Spis treści
- Wielkie zamówienia na bojowe wozy piechoty CV90
- CV90 - europejski sprzęt dla wymagających
- CV90 i Borsuk - konkurencja na rynku europejskich BWP rośnie?
Wielkie zamówienia na bojowe wozy piechoty CV90
Ministrowie obrony Norwegii, Estonii, Finlandii, Litwy, Holandii i Szwecji 5 czerwca podpisali list intencyjny w sprawie wspólnego zakupu bojowych wozów piechoty CV90. W ten sposób chcą zwiększyć korzyści w zakresie wielkości zamówień, zgodności posiadanego sprzętu, interoperacyjności działań, bezpieczeństwa dostaw, a także późniejszego utrzymania pojazdów. To również odpowiedź na wyzwania dla bezpieczeństwa w regionie poprzez wzmocnienie północno-wschodniej flanki NATO. Nowoczesny sprzęt, a także zdolność do szybkiego i spójnego działania są bowiem ważnym elementem strategii odstraszania.
Tym krokiem robimy pierwszy ważny ruch w kierunku wspólnego zakupu, który przyczyni się do zwiększenia naszych zdolności operacyjnych, a także przyniesie szereg innych korzyści. Dzięki wspólnemu nabyciu tego samego typu pojazdów możemy obniżyć koszty zakupu i uzyskać większe możliwości obronne za te same pieniądze. Będziemy także mogli prowadzić wspólne ćwiczenia i działania jeszcze bardziej płynnie ponad granicami państw, a także uprościć wspólną konserwację – powiedział minister obrony Norwegii Tore O. Sandvik
Patrząc na przyszłe zdolności armii, ważne jest, aby współpracować w celu poszukiwania efektywności kosztowej przy zakupie takiego dużego sprzętu, bez kompromisów w zakresie jakości i zdolności bojowych. Jeśli projekt zostanie zrealizowany, zakup nowych opancerzonych bojowych wozów piechoty będzie jednym z największych i najważniejszych projektów obrony narodowej Finlandii zarówno pod względem zdolności, jak i kosztów. Projekt ten będzie opiewał na miliardy euro. Chciałbym podkreślić znaczenie tego rodzaju współpracy dla konkretnych ustaleń dotyczących obrony Finlandii. Analizujemy możliwość wspólnego zakupu dokładnie w odpowiednim momencie” – zaznaczył minister obrony Finlandii Antti Häkkänen.
Norwegia chce kupić około 80 nowych CV90 w ramach tej umowy, a Finlandia, Szwecja, Litwa, Estonia i Holandia przygotowują podobne przedsięwzięcia. Warto również podkreślić, że deklaracja chęci współpracy w zakresie zakupu bojowych wozów piechoty CV90 wspomnianych państw otwiera drzwi dla innych państw, które zechcą przyłączyć się do tej inicjatywy.
CV90 - europejski sprzęt dla wymagających
Bojowy wóz piechoty CV90 (Combat Vehicle 90) zaliczany jest do grona jednych z najbardziej zaawansowanych i sprawdzonych w boju pojazdów tej klasy. Jego historia rozpoczęła się w Szwecji w latach 80., kiedy to firma Hägglunds (obecnie BAE Systems Hägglunds) opracowała pojazd odpowiadający potrzebom nowoczesnego pola walki w trudnych, skandynawskich warunkach. Pierwsze egzemplarze CV90 trafiły na wyposażenie szwedzkiej armii na początku lat 90. XX wieku i szybko zyskały uznanie ze względu na oferowaną mobilność, siłę ognia, a także ochronę załogi.
CV90 tym uznaniem cieszy się do dziś, co potwierdza międzynarodowe zainteresowanie pojazdem. Nie można bowiem zapominać, że CV90 to jeden z tych sprzętów, który został przetestowany w realnych warunkach bojowych i sprawdził się w nich całkiem dobrze. Służył m.in. w Afganistanie, gdzie norweskie kontyngenty ISAF, czyli Międzynarodowych Siły Wsparcia Bezpieczeństwa, wykorzystywały go w trudnym, górzystym terenie podczas starć z przeciwnikiem wykorzystującym improwizowane ładunki wybuchowe. Pojazdy CV90 przekazane przez Szwecję działają także w Ukrainie, przede wszystkim na obszarach, gdzie Rosjanie intensywnie wykorzystują piechotę zmechanizowaną i dużą liczbę transporterów opancerzonych.
CV90 dostępny jest w licznych wersjach oraz konfiguracjach. W zależności od potrzeb użytkownika CV90 może pełnić rolę klasycznego bojowego wozu piechoty, pojazdu dowodzenia, nośnika moździerzy, a nawet mobilnej platformy rozpoznania czy wsparcia ogniowego. Najnowsza generacja tych pojazdów, a mianowicie CV90 MkIV, została zaprezentowana w 2018 roku. Szwedzi połączyli w niej większą ładowność, bo aż do 13 ton, nowoczesną elektronikę, systemy aktywnej ochrony oraz zintegrowane czujniki optoelektroniczne. Wóz ten wyposażony jest w armatę automatyczną kal. 35 mm (30 mm w starszych wersjach), którą można łatwo zintegrować z nowoczesnymi systemami kierowania ogniem. Na uwagę zasługuje także zaawansowany system zawieszenia hydropneumatycznego, umożliwiający dostosowanie pojazdu do ukształtowania terenu oraz zwiększenie stabilności podczas strzelania w ruchu.
Aktualnie CV90 znajduje się na wyposażeniu sił zbrojnych szeregu państw NATO i krajów partnerskich. Oprócz Szwecji, pojazdy te zakupiły m.in. Norwegia, Dania, Finlandia, Estonia, Holandia, Szwajcaria i Czechy. W 2023 roku do grona użytkowników dołączyła również Słowacja, a w 2024 roku wspomniana Ukraina, która otrzymała CV90 od Szwecji jako element wsparcia wojskowego w związku z rosyjską inwazją. W ukraińskich rękach CV90 szybko zyskały opinię jednych z najlepszych zachodnich BWP na froncie, oferując zarówno osłonę przed ogniem artyleryjskim, jak i wysoką siłę ognia w walkach z rosyjskimi pojazdami opancerzonymi.
CV90 i Borsuk - konkurencja na rynku europejskich BWP rośnie?
CV90 może stanowić wyzwanie dla pozycji polskiego BWP Borsuk w Europie, ale nie oznacza to, że całkowicie ją eliminuje. Oba wozy bojowe mają swoje unikalne cechy i docelowych odbiorców, ale wspólny zakup CV90 przez sześć państw Europy może znacznie zwiększyć konkurencję na rynku bojowych wozów piechoty. Borsuk wciąż pozostaje atrakcyjną opcją dla państw, które nie są związane z rodziną CV90, a poszukują pojazdu nowej generacji z potencjałem produkcji lokalnej, rozwoju wersji specjalistycznych i niższymi kosztami wejścia. Realną szansą dla Borsuka wydają się więc kraje Europy Środkowo-Wschodniej, Bałkanów czy nawet niektóre państwa spoza NATO, szukające konkurencyjnych cenowo alternatyw dla CV90 czy niemieckiego BWP Puma.
