Od Portalu Obronnego…. Jeszcze w 2023 r. ekspercka większość widziała w Rosji stronę przegrywającą wojnę, wieszczyła upadek gospodarki wskutek zachodnich sankcji. W minionym roku Ukraińcy przekonali się o trafności takich prognoz.
Jak to zaznaczają w analizach Ośrodka Studiów Wschodnich ocena zdarzeń: „dotyczy dynamicznie zmieniającej się sytuacji”. W takie wydarzenia obfitował rok 2024. I dotyczyły one obu stron konfliktu. Ukraińcom udało się uzyskać spektakularne sukcesy, które choć nie zmieniły zasadniczo przebiegu wojny, to były wbitymi głęboko szpilami w ego Moskwy. Mowa nie tylko o operacji kurskiej, ale także o atakach dronowych na cele położone w głębi terytorium Federacji Rosyjskiej.
Rosjanie mieli takich działań bojowych znacznie mniej, ale za to z ponadlokalnym oddźwiękiem. Dość wspomnieć o użyciu (podobno) najnowszej, hipersonicznej rakiety balistycznej „Oresznik”, która (podobno) jest nie do namierzenia, a zatem i (podobno) nie do strącenia. Ten atak odbił się w świecie tzw. szerokim echem. W tym także po ścianach wewnątrz Białego Domu. A co ponadto należałoby odnotować w kalendarium wojny rosyjsko-ukraińskiej? Oto lista takich wydarzeń według Polskiej Agencji Prasowej...
Zdarzyło się to w styczniu
7.01. Siły ukraińskie zniszczyły częściowo ukończony most kolejowy na budowanej trasie z okupowanego Mariupola do Rosji.
23.01. Ukraińscy piloci rozpoczęli szkolenia z instruktorami na myśliwcach F-16 na terytorium USA, Danii i Wielkiej Brytanii. Przekazanie tych samolotów Ukrainie zadeklarowały władze Holandii, Danii, Belgii i Norwegii.
Zdarzyło się to w lutym
1.02. Przywódcy krajów UE zgodzili się na pakiet wsparcia dla Ukrainy w wysokości 50 mld euro w ramach budżetu unijnego do 2027 r.
8.02. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski wyznaczył nowego naczelnego dowódcę Sił Zbrojnych: generała Walerija Załużnego zastąpił generał Ołeksandr Syrski.
9.02. Ukraiński sztab generalny poinformował, że od początku wojny siły rosyjskie przeprowadziły 815 ataków chemicznych przeciwko Ukrainie.
13.02. Senat Stanów Zjednoczonych przyjął pakiet pomocy dla Ukrainy w wysokości 61 mld dolarów i przesłał go do zatwierdzenia zdominowanej przez Republikanów Izbie Reprezentantów. Pakiet ten nie został tam poddany pod głosowanie do kwietnia, ponieważ pomoc dla Ukrainy stała się przedmiotem kampanii wyborczej w USA.
13.02. Międzynarodowy Instytut Studiów Strategicznych (IISS) podał, że od początku wojny Rosja straciła ponad 3 tys. czołgów oraz 5,6 tys. pojazdów opancerzonych i bojowych wozów piechoty, jednak wciąż posiada zapasy starszych pojazdów, którymi może uzupełniać straty przez trzy następne lata wojny.
17.02. Siły Zbrojne Ukrainy (SZU) wycofały się z Awidijiwki w obwodzie donieckim. Miasto od miesięcy było miejscem jednych z najbardziej intensywnych walk na froncie i nieustannych szturmów Rosjan. Awdijiwka, postrzegana jako brama do pobliskiego Doniecka, największego miasta przejętego przez wspieranych przez Rosję separatystów jeszcze w 2014 r. i od tego czasu okupowanego, została niemal całkowicie zniszczona.
Zdarzyło się to w marcu
7.03. Prezydent Czech Petr Pavel ogłosił, że plan zakupu 800 tys. pocisków artyleryjskich dla Ukrainy osiągnął założony budżet dzięki składkom z 18 krajów. Dodał, że dostawy na Ukrainę rozpoczną się w ciągu następnych tygodni.
