Koordynator programu Bezpieczeństwo Międzynarodowe PISM w Studiu PAP pytany był m.in. o znaczenie podjętej podczas szczytu NATO w Waszyngtonie decyzji o utworzeniu NATO-wskiego dowództwa w Wiesbaden (Niemcy), które przejmie od USA pieczę nad koordynacją dostarczania Ukrainie sprzętu i szkoleń. Do tej pory pomoc koordynowana była z amerykańskiej bazy lotniczej w Ramstein.
– To bardzo ważna decyzja, która przede wszystkim ma przygotować Sojusz na pewną nieprzewidywalność związaną z wyborami (prezydenckimi) w Stanach Zjednoczonych. Rzeczywiście pomoc bilateralnie przekazywana dla Ukrainy była koordynowana w ramach formatu w Ramstein tzw. grupy kontaktowej ds. obronności Ukrainy i tutaj niezbędne było amerykańskie przywództwo i skala wsparcia USA...
Zdaniem Wojciecha Lorenza, gdyby wybory prezydenckie w USA wygrał Donald Trump i hipotetycznie zakladając zdecydował o radykalnym zmniejszeniu amerykańskiej pomocy i zabrakłoby amerykańskiego przywództwa, to „mogłoby to mieć bardzo negatywne konsekwencje” polityczne i praktyczne w kontekście zdolności do wspierania Ukrainy.
– To tworzenie takiej drugiej nogi. To na pewno nie eliminuje całkowicie, ale minimalizuje w jakimś stopniu ryzyka związane z nieprzewidywalnością amerykańskiej polityki.
W środę (11 czerwca) Wojciech Lorenz wypowiadał się, w kwestii ukraińskiej, w Jedynce Polskiego Radia.
– Ponadpartyjnej zgody co do członkostwa Ukrainy w NATO nie ma nawet w USA – przypomniał analityk. – To nie jest pytanie: kiedy, tylko: czy. Mówienie o tym, że w Sojuszu jest konsensus co do tego, że Ukraina zostanie członkiem NATO, jest nieprawdą. Państwa podpisują się pod tymi deklaracjami, bo są one zgodne z traktatem waszyngtońskim, że każde państwo może zostać członkiem Sojuszu po spełnieniu określonych warunków, ale w niektórych państwach nie ma ponadpartyjnego konsensusu niezbędnego do ratyfikowania członkostwa Ukrainy w NATO.
I na koniec „przypominajka”: zakończony w czwartek (11 lipca) szczyt NATO w Waszyngtonie skutkował wieloma decyzjami dotyczącymi Ukrainy. Najważniejsze z nich to:
• wzmocnienie jej obrony powietrznej dziesiątkami systemów,
• deklaracja o przeznaczeniu minimum 40 mld USD na pomoc wojskową przez najbliższy rok,
• utworzenie NATO-wskiego dowództwa w Wiesbaden,
• utworzenie Centrum Analiz, Szkolenia i Edukacji NATO-Ukraina w Bydgoszczy, • deklaracja zwiększenia produkcji przemysłu obronnego.