Rutte: Musimy zwiększyć wydatki na obronność
Rutte został zaproszony na szczyt UE przez szefa Rady Europejskiej Antonio Costę.
"Musimy zwiększyć wydatki na obronność, musimy zwiększyć produkcję zbrojeniową" – powiedział sekretarz generalny, dodając, że decyzja o poziomie tych wydatków zostanie podjęta w 2025 r. na podstawie oceny sytuacji w każdym z krajów sojuszniczych.
Państwa członkowskie NATO zobowiązały się do wydawania co najmniej 2 proc. swojego PKB na obronność w 2014 r. podczas szczytu w Walii. Decyzja ta została podjęta w odpowiedzi na nielegalną aneksję Krymu przez Rosję. Chociaż większość krajów NATO zgodziła się na te ustalenia, nie wszystkie je wypełniają. Część państw sojuszniczych wydaje znacznie więcej niż 2 proc., podczas gdy inne mają trudności z osiągnięciem tego progu.
Antonio Costa, przewodniczący Europejskiej Rady przywódców UE, po szczycie poświęconym obronie w Brukseli cytowany przez Reutersa powiedział, że „Dużo już zrobiono, ale musimy zrobić więcej. Musimy zrobić to lepiej, silniej, szybciej – i musimy to zrobić razem”. Costa powiedział na konferencji, że przywódcy UE zgodzili się skupić na wypełnianiu krytycznych luk w swoich systemach obronnych, takich jak obrona powietrzna i przeciwrakietowa, rakiety, amunicja i transport wojskowy. Z tego też względu przywódcy dyskutowali o tym, jak te priorytety mogłyby być finansowane, ale nie osiągnęli szczegółowego porozumienia. Komisja Europejska zgodziła się jednak szukać elastyczności w przepisach, które nadzoruje w zakresie finansów publicznych krajów UE, aby ułatwić wydatki na obronę.
Jednak jak zwraca uwagę agencja Reutersa, politycy europejscy zostawili bez odpowiedzi pytanie, w jaki sposób finansowany będzie planowany wzrost wydatków na obronę.
Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen powiedziała, że:
„Europa potrzebuje zasadniczo wzrostu obronności. A w tym celu nasza baza przemysłowa w sektorze obronnym musi zostać wzmocniona”. Dodając: Przez wiele, wiele lat niedoinwestowaliśmy w obronę. Stąd pilna potrzeba zwiększenia wydatków na obronę w dużym stopniu”.
W ubiegłym roku państwa UE wydały średnio 1,9% PKB na obronność, czyli około 326 miliardów euro (334,5 miliarda dolarów) – według szacunków UE oznacza to wzrost o 30% w porównaniu z rokiem 2021. Komisja Europejska, oszacowała, że Unia Europejska może potrzebować wydać dodatkowe 500 miliardów euro w ciągu następnej dekady, aby wypełnić krytyczne luki w europejskiej obronie.
Trump ma racje ws. Grenlandii?
Rutte, pytany 3 lutego o zamierzenia nowych władz USA wobec Grenlandii, odpowiedział, że "Trump ma całkowitą rację, jeśli chodzi o Arktykę, że trzeba wspólnie zrobić więcej".
"To nie dotyczy tylko Grenlandii, ale także Islandii, Norwegii i Finlandii, Szwecji i Kanady, a nawet samych Stanów Zjednoczonych. Będziemy więc współpracować w ramach NATO, aby upewnić się, że jeśli chodzi o Arktykę, wspólnie zrobimy to, co jest konieczne" – zapowiedział.
Amerykański wiceprezydent JD Vance oznajmił w niedzielę (w lutego) wieczorem czasu europejskiego w wywiadzie dla telewizji Fox News, że chęć przejęcia Grenlandii przez USA jest uwarunkowana zaniedbaniami ze strony Danii. "Istnieją szlaki morskie, z których korzystają Chińczycy, Rosjanie, i - szczerze mówiąc - Dania, która kontroluje Grenlandię, nie wywiązuje się ze swojego zadania. Duńczycy nie są dobrym sojusznikiem" - mówił Vance.
Na tę wypowiedź zareagowała w poniedziałek (3 lutego) premier Danii Mette Frederiksen, zapewniając, że Kopenhaga chce kontynuować współpracę obronną z Waszyngtonem i przypominając, że Dania pozostaje "jednym z najważniejszych i najlepszych sojuszników Stanów Zjednoczonych".
Rutte odmówił odpowiedzi na pytanie dotyczące potencjalnej wojny handlowej UE-USA w związku z zapowiedziami nowej administracji amerykańskiej o nałożeniu ceł na Wspólnotę.