22.03. Rosja przeprowadziła jeden z największych od początku inwazji ataków rakietowych i dronowych na sektor energetyczny Ukrainy. Zginęło co najmniej pięć osób, a 1 mln mieszkańców pozbawiono prądu.
30.03. Niemiecki dziennik „Bild” poinformował, że wojska rosyjskie po raz pierwszy użyły na Ukrainie półtoratonowej bomby termobarycznej ODAB-1500, którą zrzucono na miejscowość Wełyka Pysariwka w obwodzie sumskim.
Zdarzyło się to w kwietniu
2.04. Ukraiński wywiad wojskowy (HUR) zaatakował fabrykę montującą drony Shahed w rosyjskim Tatarstanie, około 1200 km od granicy.
2.04. Zełenski podpisał ustawę obniżającą wiek osób podlegających mobilizacji z 27 do 25 lat; ukraińskie władze liczyły, że w ten sposób dodatkowo zmobilizują 450-500 tys. osób.
20.04. Amerykańska Izba Reprezentantów przegłosowała ustawy o pomocy Ukrainie na kwotę 61 mld dolarów, co zakończyło trwający od miesięcy impas w tej sprawie.
24.04. Ukraiński rząd postanowił, że mężczyźni w wieku 18-60 lat, którzy będą chcieli wyjechać z Ukrainy lub przebywają poza terytorium państwa, będą mogli uzyskać ukraiński paszport wyłącznie w kraju.
Zdarzyło się to w maju
8.05. Unia Europejska zgodziła się na wykorzystanie 3 mld euro z zysków z zamrożonych rosyjskich aktywów państwowych na odbudowę Ukrainy i wsparcie obrony tego kraju. Państwa członkowskie UE zaakceptowały też plan Ukrainy, w którym Kijów zobowiązał się do przeprowadzenia 69 reform. Zatwierdzenie planu otworzyło drogę do wypłacenia Ukrainie wsparcia, które do 2027 r. ma wynieść 50 mld euro.
10.05. Siły rosyjskie przekroczyły granicę w obwodzie charkowskim, uderzając na trzech kierunkach na północ i północny wschód od Charkowa. W ciągu czterech dni wyparły ukraińskie wojska na głębokość 5–6 km od granicy i doprowadziły do połączenia sił, tworząc nowy odcinek frontu o szerokości do około 60 km.
25.05. W rosyjskim ataku na hipermarket budowlany w Charkowie 19 osób, w momencie ostrzału w markecie było ponad 200 osób.
Zdarzyło się to w czerwcu
1.06. Ukraina po raz pierwszy użyła amerykańskiej broni do uderzenia na terytorium Rosji, wystrzeliwując rakiety HIMARS w kierunku m.in. Biełgorodu. Broń została użyta zgodnie z zatwierdzonymi wcześniej wytycznymi prezydenta Joe Bidena, zezwalającymi na wykorzystanie amerykańskiego uzbrojenia do uderzeń wewnątrz Rosji jedynie w celu obrony Charkowa. Potem zostało to rozszerzone na całą strefę przygraniczną.
20.06. Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) przeprowadziła ataki z użyciem dronów na dwie bazy naftowe w Rosji, które przechowywały paliwo wykorzystywane na potrzeby wojsk rosyjskich.
24.06. Ukraińska armia poinformowała, że w maju odnotowano na polu walki 715 przypadków użycia broni chemicznej przez Rosjan, czyli o 271 więcej niż w poprzednim miesiącu.
25.06. UE zainaugurowała negocjacje akcesyjne z Ukrainą.
27.06. UE zawarła umowę o bezpieczeństwie z Ukrainą. Zełenski podpisał ją wraz z przewodniczącymi: Komisji Europejskiej i Rady Europejskiej.
