W czasie wizyty prezydenta Indonezji Prabowo Subianto w Turcji 10 kwietnia, gdzie się spotkał z prezydentem Receptem Erdoganem wyraził oficjalne zainteresowanie tureckim samolotem piątej generacji „KAAN”. Oprócz programu myśliwców indonezyjski prezydent wspomniał również o możliwości przyszłej współpracy w zakresie rozwoju okrętów podwodnych.
„Indonezja chce uczestniczyć w rozwoju myśliwca piątej generacji KAAN, a także w rozwoju okrętów podwodnych z tureckim przemysłem” – jak mówił prezydent Indonezji.
Można sądzić, że zainteresowanie samolotem jest efektem współpracy zawartej w lutym między tureckim producentem dronów Baykar a indonezyjską firmą Republikorp, której celem było utworzenie zakładu produkującego drony w Indonezji.
Na razie nie wiadomo w zasadzie, na czym miałoby polegać wkład Indonezji w projekt KAAN poza zaoferowaniem pieniędzy w zamian za transfer technologii, w nadziei na lokalny wariant i lokalną produkcję. Przypomnijmy, że Indonezja nadal jest zaangażowana w projekt samolotu KF-21 z Republiki Korei, w którym jest partnerem. W pierwotnej umowie Indonezja miała pokryć 20% kosztów rozwoju (ok. 1,3 mld USD) i planowała pozyskać 40–50 samolotów. Jednak w lutym ubiegłego rok ujawniono, że toczy się dochodzenie w sprawie indonezyjskich inżynierów wysłanych do Korea Aerospace Industries, którzy są podejrzani o udział w nielegalnym pozyskiwaniu technologii zastosowanych w konstrukcji KF-21 Boramae.
W maju 2024 roku, Indonezja miała zaproponować zmniejszenie swojego udziału w płatnościach do około jednej trzeciej pierwotnie uzgodnionej kwoty - jak informowała agencja prasowa Yonhap. Indonezja miał zasugerować rządowi Republiki Korei, że zapłaci około 600 miliardów wonów (442,47 miliona dolarów) za wspólny projekt myśliwca KF-21. Pierwotna kwota należna za udział Indonezji we wspólnym projekcie myśliwca miała wynieść około 1,6 biliona wonów do czerwca 2026 roku, czyli około 20 procent projektu. Jak informowały wtedy media, w tamtym czasie Indonezja zapłaciła zaledwie 380 miliardów wonów (około 220 milionów dolarów), ponieważ miała trudności z dotrzymaniem zaplanowanych terminów płatności. W międzyczasie kraj dążył do nabycia myśliwców F-15EX lub francuskich odrzutowców Dassault Rafale. Ostatecznie w odpowiedzi na prośbę Indonezji rząd Korei Południowej zaproponował w sierpniu 2024 r. obniżenie wkładu Indonezji do 411,5 mln USD. Zgodnie z tą korektą Indonezja płaciłaby średnio 73,3 mln USD rocznie od 2024 r. do 2026 r.
W marcu bieżącego roku Indonezja potwierdziła swoje zaangażowanie we wspólny rozwój przyszłego samolotu bojowego, pomimo wzlotów i upadków. Zostało to ujawnione po spotkaniu urzędników z Administracji Programu Zamówień Obronnych Korei Południowej (DAPA) i wiceministra obrony Indonezji. Według doniesień medialnych rząd Korei Południowej rozważa plan podziału zaległego wkładu Indonezji w wysokości 470 miliardów wonów (322,2 miliona dolarów), przy czym około 239,9 miliona dolarów pokryje rząd (74,5%), a około 82,3 miliona KAI (25,5%).
Seok Jong-gunem, przedstawiciel DAPA z Republiki Korei po rozmowach z indonezyjskimi urzędnikami ds. obrony stwierdził: „Jest to pierwsze spotkanie na wysokim szczeblu od czasu dochodzenia w sprawie indonezyjskich inżynierów, rozmowy posłużyły jako okazja do normalizacji dwustronnej współpracy obronnej, która została nieznacznie naruszona”. Seok dodał również: „Chociaż prawdą jest, że napotkaliśmy trudności w niektórych obszarach z powodu różnych opinii, mam nadzieję, że uda nam się wzmocnić komunikację i przezwyciężyć obecne wyzwania, aby umocnić nasz sojusz”.
Obecnie Indonezja posiada ok. 70 samolotów bojowych, w tym:
- 33 F-16A/B/C/D (Block 15 i Block 25, po modernizacji).
- 16 Su-27SK/SKM i Su-30MK/MK2.
- 24 BAE Hawk 200/209.
- 15 KAI T-50i.
- Ok. 10 Northrop F-5E Tiger II (częściowo wycofane).
- 12 Rockwell OV-10F Bronco (używane do operacji przeciwpartyzanckich).
Docelowo Indonezja planuje stworzyć flotę opartą na trzech głównych typach samolotów: Rafale, F-15EX i KF-21 Boramae, które mają zastąpić starzejące się Su-27/30, F-5 i OV-10. Cel to posiadanie 10 eskadr myśliwskich do 2030 roku, choć termin ten jest uznawany za nierealistyczny.
TAI KAAN to turecki wielozadaniowy samolot bojowy piątej generacji, rozwijany przez Turkish Aerospace Industries (TUSAŞ/TAI) we współpracy z zagranicznymi partnerami, takimi jak BAE Systems. Program TF-X, rozpoczęty w 2010 roku, ma na celu stworzenie nowoczesnego myśliwca o obniżonej sygnaturze radarowej (stealth), który zastąpi w tureckich siłach powietrznych starzejące się F-16C/D oraz F-4E-2020 Terminator.
Pierwszy lot prototypu odbył się 21 lutego 2024 roku. Po fazie testów prototypowych planuje się seryjną produkcję, która jest planowana na 2028 rok, z pierwszymi dostawami 20 egzemplarzy Block 10 dla tureckich sił powietrznych w 2028 roku, a pełną gotowością operacyjną przed 2030 rokiem. Według planów KAAN ma działać w sieciocentrycznym środowisku, wspierany przez bezzałogowe platformy, takie jak Bayraktar Kızılelma i TAI Anka-3, pełniące rolę „lojalnych skrzydłowych”.
TAI KAAN jest samolotem o długości 21 m, rozpiętości skrzydeł 14 m i wysokości 6 m. Masa własna wynosi około 14 000 kg, a maksymalna startowa 27 000 kg. Napędzany jest dwoma silnikami General Electric F110-GE-129 (129 kN każdy) w prototypach, docelowo tureckimi silnikami TRMotor (160 kN) po 2030 roku. Osiąga prędkość maksymalną Mach 1,8 (~2200 km/h), pułap 16 764 m, zasięg ponad 1000 km, z możliwością supercruise i przeciążeniami od -3,5 g do +9 g. Posiada obniżoną sygnaturę radarową i termiczną dzięki wewnętrznym komorom uzbrojenia, w których przenosi pociski takie jak Gökdoğan, Bozdoğan, SOM, ÇAKIR, MBDA Meteor, SPEAR-3 oraz bomby kierowane Teber, HGK, KGK, SARB, NEB, MAM. Wyposażony w radar AESA BÜRFİS, system elektrooptyczny Toygun, IRST, wyświetlacz nahełmowy Tulgar, łączność NATO Link 16 oraz zdolność kontroli dronów (OKU).
