F-16 strażnikami nieba nad Ukrainą. Ich piloci dzielą się doświadczeniami

Ukraiński pilot „AB” dzieli się doświadczeniami

O wizycie „AB” w Mitchell Institute for Aerospace Studies, niezależnym instytucie badawczym, który skupia się na tematyce bezpieczeństwa narodowego związanego z przestrzenią powietrzną i kosmiczną, poinformował Air & Space Forces Magazine. „AB”, pełniący funkcję zastępcy dowódcy skrzydła myśliwskiego, ma na swoim koncie zestrzelenie ponad tysiąca rosyjskich dronów typu Shahed i pocisków manewrujących.

W ostatnich latach przeszedł na myśliwce F-16, a wcześniej latał na radzieckich myśliwcach MiG-29. Podczas wizyty w Stanach Zjednoczonych opowiedział, jak jego jednostka i inne skrzydła zrealizowały setki udanych misji powietrze-powietrze, w trakcie których udało się zneutralizować wysyłane przez Rosję bezzałogowce oraz pociski manewrujące.

F-16 odgrywa kluczową rolę w obronie ukraińskiego nieba

„AB” podkreślił, że mimo ograniczonej liczby maszyn i pilotów, myśliwce F-16 wykonują już około 80 proc. wszystkich lotów bojowych ukraińskiego lotnictwa. To dowód zarówno na niezawodność samolotów, jak i na wysokie umiejętności pilotów. Jednak utrzymanie maszyn przekazanych przez sojuszników z NATO staje się coraz trudniejsze, dlatego wsparcie logistyczne Zachodu dla F-16 ma kluczowe znaczenie.

Ukraińskie jednostki latają na modelach F-16 Block 10 i Block 15. Samoloty te, w porównaniu z przestarzałymi konstrukcjami radzieckimi, zapewniają przewagę w świadomości sytuacyjnej, precyzji i skuteczności radarów, a ich misje obejmują zarówno obronę powietrzną, jak i ataki na cele naziemne. Co ważne, Ukraińcy opracowali własne procedury, taktyki i systemy utrzymania maszyn, bez wsparcia instruktorów czy kontraktorów z USA.

„F-16 Block 70 i więcej rakiet” dla Ukrainy

Jak informuje Air & Space Forces Magazine, według „AB” myśliwce F-16 odgrywają też kluczową rolę w rozwijaniu koncepcji Agile Combat Employment (ACE), której istotą jest elastyczne i dynamiczne działanie, aby unikać skupiania wojsk w jednym miejscu i być trudniejszym do wykrycia przez przeciwnika. Ukraińskie jednostki regularnie zmieniają lotniska, utrzymując zdolność do działań nawet pod ciągłym ostrzałem. Pomimo rosyjskich ataków, żadne ukraińskie lotnisko nie zostało jeszcze całkowicie zniszczone.

„AB” przyznał również, że rosyjska wojna elektroniczna staje się coraz poważniejszym problemem. Ukraińska armia codziennie musi radzić sobie z zakłóceniami i nadawaniem fałszywych sygnałów. Pilot podkreślił pilną potrzebę wzmocnienia systemów walki elektronicznej, by utrzymać przewagę w tej sferze i wyraził wdzięczność wobec Amerykanów za przekazywaną Ukrainie pomoc wojskową. Jednocześnie zaznaczył, że do zwycięstwa potrzebne są dodatkowe zasoby - w tym nowoczesne systemy walki elektronicznej i wsparcie logistyczne. Na pytanie, co najbardziej zwiększyłoby skuteczność Ukrainy, odpowiedział: „F-16 Block 70 i więcej rakiet. Celów do zestrzelenia nie brakuje”.

Myśliwce F-16 dla Ukrainy

Myśliwce F-16, z których korzystają Ukraińcy, to maszyny przekazane przez sojuszników z NATO. Wśród darczyńców znajdują się Dania, Norwegia, Belgia i Holandia. Minister obrony ostatniego ze wspomnianych państw, Ruben Brekelmans w maju 2025 r. informował o wysłaniu ostatniego z obiecanych F-16 na Ukrainę, co w praktyce oznacza, że Holandia zakończyła wówczas dostawy 24 samolotów.

Nie wiadomo jednak, ile dokładnie F-16 trafiło do ukraińskiej armii, ale wspomniana koalicja darczyńców deklarowała przekazanie łącznie około 60 samolotów. Taka liczba jest istotnym wsparciem dla Sił Powietrznych Ukrainy, które do tej pory bazowały na radzieckich konstrukcjach. Odgrywa to też kluczową rolę w procesie przekazywania zachodniego uzbrojenia, w tym pocisków powietrze-powietrze i powietrze-ziemia.

Ukraina od swoich sojuszników otrzymuje głównie starsze modele myśliwców F-16. Mowa tutaj przede wszystkim o wariancie F-16AM/BM, którego początki sięgają końca lat 70. W praktyce są to samoloty F-16A/B Block 15 po modernizacji do standardu Block 20 MLU. Program MLU został zaprojektowany, by przedłużyć żywotność tych maszyn oraz dostosować je do współczesnych standardów walki powietrznej i uderzeniowej. Obejmował on głównie nową awionikę i elektronikę, w tym radaru AN/APG-66(V)2A, czy system łączności Link 16, wzmocnienie struktur i systemów pokładowych, a także dostosowanie myśliwców do przenoszenia nowocześniejszego uzbrojenia.