Zdarzyło się to w lipcu
8.07. Rosjanie wystrzelili w kierunku Ukrainy 38 rakiet, ośmiu z nich nie udało się zneutralizować. Pociski trafiły w cele cywilne, m.in. w budynki mieszkalne oraz dwie placówki medyczne, w tym największy na Ukrainie szpital dziecięcy. W Kijowie, Krzywym Rogu, Pokrowsku i Dnieprze zginęło co najmniej 47 osób.
31.07. Ukraina otrzymała pierwsze samoloty wielozadaniowe F-16. Dania, Norwegia, Holandia i Belgia planowały dostarczyć Ukrainie ponad 60 takich maszyn.
Zdarzyło się to w sierpniu
6.08. Ukraina zaatakowała obwód kurski w Rosji. W pierwszych dniach operacji strona ukraińska posłała do walki do 300 żołnierzy, 11 czołgów i ponad 20 transporterów opancerzonych. W ciągu sześciu dni siły ukraińskie, w tym kilka tysięcy wojskowych, nie napotykając poważniejszego oporu, zajęły 1300 km kwadratowych terytorium Rosji.
11.08. Ukraińskie siły powietrzne potwierdziły, że do przeprowadzonego wcześniej ataku na Kijów Rosjanie użyli czterech pocisków rakietowych wyprodukowanych przez Koreę Północną i oznaczonych jako KN-23.
16.08. Premier Ukrainy Denys Szmyhal poinformował, że ponad 2,3 tys. statków wpłynęło do ukraińskich portów nad Morzem Czarnym w ciągu roku funkcjonowania Ukraińskiego Korytarza Morskiego, a z Ukrainy wyeksportowano około 44 mln ton zboża.
Zdarzyło się to we wrześniu
3.09. Rosyjskie wojska ostrzelały dwiema rakietami balistycznymi miasto Połtawa w środkowo-wschodniej części Ukrainy, gdzie trafiono w placówkę edukacyjną i pobliski szpital. Zginęło co najmniej 58 osób, a 328 zostało rannych.
9.09. Sztab Generalny SZU podał, że wojska rosyjskie tylko w sierpniu prawie 450 razy użyły przeciw Ukrainie broni chemicznej, zakazanej międzynarodowymi konwencjami, a od początku inwazji odnotowano ponad 4 tys. takich przypadków.
20.09. Ursula von der Leyen ogłosiła w Kijowie, że Ukraina otrzyma 35 mld euro pożyczki zaciągniętej przez UE i zabezpieczonej rosyjskimi aktywami.
Zdarzyło się to w październiku
1.10. Rosyjskie wojska zdobyły ważne miasto Wuhłedar w obwodzie donieckim, które było bronione przez niemal dwa lata - od końca października 2022 r.
5.10. HUR powiadomił o przybyciu ograniczonego liczebnie kontyngentu wojskowego z Korei Północnej, w tym wojsk inżynieryjnych, do obwodu kurskiego w Rosji. Jeszcze w październiku ukraińskie media podały, że z obywateli Korei Północnej utworzono w rosyjskiej armii batalion.
9.10. Ambasadorowie krajów członkowskich UE zaakceptowali pożyczkę w wysokości 35 mld euro dla Ukrainy. Kredyt będzie spłacany z zysków uzyskiwanych z obrotu zamrożonymi rosyjskimi aktywami i zasili bezpośrednio ukraiński budżet.
22.10. Prokurator generalny Ukrainy Andrij Kostin podał się do dymisji po doniesieniach o bezprawnym uzyskiwaniu przez prokuratorów statusu osoby niepełnosprawnej, by uniknąć mobilizacji na wojnę z Rosją.
Zdarzyło się to w listopadzie
4.11. Według ukraińskiego wywiadu wojskowego (HUR) 11 tys. wojskowych z Korei Północnej znajdowało się wówczas w obwodzie kurskim w Rosji.
8.11. Ukraina odzyskała ciała 563 żołnierzy, poległych w wojnie z Rosją na wschodzie kraju, a także tych, których szczątki znajdowały się w kostnicach na terytorium Federacji Rosyjskiej.
