- Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz podpisał Program Rozwoju Sił Zbrojnych RP na lata 2025–2039.
- Program ten ma strategiczne znaczenie, porządkuje priorytety i przekłada je na realne zdolności obronne.
- Priorytety programu obejmują m.in. obronę powietrzną i przeciwrakietową, amunicję, drony, rozpoznanie, mobilność, logistykę oraz szkolenie i gotowość.
- Program Rozwoju Sił Zbrojnych jest dokumentem niejawnym.
23 grudnia wicepremier, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz podpisał Program Rozwoju Sił Zbrojnych RP na lata 2025–2039. Jak napisano w komunikacie na platformie X:
"To dokument o znaczeniu strategicznym - porządkuje priorytety i przekłada je na realne zdolności. Priorytety obejmują m. in. obronę powietrzną i przeciwrakietową, amunicję i zapasy, drony i systemy antydronowe, rozpoznanie, mobilność i logistykę oraz szkolenie i gotowość. Program Rozwoju Sił Zbrojnych jest dokumentem niejawnym".
Na podstawie Programu Rozwoju Sił Zbrojnych RP powstaje m.in. Plan Modernizacji Technicznej, czyli dokument wskazujący m.in. plany zakupowe sprzętu dla wojska. W ubiegłym tygodniu nowy Program na zamkniętym posiedzeniu zaopiniowała sejmowa komisja obrony narodowej.
Jego opracowanie było koniecznością, podyktowaną wnioskami z wojny na Ukrainie oraz nowymi wyzwaniami w domenach takich jak cyberprzestrzeń czy kosmos. Nowy program zastępuje poprzednie plany, dostosowując wektory rozwoju Sił Zbrojnych do realiów potencjalnego konfliktu o wysokiej intensywności. Jest to odpowiedź na potrzebę budowy armii zdolnej do prowadzenia zsynchronizowanych operacji wielodomenowych – na lądzie, w morzu, powietrzu, a także w przestrzeni informacyjnej i kosmicznej.
"Wielka Siódemka" – priorytety rozwoju Wojska Polskiego
Mimo klauzuli tajności, co jakiś czas MON czy Sztab Generalny uchylały rąbka tajemnicy przedstawiając kluczowe obszary, na których skupi się transformacja armii. Priorytety te, określane przez Szefa Sztabu Generalnego gen. Wiesława Kukułę jako "Wielka Siódemka", stanowią rdzeń nowego programu.
Główne kierunki rozwoju obejmują:
- Inteligentna masa
- Operacje wielodomenowe
- Dominacja w powietrzu, głębokie precyzyjne rażenie
- Obrona przeciwlotnicza, przeciwrakietowa, przeciwdronowa
- Rezerwy osobowe nowej generacji
- Dronizacja i robotyzacja
- Sztuczna inteligencja
1. Nowy paradygmat efektywności – synergia ilości i jakości - Tradycyjne podejście, w którym jakość dominowała nad ilością, musi ustąpić miejsca nowemu paradygmatowi. Sama jakość nie jest już wystarczająca – kluczowe jest znalezienie optymalnej równowagi między ilością a jakością. Połączenie obu tych elementów pozwoli nie tylko na skuteczniejsze wypełnienie zdolności operacyjnych zasobami, ale także zapewni osiągnięcie akceptowalnego poziomu zbalansowania wrogiego potencjału.
2. Operacje Wielodomenowe – przyszłość Sił Zbrojnych: Współczesne pole walki nie ogranicza się już wyłącznie do lądu, morza i powietrza. Rozwój technologii otworzył nowe domeny rywalizacji, takie jak przestrzeń kosmiczna, cyberprzestrzeń oraz sfera kognitywna i informacyjna. Przyszłe konflikty będą rozgrywane w wymiarze fizycznym, informacyjnym i poznawczym, dlatego Polska stawia na operacje wielodomenowe jako kluczowy element transformacji Sił Zbrojnych. Integracja działań w wielu domenach pozwoli skutecznie odpowiadać na nowe zagrożenia i prowadzić operacje w sposób skoordynowany, szybki i precyzyjny. Inwestujemy w nowoczesne technologie, zdolności cybernetyczne oraz rozwój interoperacyjności z sojusznikami. Kluczowe znaczenie mają działania informacyjne oraz przewaga poznawcza, które umożliwią lepsze zrozumienie pola walki i skuteczniejsze decyzje.
3. Dominacja w powietrzu, głębokie precyzyjne rażenie - to "odstraszanie poprzez karę". Oznacza to Polska musi posiadać możliwość przełamania systemów antydostępowych przeciwnika i ataku na strategicznie ważne cele w głębi jego terytorium.
4. Zintegrowana obrona przeciwlotnicza, przeciwrakietowa i przeciwdronowa - W ramach kierunków rozwoju Sił Zbrojnych na lata 2025–2039 jednym z priorytetów będzie stworzenie skutecznej, nowoczesnej i kompleksowej obrony przed zagrożeniami z powietrza – w tym przed atakami rakietowymi i dronami. Współczesne pole walki zmienia się bardzo szybko. Coraz większe znaczenie mają zagrożenia z powietrza – ataki rakietowe, bezzałogowe statki powietrzne (drony) i inne nowoczesne technologie. Zintegrowane systemy obrony zapewnią ochronę żołnierzy, infrastruktury krytycznej (np. elektrowni, lotnisk, szpitali) oraz ludności cywilnej przed nagłymi atakami. Rozwój obrony przeciwlotniczej, przeciwrakietowej i przeciwdronowej wzmacnia zdolność do odstraszania przeciwnika i minimalizowania skutków ewentualnego zagrożenia.
