Spis treści
- ORP Jerzy Różycki – patron okrętu
- Program DELFIN – wzmocnienie polskiego rozpoznania
- Współpraca polskiego i szwedzkiego przemysłu obronnego
- Bejda o kolejnych programach dla Marynarki Wojennej
- Program Orka
- Jakie firmy złożyły Polsce ofertę?
Wodowanie ORP Jerzy Różycki to kolejny etap po paleniu blach i położeniu stępki, które miały miejsce w kwietniu i lipcu 2023 roku. Jak informuje Agencja Uzbrojenia:
"Wodowanie jednostki stanowi znaczący etap w procesie jej budowy, po paleniu blach i położeniu stępki, zrealizowanych odpowiednio w kwietniu i lipcu 2023 r.".
Teraz okręt czeka doposażenie w systemy rozpoznawcze i próby morskie.
ORP Jerzy Różycki – patron okrętu
Okręt otrzymał imię Jerzego Różyckiego, wybitnego matematyka i kryptologa, który wraz z Marianem Rejewskim i Henrykiem Zygalskim złamał kod Enigmy. Jak podaje Agencja Uzbrojenia:
"Pierwszy z serii okrętów kr. DELFIN otrzymał nazwę ORP Jerzy Różycki – na cześć matematyka, pracownika Biura Szyfrów i kryptologa, który w okresie dwudziestolecia międzywojennego, działając w zespole z Marianem Rejewskim i Henrykiem Zygalskim, przyczynił się do złamania kodu niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma."
Program DELFIN – wzmocnienie polskiego rozpoznania
Umowa na dostawę okrętów rozpoznania radioelektronicznego DELFIN została zawarta 25 listopada 2022 roku między Agencją Uzbrojenia a Saab Kockums AB. Wartość kontraktu to blisko 600 mln euro netto. Celem jest zwiększenie zdolności Sił Zbrojnych RP w zakresie pozyskiwania danych rozpoznawczych w oparciu morskie okrętowe systemy rozpoznania radioelektronicznego.
Morskie okrętowe systemy rozpoznania radioelektronicznego pozwolą na pozyskiwanie danych w zakresie całego spektrum morskiego rozpoznania radioelektronicznego (SIGINT).
Współpraca polskiego i szwedzkiego przemysłu obronnego
Okręty w ramach programu DELFIN są produkowane przez Saab Kockums AB, a Remontowa Shipbuilding S.A. jest podwykonawcą odpowiedzialnym za budowę. W realizację umowy zaangażowane są również inne podmioty polskiego przemysłu obronnego.
Bejda o kolejnych programach dla Marynarki Wojennej
Portal Obronny zapytał sekretarza stanu w MON Pawła Bejde o przyszłość kolejnych programów dla Marynarki Wojennej oraz program Orka.
Jak powiedział Paweł Bejda:
„Chcemy przede wszystkim zmodernizować ORP Ślązak, to jest po pierwsze. Po drugie, jest jeszcze program Orka, gdzie bardzo mocno pracujemy. Zostały mi jeszcze dwa kraje do odwiedzenia, czyli Hiszpania i Francja, jadę tam porozmawiać z rządami obydwu krajów nad możliwością zakupu okrętów podwodnych. To są państwa jedne z wielu, które złożyły Polsce ofertę. Chcemy zrobić tak, by nie było to tylko kontrakt biznes i biznes, tylko rząd i rząd w związku z tym, to jest szereg rozmów, dotyczących innych przedsięwzięć mam na myśli tutaj przekazanie różnego typu technologii dla przemysłu zbrojeniowego”.
Polecany artykuł:
Zapytany Bejda, czy MON będzie wymagał od ewentualnego oferenta, który wygra w programie Orka, żeby podjął ścisłą współpracę z polskim przemysłem stoczniowym.
Bejda odpowiedział:
„Oczywiście, na ten temat rozmawiamy, zbieramy np. zapytania, czy ewentualnie jeden spośród zamówionych okrętów podwodnych mógłby być wyprodukowany w Polsce. Takie pytania też padają, proszę zauważyć, jak tutaj jest sytuacja podczas programu Delfin, co prawda kontrakt jest zagraniczny, ale okręty są budowane w Polsce, więc ta lwia część środków finansowych z powrotem zostaje w polskiej gospodarce. I myślę, że powinniśmy do tego dążyć”.
Tutaj warto przypomnieć, że wszystkie jednostki dla Marynarki Wojennej RP są wykonywane w Polsce.
