Co się dzieje z amerykańskimi samolotami? Kolejny wypadek F-22 Raptor

2024-05-08 13:27

Amerykańskie samoloty F-22 Raptor mają ostatnio chyba jakiegoś pecha, ponieważ po raz drugi w bardzo krótkim okresie doszło do wypadku Raptora. Tym razem zdarzenie miało miejsce na międzynarodowym porcie lotniczym Savan­nah/Hilton Head w stanie Georgia w czasie ćwiczenia o kryptonimie Sentry Savannah 2024.

W ostatnim czasie wokół F-22 Raptor dzieją się dziwne rzeczy, w połowie kwietnia pisaliśmy o tym, że w bazie lotniczej Kadena na Okinawie w Japonii doszło do usterki podwozia F-22 na pasie startowym w Kadena.

Teraz 6 maja jak przekazało w komunikacie służba prasowa 165. Skrzydła Lotnictwa Transportowego USAF, doszło do kolejnego wypadku F-22 Raptor. W komunikacie możemy przeczytać, że na międzynarodowym porcie lotniczym Savan­nah/Hilton Head w stanie Georgia doszło do wypadku z udziałem samolotu F-22A Raptor podczas ćwiczenia o kryptonimie Sentry Savannah 2024, organizowanym przez Air Dominance Center. Jak dodano w komunikacie, pilotowi nic się nie stało. Samolot F-22A Raptor był przydzielony do 71. Eskadry 1. Skrzydła Myśliwskiego USAF z połączonej bazy lotniczej Langley-Eustis w Wirginii. Obecnie jak przekazało w komunikacie 165. Skrzydło Lotnictwa Transportowego USAF incydent jest badany.

Jak widzimy na zdjęciach, które ukazały się w internecie, samolot spoczywa na prawym boku z otwartą osłoną, a jego skrzydło nie dotyka ziemi. Może to wskazywać na awarię podwozia, prawdopodobnie  jednego z golenii podwozia.

W sieci pojawiło się także nagranie dźwiękowe kontroli ruchu lotniczego, które wskazuje, że pilot zgłosił awarię hamulców i zażądał kolejnej próby przeprowadzenia kontroli wzrokowej przez inny samolot.

Nie jest to pierwsza tego typu awaria w marcu 2022 roku podwozie Raptora upadło podczas lądowania w bazie sił powietrznych Eglin – a miało to miejsce po podobnym wypadku rok wcześniej w tej samej bazie. Inne Raptory uległy awariom podwozia w bazie sił powietrznych Eglin na Florydzie w latach 2021 i 2022, a także w bazie sił powietrznych Langley w Wirginii w 2020 roku. W 2022 roku dokonano inspekcji myśliwców F-22 Raptor bazie w Eglin oraz 10% floty w innych bazach. Dowództwo Sił Powietrznych stwierdziło, że co piąty z F-22 miał nieprawidłowo zamontowane podwozie. Prawie 40 z nich wymagało naprawy. W 2021 roku Centrum Bezpieczeństwa Sił Powietrznych (Air Force Safety Center) wskazało w raporcie, że pięć Raptorów, które w owym czasie uległo wypadkom, kosztowało podatników ponad 600 000 dolarów każdy.

Sentry Savannah, które rozpoczęły się 6 maja, to coroczne ćwiczenia szkoleniowe w zakresie walki powietrznej organizowane przez Gwardię Narodową Georgia Air, w których biorą udział dziesiątki myśliwców i ponad 1000 lotników. F-22 Raptor powróciły na ćwiczenia Sentry Savannah w 2023 r. po pięcioletniej przerwie po nieudanym starcie w 2018 r., kiedy samolot zsunął się z pasa startowego około 2000 metrów, po czym się zatrzymał. Według dochodzenia Sił Powietrznych przyczyną katastrofy był błąd pilota. Według danych uzyskanych przez Air Force Times w roku 2023 samoloty F-22 brały udział w dziewięciu poważnych wypadkach niezwiązanych z walką. Obejmowały one zarówno operacje lotnicze, jak i problemy techniczne. Do tej pory Siły Powietrzne USA utraciły 5 samolotów F-22 Raptor.

F-22 Raptor

Niedawno pojawiły się fotografie F-22 przenoszącego pod skrzydłami nowego typu ładunki podwieszane. Jest to zewnętrznie podwieszany zbiornik paliwa, który posiadają cechy stealth. Drugim ładunkiem podwieszanym jest zasobnik z czujnikami termowizyjnymi. Rozwiązanie to umożliwia skuteczniejsze i pasywne wykrywanie przeciwnika. Wszystko to ma zapewnić podniesienie zdolności F-22. Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych eksploatują obecnie około 180 F-22A Raptor. Jednak powoli część jest wycofywana z powodu ich dużej eksploatacji. Przewiduje się, że F-22 Raptor będą wycofywane od 2030 roku, jednak można przypuszczać, że zdolności tego samolotu będą jeszcze trochę dłużej wykorzystywane, zwłaszcza po modernizacji przed tym jak zostaną wyprodukowane jego następcy w ramach tworzonego programu NGAD (Next Generation Air Dominance) w liczbie 200 samolotów, które będą zarówno załogowe jak i bezzałogowe o osiągach jeszcze lepszych od F-22.

F-22 Raptor – był opracowywany od końca lat zimnej wojny w odpowiedzi na zagrożenie ze strony nowoczesnych samolotów radzieckich. Dziewiczy lot samolotu miał miejsce 1997 roku, produkcja rozpoczęła się 2001 roku, a produkcja seryjna w 2005 roku po stadium początkowych testów i oceny konstrukcji. W 2009 roku decydowano o przerwaniu produkcji, pomimo że USAF zgłosiło zapotrzebowanie na 381 sztuk F-22. Środki przekierowano na realizację projektu F-35, który jest konstrukcyjnie zbliżony do F-22. Ostatni egzemplarz F-22 opuścił zakład Lockheed Martin w Marietta w Georgi w grudniu 2011 roku. Samoloty po raz pierwszy zostały użyte bojowo atakując cele ISIS w Syrii we wrześniu 2014 roku. A ostatnio głośno o samolocie było gdy zestrzelił w zeszłym roku chińskich balon nad USA, pokazując tym samym swoją skuteczność bojową.

Problemem F-22 było to, że był bardzo drogi, jedna sztuka kosztowała ponad 130 milionów dolarów, dlatego wyprodukowano zaledwie 187 maszyn. Dla porówna cena jednostkowa samolotu F-35A (wraz z silnikiem) wynosi 87,3 mln USD netto.

Mimo wszystko są to najbardziej cenione samoloty w amerykańskiej armii, które cały czas zapewniają przewagę USA ze względu na jego zdolności jak ograniczenie możliwości wykrycia, czyli stealth przez nieprzyjacielskie radary i inne czujniki. Samolot także posiada zdolność lotu z prędkością naddźwiękowa bez użycia dopalaczy oraz najnowocześniejsze wyposażenie elektroniczne.

Masa startowa samolotu to 37 875 kg. Wymiary to: 18,92 m długości, rozpiętość skrzydeł to 13,56 m, a wysokość to 5,08 m. Napęd stanowią dwa silniki dwuprzepływowe Pratt and Whitney F119-PW-100 o ciągu 156 kN każdy. Prędkość maksymalna to 2,25 Ma. Zasięg 2900 km. Pułap 19 800 m. Uzbrojenie to 6 lufowe działko M61A2 Vulcan kal. 20 mm, do 8 pocisków rakietowych powietrzne-powietrze w trzech wewnętrznych komorach lub zestawach kierowanych pocisków powietrzne-ziemia.