• Uniwersytet Bezpieczeństwa Narodowego stanie się się wiodącym ośrodkiem badań nad bezpieczeństwem i myślą strategiczną.
• Akademia kontynuuje tradycje historyczne, oferując studia licencjackie, magisterskie i podyplomowe na czterech wydziałach.
• Wzrasta zainteresowanie studiami wojskowymi – w 2025 r. na ponad 2,6 tys. miejsc w uczelniach wojskowych aplikowało ponad 9 tys. kandydatów.
Zmiana ma przynieść realne korzyści w praktyce
Pełnego tekstu projektu ustawy jeszcze nie opublikowano w Rządowym Centrum Legislacji, ale omówiony jest na stronach rządowych. Z tego omówienia dowiadujemy się, że aktualna struktura Akademii Sztuki Wojennej, mimo że istotna dla systemu obronności Polski, nie w pełni odpowiada na współczesne wyzwania związane z integracją wojskowych i cywilnych aspektów bezpieczeństwa oraz na zapotrzebowanie na interdyscyplinarne badania naukowe i innowacje technologiczne.
W zamiarach MON uczelnia ma stać się miejscem, które nie tylko kształci, ale i wyznacza kierunki badań nad bezpieczeństwem: „Proces ten zakłada transformację Akademii w uczelnię, która poprzez swoją działalność dydaktyczną i naukowo-badawczą będzie wiodącym, również w wymiarze międzynarodowym, ośrodkiem rozwoju myśli strategicznej, innowacji technologicznych oraz interdyscyplinarnych badań nad bezpieczeństwem”.
Dzięki zmianom możliwe będzie prowadzenie zaawansowanych badań w obszarze obronności, inżynierii bezpieczeństwa oraz rozwój programów edukacyjnych zarówno wojskowych, jak i cywilnych na najwyższym poziomie, we współpracy z uniwersytetami obrony państw sojuszniczych. Stwierdzono: „Współczesne środowisko bezpieczeństwa ulega dynamicznym zmianom, a wojna za naszą wschodnią granicą dowodzi, że nowe konflikty stają się coraz bardziej złożone i wielowymiarowe”.
Nowy status uczelni pozwoli stworzyć „zaawansowany, wielodomenowy model kształcenia oficerów i specjalistów”, który będzie w pełni odpowiadał na potrzeby modernizacji technicznej i doktrynalnej Sił Zbrojnych RP, w tym programów takich jak Tarcza Wschód.
Korzenie uczelni sięgają 1765 r., kiedy to król Stanisław August Poniatowski ustanowił Korpus Kadetów vel Szkołę Rycerską – pierwszą państwową szkołę wojskową w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Akademia Sztuki Wojennej (ASzWoj) powstała 1 października 2016 r. Uczelnia kontynuuje tradycje Wojskowej Szkoły Aplikacyjnej (1820–1831) oraz Wyższej Szkoły Wojennej (1919–1946). Później zostałą przekształcona w Akademię Obrony Narodowej, która funkcjonowała do 2016 r. Akademia Sztuki Wojennej kontynuuje tradycje, łącząc historię z nowoczesnym podejściem do kształcenia w zakresie obronności i bezpieczeństwa narodowego.
Akademię tworzą:
• Wydział Bezpieczeństwa Narodowego (największy, ponad 1,1 tys. studentów na czterech kierunkach),
• Wydział Dowodzenia i Operacji Lądowych,
• Wydział Inżynierii Bezpieczeństwa oraz
• Wydział Prawa.
Uczelnia oferuje studia licencjackie (I stopnia – 3 lata), magisterskie (II stopnia – 2 lata) oraz 2- i 3-semestralne studia podyplomowe.
Widać wyraźny wzrost zainteresowania studiami w uczelniach wojskowych
Przekształcenie w Uniwersytet Bezpieczeństwa Narodowego to nie tylko zmiana nazwy – to krok w stronę nowoczesnej, międzynarodowej uczelni, która ma przygotowywać specjalistów zdolnych sprostać wyzwaniom XXI wieku.
W Polsce oprócz Akademii Sztuki Wojennej działają:
• Wojskowa Akademia Techniczna (WAT) w Warszawie,
• Akademia Wojsk Lądowych (AWL) we Wrocławiu,
• Akademia Marynarki Wojennej (AMW) w Gdyni,
• Lotnicza Akademia Wojskowa (LAW) w Dęblinie.
System szkolnictwa wojskowego uzupełniają:
• Kolegium Wojskowo-Lekarskie Uniwersytetu Medycznego w Łodzi (podlega organizacyjnie AWL),
• Wojskowe Centrum Kształcenia Medycznego w Łodzi,
• trzy szkoły podoficerskie,
• 10 centrów szkoleniowych.
W 2025 r. o indeks WAT na studiach wojskowych ubiegało się 2100 kandydatów. Akademia przygotowała ponad 1200 miejsc na 13 kierunkach studiów wojskowych. Dodatkowo na studia cywilne w WAT aplikowało ponad 4300 kandydatów.
AWL zaoferowała 958 miejsc, a kandydatów było prawie 2 tys. Najwięcej chętnych było na kierunek „dowodzenie” – miejsc było 747, a kandydatów dwa razy więcej.
W LAW chciałoby studiować kilkakrotnie więcej chętnych niż jest to możliwe; uczelnia przygotowała 303 miejsca.
AMW miała 175 miejsc, o które ubiegało się 590 kandydatów.
Łącznie MON wyznaczył na rok akademicki 2025/2026 ponad 2,6 tys. miejsc dla kandydatów na żołnierzy zawodowych.
