Jak to w historii ludzkości bywało upadają jedne imperia, a ich miejsce zajmują inne. Jeszcze po I wojnie światowej Wielka Brytania i Francja były mocarstwami większego kalibru od USA. Potem status światowych potęg straciły Austro-Węgry oraz Imperium Rosyjskie i zniknęły z mapy politycznej świata. Niemcy uchowały się w republikańskim kształcie, ale postanowienia Traktatu Wersalskiego sprowadziły je do mało liczącego się gracza. II wojna światowa znów doprowadziła do przetasowania w tabeli mocarstw. Po wojnie Brytyjczycy i Francuzi rok po roku tracili na swojej mocarstwowości. Rozpad ich kolonialnych imperiów wyrzucił te państwa z grona rozgrywających. Liczyło się tylko dwóch mocarzy. Każdy z nich uważał się za najmocniejszego. Na szczęście dla ludzkości nie doszło między nimi do konfrontacji.
CHINY MAJĄ POTENCJAŁ
Ostatnie wydarzenia pokazują, że USA umocniły się na pozycji lidera. Federacji Rosyjskiej postało tylko powspominać czasy militarnej potęgi. Na drugie miejsce wyszły Chiny. Trzecie miejsce w rankingu militarnym (liczonym wg wydatków wojskowych) Rosja za rok lub dwa najpewniej straci. Bo „na pudle” znajdą się albo Indie, albo Arabia Saudyjska. Ile miliardów dolarów wydała pierwsza dziesiątka najwięcej inwestująca w siły zbrojne? Dane za rok 2022.
Stany Zjednoczone wydały 3,5 proc. swojego PKB, tj. 876,9 mld USD. Chińska Republika Ludowa przeznaczyła na obronność zaledwie 1,6 proc. PKB (przy średniej światowej wynoszącej 2 proc.), co przełożyło się na 292 mld USD. Będąca jeszcze „na pudle” Rosja wydała (wg oficjalnych danych) aż 4,1 proc. PKB, czyli 86,4 mld dolarów.
Rosję gonią, jak było wspomniane, Indie (2,4 proc. PKB, 81,4 mld USD) i Arabia Saudyjska (7,4 proc. PKB, 75 mld USD. W drugiej piątce pierwszej dziesiątki sklasyfikowano: Wielką Brytanię (2,2 proc. PKB, 68 mld USD), Niemcy (1,4 proc. PKB, 56 mld USD), Francję (1,9 proc. PKB, 54 mld USD)) Republikę Korei (2,7 proc. PKB, 46 mld USD) Pierwszą dziesiątkę najwięcej wydających na wojsko zamyka Japonia (1,1 proc. PKB, 46 mld USD).
Wielkości wydatków wojskowych za rok 2023 mogą być większe, a w przypadku Rosji – z pewnością będzie to więcej niż 4,1 proc. PKB, co już za rok miniony jest wartością mocno wątpliwą, gdyż już wówczas wydatki były wyższe od oficjalnie podanych.
GONIMY IZRAEL
Również Polska wyda na obronność w 2023 r. więcej niż w roku poprzednim. Wówczas w tabeli wydatkujących byliśmy na 17. pozycji z wynikiem 17 mld USD, czyli 2,4 proc. PKB. To więcej, co może być dla wielu Czytelników, zaskakujące, niż wydaje Tajwan (21. pozycja) będący na progu wojny od dziesiątek lat. Republika Chińska (oficjalna nazwa tego państwa) wydała wojsko 13 mld USD, czyli 1,6 proc. swojego PKB. Więcej od Polski wydają m.in. Hiszpania (16. miejsce, 20 mld USD, 1,5 proc. PKB) i Brazylia (17. pozycja, 1,5 proc. PKB, 20 mld USD). Kojarzony ze zbrojeniami Izrael w ub. roku wydał 4,5 proc. PKB, 23 mld USD i z takim wynikiem uplasował się na 15 miejscu.
W omawianym rankingu wykazano wydatki wojskowe 148 państw (ze 193 będących członkami ONZ). W spisie nie ujęto państw nieuznawanych przez międzynarodową społeczność, np. Republiki Naddniestrzańskiej, która na utrzymanie sił zbrojnych wydaje więcej niż ostatnie państwa z tej tabeli. Na miejscu 148. umieszczono Haiti, które w 2022 r. na armię wydało 0,1 proc. PKB, czyli 13 mln USD. 147. pozycję zajmuje Gambia (15 mln USD, 0,7 proc. PKB, a 146. – Liberia (1,3 proc. PKB, 19 mln USD).
JEDNA TRZECIA PKB
Najwięcej z PKB na wydatki wojskowe przeznaczyła oczywiście Ukraina (11. miejsce, 44 mld USD, 33,5 proc. PKB). Najmniej – poza Haiti – Mauritius (0,2 proc. PKB, 20 mln USD). Co ciekawe, Od 1968 r. to państwo formalnie nie ma armii, a jedynie jednostki straży wybrzeża oraz paramilitarne siły policji. Liczą one w sumie ok. 10 tys. osób. Kto (potencjalnie) zagraża temu wyspiarskiemu państwu? Raczej co – tsunami. Bo chyba nie najbliżej (jakieś 900 km) położony (poza francuskim Reunionem) Madagaskar, który w zeszłym roku na obronność wydał 0,7 proc. PKB, czyli 98 mln USD, co dało mu 128. miejsce w omawianym zestawieniu...
