Rada Bezpieczeństwa ONZ zaapelowała o maksymalną powściągliwość
W depeszy PAP podała, że do wymiany ognia doszło po wtorkowym ataku na turystów w Kaszmirze, w którym zginęło 26 cywilów. Indie oskarżają Pakistan o powiązania z zamachem, co Islamabad zdecydowanie odrzuca.
Indie zamknęły w środę granicę lądową z Pakistanem, anulowały umowę o podziale wody i obniżyły rangę stosunków dyplomatycznych. Pakistan wydalił indyjskich dyplomatów i doradców wojskowych, unieważnił wizy dla obywateli Indii i zamknął przejścia graniczne ze swojej strony.
Rada Bezpieczeństwa ONZ wezwała oba kraje do zachowania „maksymalnej powściągliwości”.
PAP przypomniała, że zamieszkany głównie przez muzułmanów Kaszmir należy częściowo do Indii, a częściowo do Pakistanu, ale oba kraje wysuwają roszczenia do całości regionu. Od 1989 r. w indyjskim Kaszmirze trwa antyindyjska rebelia, która kosztowała już życie dziesiątek tysięcy osób. O jej wspieranie Indie oskarżają Pakistan.
Kaszmir – źródło konfliktu, bomba z opóźnionym zapalnikiem
Przed rozszerzeniem konfliktu oba państwa chroni to, że są w posiadaniu argumentów odstraszania, czyli broni jądrowej. Indie i Pakistan mają po ok. 150–170 głowic jądrowych i dysponują środkami do ich przenoszenia. W klubie tzw. mocarstw atomowych są formalnie od końca XX wieku, natomiast w sporze – często wspomaganym militarnie – są od 1947 r. Oto skrócone kalendarium konfliktów między Indiami a Pakistanem:
• 1947–1948: I wojna o Kaszmir. Po podziale subkontynentu indyjskiego w 1947 r. i utworzeniu Pakistanu i Indii Kaszmir stał się punktem zapalnym. Właściciel Kaszmiru, maharadża Hari Singh, zdecydował się przyłączyć do Indii, co wywołało interwencję Pakistanu. Wojna zakończyła się zawarciem rozejmu w 1948 r.
• 1965: II wojna o Kaszmir. Pakistan postanowił zająć Kaszmir. Indie mu na to nie pozwoliły. Wojna zakończyła się rozejmem, ale nie rozwiązała sporu o sporne terytorium. Wojna nie nabrała rozpędu dzięki mediacji ONZ.
• 1971: wojna o Bangladesz. Dziś mało kto kojarzy państwo Bangladesz z Pakistanem Wschodnim. A kiedyś było tak, że Indie były niczym hamburger w bułce – między dwoma częściami wrogiego mu państwa. Indie wspierały niepodległościowe dążenia Bangladeszu, a Pakistan był przeciwko tej secesji. Wojna zakończyła się wielką porażką Pakistanu. Przestał istnieć Pakistan Wschodni oraz Zachodni. Zaistniał Pakistan bez przydomków.
• 1999: konflikt w Kargil. Doszło do intensyfikacji działań zbrojnych w rejonie Kargil w Kaszmirze, po tym jak wojska pakistańskie przekroczyły linię kontrolną. Konflikt skończył się międzynarodowym naciskiem na Pakistan i wycofaniem jego wojsk. Kaszmir nadal był bombą z opóźnionym zapłonem.
• 2001: atak na indyjski parlament. W grudniu doszło do terrorystycznego ataku na parlament Indii. Delhi uznało, że za pięcioma terrorystami stoi Pakistan. W ataku zginęło 9 osób oraz wszyscy terroryści. To doprowadziło do eskalacji napięć, ale konflikt nie przerodził się w pełnowartościową wojnę, bo w tym czasie oba państwa były już w posiadaniu broni jądrowej.
• 2008: atak terrorystyczny w Mumbaju. 26 listopada grupa terrorystyczna Lashkar-e-Taiba przeprowadziła serię jednoczesnych zamachów, w których zginęło 175 osób, a 300 zostało rannych. O tym akcie terroru opowiada film „Hotel Mumbaj”. Dowody wykazały, że atak był koordynowany z terytorium Pakistanu, z udziałem osób powiązanych z pakistańskim wywiadem (ISI), czemu Pakistan oficjalnie zaprzeczył.
• 2016: atak na bazę w Uri i operacje rodzaju „surgical strike”. Po ataku (18 września) na indyjską bazę wojskową w Uri (Kaszmir), Indie przeprowadziły operację „chirurgicznego cięcia” na terytorium Pakistanu, mającą na celu zniszczenie terrorystycznych obozów w Pakistanie. Był to pierwszy taki atak od czasów wojny o Kargil.
• 2019: atak w Pulwama i eskalacja wojskowa. 14 lutego doszło do zamachu samobójczego w Pulwama (Dżammu i Kaszmir), w którym zginęło 40 indyjskich żołnierzy. Atak został przypisany organizacji Jaish-e-Mohammed, działającej z terytorium Pakistanu. Indie odpowiedziały nalotami na terytorium Pakistanu, co prowadziło do chwilowej eskalacji konfliktu.
• Od 2021 r. do teraz: zmniejsza się liczba incydentów granicznych. W roku 2020 było ich… ponad 5 tys. W 2021 r. zawarto kolejne (po roku 2003) porozumienie o zawieszeniu broni. To skutkowało tym, że liczba incydentów granicznych spadła rocznie do kilku, kilkunastu. Dochodzi do tego, że żołnierze obu armii nie używają broni palnej, by nie naruszać postanowień zawieszenia broni, ale… białej, pałek itp. Ostatnia strzelanina zdaje się wskazywać, że konflikt graniczny może wyrwać się spod ustaleń porozumienia o zawieszeniu broni.
