"W ciągu trzech lat wojny na pełną skalę łączna wartość pomocy USA dostarczonej ukraińskiemu rządowi wyniosła 50,9 mld dolarów, z czego 18,3 mld dolarów to pomoc wojskowa, a pozostałe 32,6 mld dolarów - bezpośrednie wsparcie budżetowe w formie zwrotu wydatków za pośrednictwem Banku Światowego oraz zabezpieczenia kredytów" - czytamy w analizie opublikowanej na stronie internetowej Economists for Ukraine.
W badaniu zaznaczono, że te wartości różnią się od kwot podanych przez rząd USA nawet dwukrotnie lub trzykrotnie. Władze w Waszyngtonie wyceniły swoją pomoc wojskową dla Ukrainy na 65,9 mld dolarów, podczas gdy szacunki Economists for Ukraine wskazują na kwotę wynoszącą 18,3 mld dolarów.
Według autorów analizy rozbieżności między oficjalnymi danymi a rezultatami badania wynikają z trzech głównych powodów: większość amerykańskiej pomocy wojskowej to starszy sprzęt z magazynów, którego faktyczna wartość jest co najmniej o 60 proc. niższa od cen sprzętu nowego; część nowego uzbrojenia jeszcze nie dotarła, a jego sposób użycia przez stronę ukraińską został ograniczony; około 25 proc. pomocy wojskowej ma formę pożyczek zamiast bezzwrotnych dotacji.
Resort obrony USA zadeklarował, że przekazany sprzęt jest wart 31 mld dolarów, jednak eksperci oceniają jego realną wartość na 12,5 mld dolarów. Znaczna część tego uzbrojenia została wcześniej wycofana z użytku, a możliwości wykorzystania go na froncie są nieporównywalne z potencjałem nowej broni, co dodatkowo obniża wartość amerykańskiej pomocy.
Ponadto, jak podkreślono w opracowaniu, Stany Zjednoczone przeznaczyły około 20 mld dolarów na strategiczne inwestycje w polski przemysł zbrojeniowy, lecz tylko 340 mln dolarów z tej kwoty dotyczyło bezpośrednio zdolności, które Polska przekazała Ukrainie.
W ocenie Economists for Ukrainie, w ciągu trzech lat rosyjskiej inwazji na pełną skalę USA dostarczyły Ukrainie 50,9 mld dolarów wsparcia, z czego rzeczywista wartość amerykańskiej pomocy wojskowej dla Ukrainy wynosi 18,3 mld dolarów, natomiast kolejne 32,6 mld dolarów przekazano w formie pomocy budżetowej – na wypłaty pensji, emerytur i inne wydatki, refundowane poprzez mechanizmy Banku Światowego i USAID.
Autorzy analizy zauważyli, że Waszyngton przekazywał Kijowowi średnio 17 mld dolarów rocznie, co stanowi zaledwie 0,25 proc. budżetu federalnego USA.
"Publiczne wypowiedzi na temat pomocy dla Ukrainy często nie uwzględniają różnicy między alokowanymi środkami a faktycznie udzieloną pomocą" – podkreślono w opracowaniu.
Znaczna część funduszy przeznaczana jest na zamówienia nowych systemów uzbrojenia w USA, jednak ich dostawy są realizowane z dużymi opóźnieniami. Z przyznanych 12,1 mld dolarów na zakup nowego sprzętu, faktyczna wartość pomocy dla Ukrainy wynosi jedynie 5,5 mld dolarów.
Część amerykańskiego wsparcia udzielana jest również w formie kredytów i gwarancji. Np. USA wykorzystały zamrożone rosyjskie aktywa do zabezpieczenia kredytów dla Ukrainy i Mołdawii o wartości 25 mld dolarów.
Economists for Ukraine przeprowadzili analizę opartą na publicznie dostępnych danych. Autorzy opracowania tworzą międzynarodowy projekt badawczy, którego misją jest promowanie niezależności politycznej Ukrainy i możliwości wzmacniania jej potencjału gospodarczego.
Jak wynika z raportu "Wsparcie Ukrainy po trzech latach wojny: przepływy pomocy są niskie, lecz stabilne – przesunięcie w stronę zakupów broni", opublikowanego 14 lutego przez Kiloński Instytut Gospodarki Światowej (IfW Kiel), USA udzieliły Ukrainie w ciągu ostatnich trzech lat 50 mld euro pomocy finansowej i 64 mld euro pomocy humanitarnej.
