Pod znakiem Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. Podczas wojny i w czasie pokoju

2024-08-22 16:00

To symbole Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. Dziś już nie kojarzą się wyłącznie z wojną i wojskiem. Sto i więcej lat temu – a i owszem. 22 sierpnia 1864 r. w Genewie podpisano pierwszą w świecie konwencję regulującą zasady prowadzenia wojny. Była to to konwencja o „polepszeniu losu rannych w armiach czynnych". Na jej mocy symbol Czerwonego Krzyża został prawnie uznany za znak ochronny wojskowej służby zdrowia…

Międzynarodowy Ruch Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca_

i

Autor: Julius.Kusuma/Wikipedia

Ochronny, bo ustalono, że do tych, którzy są tak oznakowani, nie wolno strzelać. Tak samo jako do samochodów, budynków itp. oznaczonych symbolami Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. A skoro mowa o jego symbolach…

Pierwszym był Czerwony Krzyż. Nie miał on w tym przypadku związku z religią, ale był odwrotnością… flagi Szwajcarii. Drugim symbolem stał się Czerwony Półksiężyc – dla muzułmanów (uznany od 1929 r.), trzecim – Czerwony Lew i Słońce – dla Persów (uznany od 1929 r.; nieużywany od 1980 r.). Od 2005 r. czwartym symbolem Ruchu jest Czerwony Kryształ – dla Izraelczyków (uznany od 2005 r. – wcześniej nieformalnym symbolem tej części Ruchu była gwiazda Dawida).

Twórcą Ruchu był szwajcarski przedsiębiorca Henry Dunamt. Założył go w 1863 r. Wpływ na tę decyzje miały doświadczenia wojenne biznesmena z wojny francusko-austriackiej, a szczególnie z bitwy pod Solferino (24 czerwca 1859 r.). Jednego dnia zginęło i zostało rannych 40 tys. żołnierzy. Dunant zorganizował grupę ochotników, którzy dostarczali rannym jedzenie i wodę, starali się ich leczyć, pisali przedśmiertne listy do ich rodzin. W 1862 r. opublikował książkę opisującym okropieństwa wojny. Był więc twórca Czerwonego Krzyża świadkiem cierpienia tysięcy rannych żołnierzy pozostawionych na pobojowisku, zasadniczo na śmierć.

Garda: Piórnik czyli Lubawka

Dunamt wystąpił z koncepcją utworzenie krajowych stowarzyszeń, których przeszkoleni ochotnicy (w czasie pokoju) udzielaliby neutralnej i bezinteresownej pomocy poszkodowanym żołnierzom (w czasie wojny). Idea zyskała akceptację i zmaterializowała się w Międzynarodowym Komitecie Czerwonego Krzyża. Statut założycielski Czerwonego Krzyża został sporządzony w 1863 r. Przyjęło go 14 państw. Rok później zaistniała I Konwencja Genewska. Kolejne trzy (i dodatkowe protokoły do nich) poszerzały zakres poprzednich.

II Konwencja genewska (1906 r.) – rozszerzyła zasady ochrony na wojny morskie, zapewniając ochronę rannym, chorym i rozbitkom na morzu. III Konwencja genewska (1929 r.) – ustaliła zasady traktowania jeńców wojennych i ich praw. IV Konwencja genewska (1949 r.) objęła ochroną cywilów przed skutkami działań wojennych.

Wróćmy jednak do symboliki Ruchu. Dlaczego wyszedł on z inwersji flagi szwajcarskiej? To proste. Stały neutralny status Szwajcarii był mocno ugruntowany w praktyce od kilku lat i został potwierdzony traktatami wiedeńskim i paryskim w 1815 r. Biała flaga była i pozostaje symbolem woli negocjacji lub poddania się; strzelanie do każdego, kto ją demonstruje w dobrej wierze, jest niedopuszczalne i bandyckie. A poza tym był łatwy do wydrukowania, namalowania itp. i jest rozpoznawalny z daleka poprzez swoją kontrastowość.

W 1949 r. Holandia wystąpiła z wnioskiem o zmianę symboliki Ruchu, na taki znak, który byłby dla wszystkich areligijny i apolityczny. Wniosek przepadł. Izrael używa dziś Czerwonego Kryształu. Iran od 1980 r. używa Czerwonego Półksiężyca, tak jak 30 innych państw. Czerwony Krzyż jest symbolem dla prawie 160 członków Ruchu. Propozycją dla tych państw, którym nie pasuje z różnych względów krzyż lub półksiężyc jest (wprowadzony Trzecim Protokołem Dodatkowym do Konwencji Genewskich) Czerwony Kryształ. Używa go się w Izraelu i czasem w Erytrei.

Symbole symbolami, a siłą tego, czego są… symbolami są ludzie. W 2023 r. Ruch w całym świecie miał ok. 17 mln wolontariuszy i ok. 450 tys. pracowników. Od zakończenia II WŚ Czerwony Krzyż i Czerwony Półksiężyc niosą pomoc nie tylko żołnierzom i cywilnym ofiarom wojny. Także ofiarom klęsk żywiołowych, epidemii chorób itd. W 2023 r. organizacja pomogła ponad 100 mln ludzi. Wartość tej pomocy liczona była w miliardy dolarów.

Swój udział w tej pomocy ma także Polski Czerwony Krzyż, czyli PeCeKa. Do Ruchu należy od 1919 r. Obecnie działa w nim ok. 60 tys. wolontariuszy, a pracuje etatowo ok. 1,2 tys. osób.

Sonda
Uważasz, że Czerwony Krzyż i Czerwony Półksiężyc są potrzebną organizacją w współczesnym świecie?
Listen on Spreaker.