Spis treści
Ćwiczenia ODKB miały na celu przygotowanie wojsk do wspólnej operacji wojskowej w przypadku sytuacji kryzysowej na terytorium kraju członkowskiego w regionie Europy Wschodniej. W manewrach wzięły udział jednostki sił zbrojnych z Białorusi, Kazachstanu, Kirgistanu, Rosji i Tadżykistanu, wchodzące w skład Kolektywnych Sił Reagowania Operacyjnego ODKB.
Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Obrony Białorusi, w ćwiczeniach uczestniczyły również:
- Formacje specjalne sił bezpieczeństwa (policji).
- Służby specjalne.
- Służby ratownicze odpowiedzialne za reagowanie w sytuacjach nadzwyczajnych.
- Grupy operacyjne wchodzące w skład sztabu i sekretariatu ODKB, odpowiedzialne za koordynację działań.
W ramach przedsięwzięć szkoleniowych realizowano zadania obejmujące:
- Poszukiwanie i niszczenie grup dywersyjnych.
- Zabezpieczenie przerzutu zgrupowania wojsk sojuszniczych.
- Stabilizację sytuacji po zakończeniu działań zbrojnych.
Rosyjsko-białoruskie manewry Zapad-25
Zakończone ćwiczenia ODKB to jedynie wstęp do kolejnych, bardziej rozbudowanych manewrów. Ministerstwo Obrony Białorusi poinformowało, że największe z zaplanowanych na ten rok ćwiczeń wojskowych to rosyjsko-białoruskie manewry Zapad-25, które odbędą się w dniach 12-16 września. Te cykliczne manewry są od lat obserwowane z uwagą przez NATO i państwa regionu, ze względu na ich skalę i potencjalne implikacje geopolityczne.
Żelazny Obrońca-25 w toku. Co naprawdę dzieje się na poligonach?
Kiedy Rosja i Białoruś szykują się do ćwiczeń Zapad, Polska wspólnie z sojusznikami organizuje ćwiczenia Żelazny Obrońca-25, które są największymi i najważniejszymi w 2025 roku ćwiczeniami wojskowymi w Wojsku Polskim, angażującymi około 30 tysięcy żołnierzy i 600 jednostek sprzętu. Manewry te, obejmujące działania na lądzie, w powietrzu i na morzu, i mają charakter obronny i służą weryfikacji gotowości kraju do obrony oraz współdziałania w ramach NATO.
Głównym celem ćwiczeń jest sprawdzenie gotowości do obrony kraju i współdziałania w ramach NATO. Jak podkreśla Ministerstwo Obrony Narodowej, manewry mają charakter obronny, a nie ofensywny. Ujęcia medialne, często przedstawiające ciężki sprzęt transportowany na naczepach, pochodzą zazwyczaj z fazy RSOM (Reception, Staging, Onward Movement). Jest to etap przyjęcia, ześrodkowania i rozwinięcia wojsk, prowadzony w reżimie czasu pokoju, z rygorem BHP, ochrony środowiska, przepisów ruchu i ochrony ludności.
Ukryte aspekty ćwiczeń i znaczenie JAGIC
Wiele elementów ćwiczeń Żelazny Obrońca-25 nie jest jawnych publicznie, a część epizodów, w tym te z użyciem realnych środków przeciwdziałania, nie jest filmowana. Wynika to z doktryny NATO, która zakłada, że w fazach przemieszczenia i rozwinięcia wojska są narażone i wymagają specyficznych środków ochrony. Dlatego też elementy osłony powietrznej (OPL) i przeciwdziałania rozpoznaniu/dronom są prowadzone poza kamerami i bez zbędnej ekspozycji.
Szczególny nacisk w Żelaznym Obrońcy-25 położono na weryfikację JAGIC – Joint Air-Ground Integration Center. Jest to zintegrowane, dywizyjne centrum bieżących działań, które synchronizuje ogień połączony i zarządza przestrzenią powietrzną w celu uniknięcia konfliktów i tzw. „blue-on-blue” (omyłkowego ostrzelania własnych wojsk). JAGIC stanowi rdzeń komórki Current Operations (COIC) na poziomie dywizji i łączy przedstawicieli wojsk lądowych, lotnictwa, OPL, TACP/ASOC i AC2 w jednej komórce decyzyjnej. Za praktyczną weryfikację tego systemu na szczeblu dywizji odpowiada 18 Dywizja Zmechanizowana.
Polecany artykuł:
Scenariusze i ciągłość zadań
Scenariusze federacji ŻELAZNY OBROŃCA-25 uwzględniają realne uwarunkowania współczesnego pola walki, takie jak:
- Maskowanie
- Rozśrodkowanie
- Mobilność
- Odporność na rozpoznanie i uderzenia z powietrza
Szczegóły tych scenariuszy nie są w pełni jawne, jednak praktyka szkolenia uwzględnia również integrację C-UAS (systemów przeciwdziałania dronom) i „dronizację” od najniższych szczebli. Ćwiczenia federacyjne służą także spięciu tych zdolności w realnym działaniu, w tym integracji z Narodowym Programem Odstraszania i Obrony „Tarcza Wschód”.
Wojsko Polskie podkreśla, że prowadzone ćwiczenia nie obniżają gotowości do realizacji bieżących zadań. Dyżury i osłona granic są utrzymywane w trybie ciągłym, co potwierdza metodyczne prowadzenie przedsięwzięcia, z podziałem na fazy i etapy oraz zgodnie z procedurami. Ministerstwo Obrony Narodowej apeluje o rozwagę w ocenie działań wojska, wskazując, że krótkie, medialne migawki z etapu przemieszczenia nie powinny stanowić oceny całości działań w ramach ćwiczeń.
