Obecnie aż siedem z ośmiu F-16 Blokc 70 zamówionych przez Bułgarię w 2019 roku znajduje się w różnych fazach produkcji. Inauguracyjny lot pierwszego bułgarskiego F-16 planowany jest na lato bieżącego roku. Dostawy do kraju użytkownika mają rozpocząć się w marcu 2025 roku. Warto tu przypomnieć, że pierwotnie do końca 2023 roku miały zostać zakończone dostawy wszystkich maszyn zamówionych w 2019 roku, a w 2022 roku Bułgaria zamówiła kolejne osiem samolotów tego typu. Zgodnie z bieżącymi informacjami całość kontraktów ma zostać sfinalizowana w latach 2025-2027.
Opóźnienia w dostawach są jednym z powodów, dla których reprezentanci władz z Sofii są dość częstymi gośćmi w Greenville, gdzie obecnie znajduje się linia produkcyjna samolotów F-16. W styczniu delegacja miała szczególnie wysoki status i przy tej okazji minister obrony Bułgarii Todor Tagarew podpisał strukturę pierwszego egzemplarza na wrędze jednego ze środkowych modułów. Jest to rodzaj tradycji, którą kultywuje się w lotnictwie.
OJ Sanchez, wiceprezes i dyrektor generalny Integrated Fighter Group w Lockheed Martin, skomentował wizytę: „W ramach realizowanego kontraktu Bułgaria nabywa nowoczesne i sprawdzone myśliwce, które będą zapewniać najwyższą zdolność bojową i interoperacyjność w ramach sojuszu z NATO. Jesteśmy dumni z tego, że najbardziej zaawansowany samolot F-16, jaki kiedykolwiek powstał, trafi do Bułgarii, wzmacniając tym samym możliwości obronne tego kraju.”
Bułgaria będzie drugim po Słowacji krajem w Europie, który pozyskuje samoloty F-16 Block 70. Pierwszym jest Słowacja, która oficjalnie odebrała kilka dni temu dwie pierwsze maszyny, ale pozostaną one w USA jeszcze przez kilka miesięcy. Maszyny łączą sprawdzony płatowiec F-16 z rozwiązaniami stosowanymi w F-35 i mających ułatwić współdziałanie z samolotami 5. generacji i kolejnych. Dobrym przykładem jest tu m.in. w najnowszej generacji radar AESA typu APG-83 SABR (Scalable Agile Beam Radar), czyli rozwiązanie bazujące na postępach uzyskanych w ramach prac nad radarami AESA APG-77 dla F-22 Raptor i APG-81 dla F-35 Lightning II.
APG-83 powstał z myślą o instalacji na starszych samolotach bez jakichś istotnych zmian w ich strukturze. Korzysta on z technologii AESA, czyli aktywnego skanowania elektronicznego. To znaczy, że antena zbudowana jest z wielu modułów nadawczo-odbiorczych, które mogą działać niezależnie i sterować wiązką fal radiowych bez obracania anteny. Pozwala to jednocześnie wykonywać wiele różnych zadań, ale brak ruchomych elementów zwiększa bezpieczeństwo i niezawodność anteny.
Nowy radar i systemy dowodzenia oraz kierowania ogniem pozwalają na wykorzystanie przez F-16 Block 70 nowych typów uzbrojenia, wykorzystywanych też przez F-35 a system komunikacji pozwala w pełni działać w sieciocentrycznym systemie walki oraz wymiany danych. Dzięki takim rozwiązaniom Bułgarskie lotnictwo dokona gigantycznego skoku technologicznego. Obecnie sił powietrzne tego kraju dysponują wiekowymi myśliwcami MiG-29 i zmodyfikowanymi w ostatnich latach na Białorusi samolotami szturmowymi Su-25. Docelowo mają one zostać zastąpione przez maszyny wielozadaniowe F-16C/D Block 70.