancernych przeciwnika, takie jak granatniki Carl-Gustaf M4, oraz rozpoczęto proces podnoszenia zdolności w zakresie artylerii w wyznaczonych brygadach. Szerokie spektrum zadań realizowanych w ramach wsparcia administracji rządowej i samorządowej świadczy o tym, że WOT są zawsze gotowe nieść wsparcie i pomoc, będąc kluczowym elementem systemu bezpieczeństwa Polski.
