Miliardowe inwestycje w silniki dla samolotów bojowych Indii. Czy kraj uniezależni się od zagranicznych dostawców?

• Indie planują wydać około 7,44 miliarda dolarów na zakup silników do samolotów bojowych, dążąc do uniezależnienia się od zagranicznych dostawców.
• Kraj potrzebuje około 1100 silników dla programów myśliwców, w tym dla myśliwca stealth piątej generacji AMCA, co stanowi ogromne wyzwanie technologiczne.
• Współpraca międzynarodowa oraz zaangażowanie prywatnych firm mają przyspieszyć rozwój, jednak indyjskie lotnictwo rozważa zakup rosyjskich Su-57E jako rozwiązanie tymczasowe.

Indie dążą do znacznego zwiększenia swoich zdolności produkcyjnych w sektorze obronnym, co jest zgodne z polityką premiera Narendry Modiego. Inwestycje w silniki dla samolotów bojowych mają kluczowe znaczenie dla przyszłości indyjskiego lotnictwa wojskowego. Jak podkreślił S. V. Ramana Murthy, dyrektor Gas Turbine Research Establishment, państwowego laboratorium obronnego Indii, kraj będzie potrzebował „około 1100 silników dla różnych programów myśliwców, które znajdują się na różnych etapach rozwoju”.

Dotychczasowy program Indii, mający na celu wyposażenie lekkich samolotów bojowych Tejas w krajowy silnik Kaveri, nie przyniósł oczekiwanych rezultatów z powodu niedociągnięć technicznych. Ta sytuacja uwydatnia potrzebę intensyfikacji prac i stworzenia solidnego ekosystemu dla rodzimej produkcji. Murthy zaznaczył, że „istnieje potrzeba pracy w trybie misyjnym, aby stworzyć ekosystem dla rodzimego silnika myśliwskiego”, co obejmuje rozwój infrastruktury, takiej jak obiekt do testów na dużych wysokościach, oraz rozbudowę bazy przemysłowej. Co ciekawe, pochodna silnika Kaveri może znaleźć zastosowanie również w krajowym bezzałogowym pojeździe bojowym.

Pod koniec września rząd Indii podpisał z firmą Hindustan Aeronautics Limited (HAL) kontrakt na dostawę 97 samolotów bojowych Tejas Mk-1A. Wartość umowy opiewa na ponad 7 miliardów dolarów, co czyni ją jedną z największych inwestycji w indyjskim sektorze obronnym w ostatnich latach. Jak poinformował minister obrony Rajnath Singh na portalu X, „Dostawa tych samolotów zwiększy zdolności operacyjne indyjskich sił powietrznych i umożliwi im prowadzenie bez przeszkód dalszych działań oraz wzmocnienie gotowości obronnej”. Resort obrony przekazał, że realizacja kontraktu ma nastąpić w ciągu sześciu lat, począwszy od roku finansowego 2027-28.

Ta decyzja jest szczególnie istotna w kontekście wycofywania z użycia przestarzałych myśliwców MiG-21, pochodzących jeszcze z czasów Związku Sowieckiego. Dzień przed podpisaniem kontraktu wycofano 13 takich maszyn, a w indyjskim arsenale pozostaje ich jeszcze 29. Docelowo indyjskie siły powietrzne mają dysponować nie mniej niż 42 tego typu samolotami, co pokazuje skalę modernizacji.

Nie jest to pierwszy tego typu kontrakt zawarty przez indyjski rząd. W 2021 roku Delhi podpisało umowę z HAL na dostawę 83 maszyn Tejas Mk-1A. Realizacja tego zamówienia jednak jeszcze się nie rozpoczęła, a indyjski producent utrzymuje, że opóźnienia wynikają z problemów z dostawą silników, które dostarcza amerykańska firma General Electric. Pierwsze maszyny bojowe Tejas trafiły na wyposażenie indyjskiej armii w 2015 roku, a docelowo siły powietrzne Indii mają dysponować 220 samolotami rodzimej produkcji.

Międzynarodowa współpraca i rola sektora prywatnego

W celu przyspieszenia rozwoju technologii silników, Indie aktywnie poszukują międzynarodowych partnerów. S. V. Ramana Murthy przewodzi wysiłkom mającym na celu wspólne opracowanie silnika dla pierwszego indyjskiego myśliwca stealth piątej generacji, znanego jako Advanced Medium Combat Aircraft (AMCA). Zainteresowanie współpracą wyraziły już takie firmy jak:

• Safran z Francji
• Rolls-Royce z Wielkiej Brytanii
• General Electric z USA

Prototyp myśliwca AMCA ma zostać zaprezentowany w 2028 roku. Jest to również pierwszy samolot bojowy, dla którego oferty będą otwarte dla prywatnych firm, co ma na celu zmniejszenie presji na państwowego producenta samolotów wojskowych Hindustan Aeronautics Ltd, który obecnie wytwarza większość indyjskich maszyn wojskowych. Ta strategia ma na celu dywersyfikację źródeł produkcji i zwiększenie konkurencyjności.

Co ciekawe w odpowiedzi na oświadczenie prezydenta USA Donalda Trumpa, że ​​Indie wstrzymają zakup ropy naftowej z Rosji, ambasador Rosji w Indiach Denis potwierdził  zaangażowanie Rosji na rzecz zacieśnienia współpracy obronnej z Indiami. Denis Alipov wyraził gotowość swojego kraju do wsparcia indyjskiego programu samolotów bojowych (AMCA) poprzez „lokalną produkcję” myśliwca piątej generacji Su-57.

Według indyjskich mediów z tego miesiąca, Indie aktywnie rozważają pilny zakup rosyjskiego myśliwca Su-57E jako kluczowego rozwiązania tymczasowego, które pozwoli sprostać pilnym wyzwaniom w zakresie obrony powietrznej, dopóki ich rodzimy samolot bojowy (AMCA) nie osiągnie zdolności operacyjnej. Plany te są następstwem narastających regionalnych zagrożeń ze strony Chin i Pakistanu, które rozwijają własne myśliwce piątej generacji.

W obecnej chwili jak pisały kilka dni temu indyjskie mediu NDTV siedem indyjskich firm złożyło oferty w przetargu na partnerstwo z DRDO (Defence Research and Development Organisation) w celu zaprojektowania i rozwoju prototypów zaawansowanego myśliwca stealth piątej generacji Advanced Medium Combat Aircraft (AMCA). Kluczowe firmy biorące udział:

• Larsen & Toubro (L&T)
• Hindustan Aeronautics Limited (HAL)
• Tata Advanced Systems Ltd
• Adani Defence

Proces licytacyjny nadzoruje komitet pod przewodnictwem A. Sivathanu Pillai (były szef BrahMos Aerospace), który oceni oferty i złoży raport do Ministerstwa Obrony. Wybranych zostanie dwóch zwycięzców, którzy podzielą budżet 15 000 crore rupii (ok. 1,8 mld USD) na budowę pięciu prototypów. Następnie otrzymają prawa do produkcji seryjnej. Jak się jednak spekuluje projekt AMCA o wartości 2 bilionów rupii, w ramach którego ma powstać ponad 125 myśliwców, nie będzie prawdopodobnie gotowy do wdrożenia w Siłach Powietrznych przed rokiem 2035.