W końcówce 2023 r. naczelny dowódca brytyjskich sił zbrojnych admirał Tony Radakin ocenił, że Wielka Brytania może nie być gotowa na stawienie czoła „niezwykle niebezpiecznym czasom”. Z bardziej optymistycznych wieści: Wielka Brytania zwiększy wydatki na obronność do 2,5 proc. PKB do roku 2030.
CZYM OCHRONIĆ BRYTYJSKĄ INFRASTRUKTURĘ KRYTYCZNĄ?
Jak podaje Sky News, uważa się, że dowódcy sił zbrojnych badają możliwości przywrócenia zdolności Wielkiej Brytanii do ochrony krytycznej infrastruktury krajowej – takie jak elektrownie, bazy wojskowe i budynki rządowe – przed tego typu atakami, jakich ofiarą pada Ukraina. Jednak każdy wiarygodny plan „zintegrowanej obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej” będzie kosztował miliardy funtów i prawdopodobnie wymagałby dalszego zwiększenia wydatków na obronność poza proponowany wzrost do 2,5 proc. PKB.
– Czy Wielka Brytania może obronić swoje miasta, gdyby doszło do ataku rakietowego z powietrza? Nie. Czy społeczeństwo wie, co robić w przypadku ataku z powietrza? Nie... Mówiąc prościej, czy jesteśmy bronieni? Nie – mówi Sky News pragnące zachować anonimowość wysokie rangą źródło z dziedziny obronności.
W podobnym tonie wypowiada się John Baker, który w czasach zimnej wojny służył w bazie radarowej RAF w hrabstwie Norfolk jako oficer ds. identyfikacji i rozpoznawania samolotów. Zapytany o to, czy brytyjska obrona powietrzna była przygotowana na wojnę w czasach, gdy służył, odpowiedział:
– Ćwiczyliśmy. Odbywały się ćwiczenia na wypadek wojny. Mniej więcej co kilka miesięcy odbywały się małe ćwiczenia, a raz lub dwa razy w roku odbywały się duże ćwiczenia NATO, których epicentrum było właśnie to miejsce, ponieważ ten radar znajdował się najbliżej Europy...
Oficer w stanie spoczynku zastrzegając, że nie jest na bieżąco ze współczesnymi zdolnościami obrony powietrznej, wyraził wątpliwości, czy teraz Wielka Brytania poradziłaby sobie z poważnym atakiem. – Gdyby nadleciały setki dronów i pocisków manewrujących, nie sądzę, byśmy mogli bezpiecznie zlikwidować je wszystkie.
LOTNICTWO BRYTYJSKIE NIE JEST JUŻ TAK SILNE JAK „ZA ZIMNEJ WOJNY”
Sky News zauważa, że Wielka Brytania ma bardzo wydajne systemy obrony powietrznej, ale nie wystarczają one do ochrony szerokiej gamy infrastruktury krytycznej w całym kraju, a także do obrony żołnierzy rozmieszczonych w operacjach zagranicznych. Sytuację pogarsza wzrost jakości i ilości pocisków rakietowych i dronów opracowanych przez wrogie państwa, jak Rosja, Chiny, Iran i Korea Północna.
Zwraca uwagę, że obecnie RAF dysponuje zaledwie dziewięcioma frontowymi eskadrami odrzutowców i choć nowoczesne odrzutowce, jak F-35 czy Typhoon, są znacznie bardziej zaawansowane niż ich poprzednicy, pod koniec zimnej wojny Wielka Brytania miała 30 takich eskadr. Sześć niszczycieli typu 45 Królewskiej Marynarki Wojennej jest wyposażonych w jedyne w kraju systemy obrony przed rakietami balistycznymi. Według rzecznika marynarki, tylko trzy z tych okrętów są „dostępne do operacji”, przy czym jeden jest obecnie na Bliskim Wschodzie. Wojska lądowe posiadają sześć naziemnych systemów obrony powietrznej Sky Sabre, z których każdy jest w stanie zestrzelić wiele pocisków, jednak co najmniej dwa z nich są obecnie rozmieszczone za granicą.
W RANKINGU GLOBAL FIREPOWER WIELKA BRYTANIA ZAJMUJE VI MIEJSCE
Jack Watling, ekspert think tanku Royal United Services Institute (RUSI), określił w rozmowie ze Sky News obronę powietrzną Wielkiej Brytanii jako „żałośnie nieadekwatną”. Zwraca uwagę, że wprawdzie pomiędzy Wielką Brytanią a Rosją znajduje się szereg państw NATO, ale w wielu z nich obrona powietrzna również, od czasu upadku Związku Sowieckiego, została zredukowana w celu zaoszczędzenia pieniędzy.
– Zawsze słyszymy ten argument ministerstwa obrony, że luki w naszym własnym potencjale są akceptowalne, ponieważ jesteśmy częścią Sojuszu. To trochę tak, jakbyś idąc na imprezę, gdzie każdy ma przynieść własny alkohol, powiedział sobie: „Cóż, przyjdą inni ludzie, więc nie przyniosę żadnego alkoholu”. Jeśli wszyscy przyjmą takie podejście, to po prostu nie będzie czego pić. A jeśli spojrzymy na całe NATO, to mamy do czynienia z ogólnym niedoborem (w obronie powietrznej)…
Obecnie Wielka Brytania klasyfikowana jest w rankingu Global Firepower w świecie na 6. miejscu. Pod względem potencjału militarnego i innych czynników mających nań wpływ Zjednoczone Królewstwo wyprzedzają Indie (4. miejsce) i Republika Korei (5. miejsce). Za Wielką Brytanią w militarnym zestawieniu plasuje się (w kolejności) Japonia, Turcja, Pakistan i Włochy.