10.11. 32 ukraińskie bezzałogowce pojawiły się w pobliżu Moskwy, co spowodowało ograniczenia w ruchu na głównych lotniskach w stolicy Rosji i okolicach tego miasta. Był to największy od początku wojny ukraiński atak z użyciem dronów na stolicę Rosji. Siły ukraińskie zaatakowały też przy pomocy bezzałogowców arsenał broni w graniczącym z Ukrainą obwodzie briańskim w Rosji.
17.11. Rosjanie przeprowadzili zmasowany atak z powietrza na miasta na Ukrainie, skutkujący śmiercią dwóch osób w Mikołajowie, dwóch w Nikopolu, dwóch w Odessie i jednej we Lwowie. Według Zełenskiego w ciągu nocy i wczesnym rankiem wystrzelono ponad 200 rakiet i 90 dronów.
21.11. Rosyjskie wojska po raz pierwszy użyły przeciwko Ukrainie nowej rakiety „Oriesznik”, czyli pocisku balistycznego średniego zasięgu. Uzbrojenie to wykorzystano do uderzenia na miasto Dniepr. Stało się to niedługo po tym, gdy USA zezwoliły stronie ukraińskiej na używanie pocisków balistycznych ATACMS na cele położone wewnątrz Rosji. W ocenie państw zachodnich, w tym USA, wykorzystanie rakiety „Oriesznik” miało na celu głównie zastraszenie Ukrainy i jej partnerów.
22.11. Władimir Putin zapowiedział, że Rosja będzie nadal testować rakietę „Oriesznik” i rozpocznie jej seryjną produkcję. Zaznaczył, że pocisk będzie testowany również w warunkach bojowych.
Zdarzyło się to w grudniu
8.12. Stany Zjednoczone ogłosiły przekazanie Kijowowi pomocy wojskowej o wartości 988 mln dolarów w ramach Inicjatywy Wsparcia Bezpieczeństwa Ukrainy (USAI).
12.12. Pod Moskwą zamordowano zastępcę głównego projektanta Biura Projektowego Mars Michaiła Szatskiego. Zajmował się on modernizacją rakiet manewrujących, stosowanych do ataków na Ukrainę. Zamach miał zorganizować ukraiński wywiad wojskowy (HUR).
14.12. Według HUR Rosjanie zaczęli wykorzystywać północnokoreańskich żołnierzy podczas walk w obwodzie kurskim. Jednocześnie kurczy się kontrolowany przez Ukraińców obszar obwodu kurskiego – aktualnie obejmuje on mniej niż 500 km kwadratowych.
15.12. Niezależny rosyjski portal Meduza powiadomił za tzw. blogerami wojskowymi, czyli publicystami popierającymi inwazję Kremla na Ukrainę, że siły inwazyjne zdobyły centrum miasta Kurachowe w obwodzie donieckim.
17.12. W wyniku zamachu zginął w Moskwie rosyjski generał Igor Kiriłłow, a rosyjskie służby zatrzymały podejrzanego o ten czyn - 29-latka z Uzbekistanu, który miał działać na zlecenie wywiadu Ukrainy. Do zamachu doszło niedaleko stacji metra Riazanski Prospekt, a materiały wybuchowe zostały przymocowane do hulajnogi elektrycznej.
20.12. Ukraińskie bezzałogowce i rakiety uderzyły w rafinerię Nowoszachtyńsk w obwodzie rostowskim, czego efektem było częściowe wstrzymanie produkcji. Dzień później zaatakowały Kazań w Tatarstanie, gdzie zniszczony został skład komponentów do budowy dronów Shahed-136. Celem ukraińskich bezzałogowców stał się również kombinat chemiczny.
A co wydarzy się w styczniu roku 2025?
Mogą sobie na różne sposoby przewidywać analitycy. Takie prognozy będą niczym „zgaduj gadula”, z mniejszym lub większym prawdopodobieństwem „trafienia”. Co się zdarzy, to tego nawet nie wie jasnowidz Jackowski...