„Mamy czym się szczycić, jest PGZ Stocznia Wojenna, są prywatne stocznie wojenne jak chociażby ta [przyp. red. Remontowa Shipbuilding] w której w tej chwili jesteśmy. My stawiamy znak równości, ważne by był to polski przemysł zbrojeniowy czy państwowy czy prywatny, to jest znak równości - jak powiedział Bejda.
Polecany artykuł:
Program Orka
Program Orka to kryptonim planu pozyskania nowych okrętów podwodnych dla Marynarki Wojennej RP, który jest jednym z kluczowych komponentów modernizacji sił morskich Polski. Program ten ma na celu zastąpienie przestarzałych okrętów podwodnych (ostatnim z nich był ORP Orzeł projektu 877E), nowoczesnymi jednostkami o wysokiej wartości bojowej, zdolnych do działania zarówno w Bałtyku, jak i poza nim.
Celem programu Orka jest pozyskanie zdolności odstraszania i prowadzenia działań niejawnych, a także posiadanie możliwości przenoszenia pocisków manewrujących, co zapewniłoby Polsce realny środek odstraszania strategicznego. Okręty mają być zdolne do dyskretnego transportu komandosów, prowadzenia rozpoznania i zbierania danych wywiadowczych (SIGINT, ELINT). Współpraca z NATO i udział w operacjach poza Bałtykiem ma zakładać interoperacyjność z siłami morskimi sojuszników i udział w zadaniach w basenie Morza Północnego, Norweskiego czy Śródziemnego.
Obecnie używany ORP Orzeł zbudowany w 1985 roku, jest jednym z najstarszych okrętów podwodnych w czynnej służbie na świecie. Jego konstrukcja, oparta na radzieckim projekcie z lat 70., jest już przestarzała wobec półczesnych wymagań pola walki. W porównaniu do nowoczesnych okrętów podwodnych (np. typu U212A czy Scorpène), ORP Orzeł ma ograniczone zdolności np. brak nowoczesnych systemów rakietowych (np. pocisków manewrujących) i mniejszą precyzję sensorów.
W przeszłości okręt borykał się licznymi awariami, m.in. systemu napędowego i akumulatorów. Kluczowy remont w PGZ Stoczni Wojennej (2021–2024) przywrócił zdolność operacyjną, ale był kosztowny i czasochłonny. Eksperci wskazują, że dalsze remonty mogą być nieopłacalne. Po remoncie w 2024 roku okręt jest w stanie pełnić służbę przez kilka kolejnych lat, ale jego eksploatacja staje się coraz droższa. Decyzje o kolejnych naprawach będą zależeć od postępu tak naprawdę programu „Orka”.
Jakie firmy złożyły Polsce ofertę?
Obecnie w postępowaniu przetargowym programu „Orka”, którego celem jest pozyskanie nowych okrętów podwodnych dla Marynarki Wojennej RP, uczestniczy siedmiu oferentów z sześciu krajów. Po przeprowadzeniu wstępnych konsultacji rynkowych i analizie ofert przez Agencję Uzbrojenia najwyżej ocenione zostały propozycje z Niemiec, Szwecji i Włoch. Pozostali oferenci, w tym Francja, Hiszpania i Korea Południowa, nadal pozostają w grze, choć ich oferty oceniono niżej.
- ThyssenKrupp Marine Systems (Niemcy) oferuje okręty typu 212CD, charakteryzujące się niską wykrywalnością i nowoczesnymi systemami napędowymi, przystosowanymi do operacji na Morzu Bałtyckim.
- Saab (Szwecja) proponuje jednostki typu A26 Blekinge proponuje jednostki typu A26 Blekinge, zaprojektowane z myślą o działaniach w płytkich wodach, takich jak Bałtyk, z możliwością prowadzenia operacji specjalnych.
- Fincantieri (Włochy) przedstawia ofertę opartą na rozwiniętej wersji niemieckiego modelu 212NFS, dostosowanej do potrzeb włoskiej marynarki wojennej.
- Naval Group (Francja) z okrętami typu Scorpène, oferującymi szeroki transfer technologii i możliwość lokalnej budowy jednostek.
- Navantia (Hiszpania) z okrętami typu S-80+, wyposażonymi w zaawansowany system napędowy AIP, oferującymi wysoką autonomię i operacyjność.
- Hanwha Ocean (Korea Południowa) proponuje jednostki KSS-III Batch 2, z możliwością szybkiej dostawy poprzez dostarczenie pierwszej jednostki w 6 lat od podpisania umowy a wszystkich okrętów w 8,5 roku, ponadto oferowany jest szeroki transfer technologii.
