Flagowe maszyny Rosji i USA na Dubai Airshow 2025
Rosyjski koncern Suchoj ujawnił najnowszą wersję makiety bezzałogowego Su-75, oznaczoną numerem 750, prezentując najbardziej zaawansowany jak dotąd wariant autonomicznego Checkmate’a. Model różni się od wersji załogowej m.in. brakiem kabiny, nowym skrzydłem oraz przebudowaną tylną częścią kadłuba. To kolejna odsłona projektu, który od debiutu w 2021 r. był wielokrotnie modyfikowany, choć - co trzeba podkreślić - do dziś nie powstał pełnowymiarowy prototyp zdolny do lotu, a o projekcie często się mówi, że jest projektem papierowym.
Jak zwraca uwagę Army Recognition, na targach Dubai Airshow 2025, które odbywały się w dniach 17-21 listopada br., rosyjski bezzałogowiec został umieszczony wśród makiet cywilnych i wojskowych konstrukcji, w tym MC-21-310 oraz Su-57. Do ZEA przyleciały również m.in. Su-57E, Ka-32 i Il-76MD-90A. Przedstawiciele Rosji nie ujawnili żadnych szczegółów technicznych Su-75. Wpisuje się to w dotychczasową strategię budowania zainteresowania projektem poprzez obecność na światowych salonach, mimo braku realnych postępów w testach. Ria Novosti twierdzi jednak, że pierwszy lot Su-75 Checkmate odbędzie się już w 2026 r.
Na Dubai Airshow 2025 nie zabrakło też flagowych myśliwców Amerykanów. Szczególną uwagę przykuwał F-35, który budzi coraz większe zainteresowanie wśród potencjalnych nabywców na Bliskim Wschodzie, w tym Arabii Saudyjskiej. Podczas targów major US Air Force Melanie Mach Kluesner wykonała dynamiczny pokaz możliwości F-35A Lightning II w locie, który miał przypomnieć o możliwościach maszyny, ale też o tym, że Amerykanie są zdeterminowani, aby zachować dominację w zakresie myśliwców 5. generacji.
Su-75 Checkmate - myśliwiec z niepewną przyszłością?
Su-75 Checkmate to jeden z ambitniejszych projektów rosyjskiego przemysłu obronnego. Rosyjski lekki myśliwiec wielozadaniowy opracowany przez biuro konstrukcyjne Suchoja, będące częścią UAC po raz pierwszy ujrzał światło dzienne podczas salonu lotniczego MAKS 2021. Pokazano wówczas pełnowymiarową makietę samolotu, a wydarzenie miało charakter propagandowy. Rosjanie chcieli pokazać światu, że wkraczają na rynek lekki myśliwców stealth nowej generacji z konkurencyjną ofertą skierowaną głównie do państw rozwijających się.
Początkowo planowano, że Su-75 wejdzie do produkcji seryjnej już w 2026 r., jednak realne tempo prac, ale też pogłębiające się problemy technologiczne, ograniczony dostęp do zachodnich komponentów, a także sankcje nałożone na Rosję po wybuchu wojny na Ukrainie w 2022 r., znacząco opóźniły harmonogram prac. Obecnie program Checkmate znajduje się na etapie budowy prototypów, brak jednak jednoznacznych i oficjalnych potwierdzeń odnośnie poziomu ich zaawansowania i realnych efektów podejmowanych przez UAC działań.
Su-75 został zaprojektowany jako tańsza i atrakcyjniejsza pod względem eksportu alternatywa dla ciężkiego Su-57, ale także jako potencjalna konkurencja dla amerykańskich F-35 i chińskich J-31. Maszyna ma charakteryzować się konstrukcją stealth, kadłubem o obniżonej skutecznej powierzchni odbicia radiolokacyjnego, a także wewnętrzną komorą uzbrojenia, która pozwoli przenosić od 6 do 7,4 t uzbrojenia. Deklarowane parametry obejmują długość 17,7 m, rozpiętość 11,8 m, maksymalną masę startową ok. 26 t, prędkość do ok. Mach 2 i pułap operacyjny 16,5 km. Maszyna ma być zdolna do przenoszenia pocisków R-77, R-74M, Kh-38, Kh-59MK2, a także bomb kierowanych i opcjonalnych zasobników.
Su-75 Checkmate ma docelowo występować w trzech wersjach: jednomiejscowej, dwumiejscowej i bezzałogowej, a Suchoj zapewnia, że maszyna będzie miała otwartą architekturę awioniki. Army Recgonition zwraca uwagę, że pokazany w Dubaju wariant bezzałogowy wpisuje się w szerszy rosyjski program tzw. loyal wingmen, obejmujący również S-70 Ochotnik-B i Grom-U. Projekty te mają wspierać załogowe Su-57 i Su-75, zwiększając ich zdolności rozpoznawcze i bojowe w środowiskach wysokiego ryzyka. Rosyjskie systemy bezzałogowe borykają się jednak z poważnymi problemami technicznymi. Do najgłośniejszych należy incydent z 2024 r., gdy Su-57 zestrzelił wadliwego Ochotnika-B podczas działań nad Ukrainą.
Do tego dochodzą czynniki gospodarcze i technologiczne, które istotnie wpływają na tempo prac nad Su-75 Checkmate. Jak przypomina amerykański serwis, od 2017 r. sankcje ograniczają dostęp Rosji do elektroniki i precyzyjnych maszyn, utrudniając rozwój nowych konstrukcji. Zainteresowanie wcześniejszych inwestorów, w tym ZEA, wygasło, a rosyjski przemysł koncentruje się obecnie na produkcji Su-34 i Su-35 oraz finansowaniu innych priorytetowych projektów, takich jak pocisk 9M730 Burewiestnik. Suchoj nadal promuje Checkmate’a jako maszynę o cenie 25–30 mln dolarów i wskazuje na potencjalnych klientów w Afryce, Ameryce Południowej, na Bliskim Wschodzie i w Azji.
Podcasty
Playlisty tematyczne