5. Rezerwy Osobowe Nowej Generacji - Wojsko Polskie stoi przed wyzwaniem nadciągającego niżu demograficznego, który może wpłynąć na potencjał obronny kraju. W odpowiedzi na tę sytuację, w ramach Priorytetów Rozwoju Sił Zbrojnych na lata 2025-2039, planowane jest wdrożenie nowego systemu szkolenia rezerw, który zapewni skuteczne uzupełnianie zasobów osobowych oraz wzmocni gotowość bojową Sił Zbrojnych RP. Nowy system umożliwi:
- Wypełnienie zasobami osobowymi szerokiego spektrum zdolności wojskowych;
- Budowanie zasobów niezbędnych do długotrwałych działań obronnych;
- Minimalizowanie negatywnych skutków niżu demograficznego dla Wojska Polskiego;
To rozwiązanie zwiększy elastyczność i mobilność rezerw, dostosowując je do wymagań współczesnego pola walki oraz wzmacniając bezpieczeństwo naszego kraju.
6. Dronizacja i robotyzacja – przyszłość - Program kładzie szczególny nacisk na dronizację i robotyzację, jako kluczowe elementy modernizacji wojska. Wykorzystanie nowoczesnych technologii pozwoli:
- Zmniejszyć koszty operacyjne poprzez automatyzację procesów i zastąpienie części tradycyjnego sprzętu.
- Zwiększyć efektywność bojową dzięki precyzyjnym systemom rozpoznawczym i uderzeniowym.
- Ograniczyć straty osobowe – drony i roboty mogą wykonywać zadania w warunkach wysokiego ryzyka.
- Zapewnić stały dostęp do informacji o sytuacji taktycznej nawet na najniższych szczeblach dowodzenia.
7. Sztuczna inteligencja kluczem do nowoczesnych sił zbrojnych- Współczesne pole walki generuje ogromne ilości danych – z wielu źródeł jednocześnie. Aby skutecznie je wykorzystywać, nie wystarczą tylko zaawansowane systemy łączności. Żeby je szybko przeanalizować i podejmować trafne decyzje, wojsko potrzebuje ogromnej mocy obliczeniowej i sztucznej inteligencji. Program Rozwoju Sił Zbrojnych na lata 2025-2039 zakłada szeroką implementację sztucznej inteligencji (AI), która stanie się kluczowym czynnikiem przyspieszającym oraz zwiększającym efektywność procesów decyzyjnych.
Czym jest Program Rozwoju Sił Zbrojnych?
Program Rozwoju Sił Zbrojnych to najważniejszy dokument planistyczny w Wojsku Polskim, przygotowywany na okres 15 lat. Jego nadrzędnym celem jest przełożenie ogólnych celów polityczno-strategicznych państwa na konkretne, mierzalne zadania dla armii. Program ten nie jest listą zakupów, lecz kompleksową strategią, która definiuje, jakie zdolności operacyjne wojsko ma osiągnąć w perspektywie kilkunastu lat, aby skutecznie odpowiadać na obecne i przyszłe zagrożenia.
Podstawę prawną dla jego tworzenia stanowi Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny. Zgodnie z nią, Minister Obrony Narodowej, w oparciu o wytyczne Rady Ministrów oraz w zgodzie z zasadami planowania obronnego NATO, wprowadza program w drodze zarządzenia, po uzyskaniu opinii sejmowej komisji obrony.
Program Rozwoju Sił Zbrojnych ma klauzulę "niejawne" z uwagi na żywotne interesy bezpieczeństwa państwa. Ujawnienie szczegółowych planów dotyczących rozwoju konkretnych zdolności, harmonogramów wprowadzania nowego uzbrojenia, planowanych struktur jednostek czy ich dokładnej dyslokacji mogłoby zostać wykorzystane przez potencjalnego przeciwnika. Taka wiedza dałaby mu przewagę, pozwalając na przygotowanie skutecznych środków zaradczych. Dlatego, podobnie jak w innych państwach NATO, opinia publiczna poznaje jedynie ogólne kierunki i priorytety, a nie konkretne dane wykonawcze.
Co dokładnie zawiera Program Rozwoju Sił Zbrojnych?
Chociaż szczegóły pozostają tajne, Ustawa o obronie Ojczyzny precyzuje, co musi znaleźć się w programie. Dokument ten jest niezwykle szeroki i obejmuje wszystkie aspekty funkcjonowania sił zbrojnych.
Program określa w szczególności:
1) zadania dotyczące modernizacji wyposażenia Sił Zbrojnych;
2) zamierzenia w zakresie:
a) systemów obronnych Sił Zbrojnych,
b) zobowiązań wynikających z umów lub porozumień międzynarodowych,
c) gromadzenia i utrzymywania zapasów środków bojowych i materiałowych dla Sił Zbrojnych,
d) szkolenia Sił Zbrojnych,
e) dyslokacji jednostek wojskowych,
f) rozwoju infrastruktury wojskowej,
g) polityki kadrowej, rekonwersyjnej, kształcenia kadr w systemie szkolnictwa wojskowego;
3) liczebność oraz skład bojowy poszczególnych elementów Sił Zbrojnych.