Spis treści
- Szczegóły unijnego programu pożyczek na obronność
- Możliwości dla polskich firm zbrojeniowych
- Zabiegi Polski o korzystne warunki
- Komentarz szefa Rady Europejskiej
- Warunki uczestnictwa w programie SAFE
- Uczestnictwo Ukrainy i innych państw
- Finansowanie zakupów z krajów trzecich
- Dalsze kroki
Unia Europejska uruchamia program pożyczek na obronność, który ma na celu zwiększenie inwestycji w europejski przemysł zbrojeniowy.
Szczegóły unijnego programu pożyczek na obronność
Ambasadorowie państw członkowskich UE uzgodnili w Brukseli unijny program pożyczek na obronność o wartości 150 mld euro. Pożyczki będą udzielane krajom członkowskim, a zaciągane przez Komisję Europejską i gwarantowane unijnym budżetem.
Możliwości dla polskich firm zbrojeniowych
Z tych środków będą mogły skorzystać polskie firmy zbrojeniowe, np. na produkcję przeciwlotniczych zestawów rakietowych Piorun, armatohaubic Krab i bojowych wozów piechoty Borsuk.
Zabiegi Polski o korzystne warunki
Porozumienie w Brukseli udało się osiągnąć po tym, gdy polska prezydencja zaproponowała tekst rozporządzenia ustanawiającego program, który znalazł poparcie wśród państw UE. Polska zabiegała m.in. o zakwalifikowanie do programu kontraktów zawartych już w przeszłości i udało się to osiągnąć.
Komentarz szefa Rady Europejskiej
Decyzję ambasadorów skomentował szef Rady Europejskiej Antonio Costa.
"Porozumienie w sprawie instrumentu pożyczkowego SAFE, osiągnięte dziś przez polską prezydencję w UE, jest ważnym krokiem w kierunku silniejszej Europy. Spełnia zobowiązania podjęte przez przywódców UE w marcu, pomagając państwom członkowskim wspólnie inwestować w europejską obronę i wzmacniając nasze wspólne bezpieczeństwo" - napisał Costa na platformie X.Oczekiwania Polski
Minister obrony Władysław Kosiniak-Kamysz powiedział, że liczy, iż Polsce przypadnie 120-130 mld zł z unijnego programu.
"To byłaby wielka pula, gdybyśmy mogli skorzystać z takich środków" - ocenił Kosiniak-Kamysz.
Warunki uczestnictwa w programie SAFE
Pieniądze z pożyczek będą przekazywane na projekty zgłaszane przez co najmniej dwa państwa. Rozporządzenie przewiduje ułatwienia dla tego typu wspólnych zamówień.
SAFE umożliwi jednak również finansowanie projektów realizowanych tylko przez jedno państwo członkowskie. Pojedyncze kraje będą miały możliwość składania wniosków o finansowanie przez pierwszy rok funkcjonowania programu.
Uczestnictwo Ukrainy i innych państw
W programie będzie mogła brać udział także Ukraina, co ma dodatkowo wzmocnić potencjał jej przemysłu zbrojeniowego i wspomóc ją w wojnie z Rosją. Program będzie też otwarty na Norwegię i Szwajcarię oraz na państwa, które zawrą z UE porozumienie o partnerstwie obronnym, co uczyniła Wielka Brytania.
Finansowanie zakupów z krajów trzecich
Kraje unijne zachowały pierwotną propozycję, by 35 proc. środków w ramach SAFE można było przeznaczyć na komponenty z państw spoza UE, a 65 proc. na komponenty od producentów w Europie, Ukrainie, państwach EFTA i EOG. Oprocentowanie unijnych kredytów wyniesie 3,3 proc.
Dalsze kroki
W przyszłym tygodniu rozporządzenie trafi na posiedzenie ministrów ds. europejskich. Po ich zgodzie i opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE dokument wejdzie w życie. Program może zacząć działać z początkiem czerwca.