Bez pomocy USA Ukraina będzie mogła prowadzić walki o obecnej intensywności do lata br.
Bez wsparcia militarnego ze strony USA Ukraina będzie mogła prowadzić walki o obecnej intensywności do lata br., później zacznie jej brakować amunicji i części do zachodniego, zaawansowanego technologicznie uzbrojenia - napisał dziennik "Wall Street Journal", powołując się na zachodnich oficjeli.
Duże dostawy broni, zrealizowane bądź zakontraktowane w ostatnich miesiącach urzędowania administracji Joego Bidena, powinny starczyć Ukrainie na kontynuowanie działań wojennych przy zachowaniu ich obecnej intensywności do połowy roku - oceniła w rozmowie z "WSJ" była wysokiej rangi urzędniczka Pentagonu, Celeste Wallander. Gazeta dodała, że część ukraińskich analityków sądzi, że zdołają utrzymać funkcjonalność zachodniej broni nawet dłużej.
"Możemy wytrwać jeszcze sześć miesięcy bądź rok, aby dać Europie czas, żeby zaczęła produkować amunicje na wielką skalę" - powiedział Mykoła Bielieskow, starszy analityk w fundacji Come Back Alive, która dostarcza ukraińskim siłom zbrojnym m.in. drony i amunicję.
"WSJ" zwrócił uwagę, że Europa stara się nadrobić zaniedbania w przemyśle zbrojeniowym. W 2024 roku UE, Wielka Brytania i Norwegia łącznie przekazały Ukrainie wsparcie wojskowe o wartości ok. 25 mld dolarów. Według źródeł dziennika europejska pomoc wojskowa dla Ukrainy przewyższyła w 2024 roku amerykańską. Kraje UE zdołały zwiększyć produkcję pocisków artyleryjskich. Mają się również toczyć rozmowy o zwiększeniu unijnej pomocy dla Ukrainy do 30 mld dolarów w 2025 roku.
Polecany artykuł:
Zełenski w ostatnim czasie przekazał, że Stany Zjednoczone przekazały od początku rosyjskiej agresji sprzęt wojskowy o wartości 70 mld dolarów. Instytut Gospodarki Światowej w Kilonii (IfW) ocenił, że jest to więcej niż łączna pomoc wszystkich pozostałych sojuszników Kijowa.
Gazeta zwróciła uwagę, że Ukraina już zdołała zbudować pokaźny przemysł wytwarzający uzbrojenie, który rocznie produkuje broń o wartości 30 mld dolarów. Ukraiński minister ds. przemysłu strategicznego przekazał, że w rok Ukrainie udało się sześciokrotnie zwiększyć produkcję. Jednocześnie w 2024 roku ukraińskie zakłady wyprodukowały półtora miliona dronów, które są obecnie główną bronią obrońców Ukrainy. W tym roku urzędnicy przekazali, że chcieliby wyprodukować trzy tysiące rakiet i 30 tys. dronów dalekiego zasięgu.
Przejmując władzę, Trump mógł wysłać broń, bez obowiązku zatwierdzenia tego przez Kongres, o wartości ponad 3,8 mld dolarów z magazynów Pentagonu. Nie jest jednak jasne, czy do tego dojdzie - ze względu na podejście amerykańskiego prezydenta do Ukrainy.
Według ekspertów największym problemem dla Ukrainy byłby brak amerykańskich zestawów obrony przeciwlotniczej, np. Patriot, czy wyrzutni typu ATACMS. Część analityków zwróciła również uwagę na internet satelitarny Starlink, który jest technologią firmy SpaceX należącej do Elona Muska. Jej brak utrudniłby działania sił zbrojnych Ukrainy, w szczególności operatorów dronów.
Podsumowując, "WSJ" ocenił, że przyszłość zależy od tego, na ile administracja Trumpa ograniczy dostęp do swojego uzbrojenia. W wypadku gdyby zezwolono innym państwom na zakup dla Ukrainy amerykańskiego sprzętu wojskowego, nie byłoby najgorzej, jednak w innym razie Europa mogłaby nie być w stanie dostarczyć zamienników dla amerykańskiego uzbrojenia, ponieważ posiada go zbyt mało bądź nie ma w ogóle
PAP
