Jak przekazało Politico decyzja o wstrzymaniu części dostaw broni na Ukrainę została podjęta na początku czerwca przez podsekretarza obrony do spraw polityki (Under Secretary of Defense for Policy) w Pentagonnie, Elbridge'a Colby'ego, ale weszła w życie dopiero teraz, gdy Ukraina zmaga się z intensywnymi atakami rakietowymi i dronów ze strony Rosji.
Decyzja została podjęta, po przeglądzie zapasów amunicji Pentagonu co wywołało obawy, że całkowita liczba pocisków artyleryjskich, pocisków przeciwlotniczych i precyzyjnych środków bojowych spada. Tym samym obawy o stan zapasów amunicji w Stanach Zjednoczonych skłoniły Pentagon do podjęcia tej kontrowersyjnej decyzji. Wśród wstrzymanych elementów znajdują się kluczowe pociski do systemów obrony powietrznej Patriot, precyzyjne pociski artyleryjskie, pociski Hellfire oraz inne pociski używane przez ukraińskie myśliwce F-16 i drony.
Według informacji Politico Pentagon od lutego 2025 roku klasyfikował amunicję jako krytyczną z powodu wysokiego zużycia w Jemenie, szczególnie amunicji przeciwlotniczej. Przygotowano notatkę dla sekretarza obrony Pete’a Hegsetha, zalecającą wstrzymanie części dostaw amunicji na Ukrainę, ale decyzja ta była odkładana z powodu zmian kadrowych w Departamencie Obrony. Opracowano również plany przekierowania kluczowych rodzajów amunicji, takich jak pociski artyleryjskie, czołgowe i do systemów obrony powietrznej, z powrotem do USA lub do Izraela. Propozycje wstrzymania dostaw pojawiały się wielokrotnie od marca — według informacji Politico.
Jednocześnie jak przekazała agencja Reuters, kontaktując się z Pentagonem mailowo, to przekazano, że przedstawiono prezydentowi Donaldowi Trumpowi opcje kontynuacji pomocy wojskowej dla Ukrainy, zgodnie z celem zakończenia wojny.
W czasie rządów Bidena USA zapewniły Ukrainie dwa rodzaje wsparcia. Część pochodzi z obecnych zapasów, a Departament Obrony otrzymuje środki finansowe na jak najszybsze uzupełnienie tych zapasów. Drugi pochodzi z Inicjatywy Pomocy Bezpieczeństwa Ukrainy, w ramach której Stany Zjednoczone finansują zakup broni dla Ukrainy od amerykańskich firm zbrojeniowych.
W czerwcu 2025 roku sekretarz obrony Pete Hegseth, występując przed ustawodawcami oświadczył, że podjął kroki, by ograniczyć nieefektywne programy i skierować środki na priorytety dla prezydenta Trumpa. Podkreślił, że wynegocjowane porozumienie pokojowe między Rosją a Ukrainą, promowane przez Trumpa, wzmacnia wizerunek USA, mimo że Rosja jest agresorem w tym konflikcie. Hegseth zaznaczył, że budżet obronny wymaga trudnych decyzji i uwzględnia konieczność większego zaangażowania Europy w obronę własnego kontynentu, za co pochwalił Trumpa. W zeszłym miesiącu poinformował również, że część amerykańskiego wsparcia dla bezpieczeństwa Ukrainy jest kontynuowana, choć bez szczegółów, ale zapowiedział, że pomoc ta, dotychczas znacząca zostanie zredukowana.
Brak tych zasobów z pewnością osłabi zdolności obronne Ukrainy, szczególnie w obliczu intensywnych ataków powietrznych. W weekend Rosja przeprowadziła największy od początku wojny atak powietrzny, używając setek dronów i pocisków. Choć część z nich została zestrzelona, straty są nieuniknione.
Reakcja Białego Domu i Kongresu na wstrzymanie dostaw
Decyzja Pentagonu spotkała się z natychmiastową reakcją Białego Domu. Zastępca rzecznika prasowego, Anna Kelly, wydała oświadczenie, w którym podkreśliła, że priorytetem jest interes Stanów Zjednoczonych.
„Decyzja została podjęta w celu postawienia interesów Ameryki na pierwszym miejscu po przeprowadzeniu przez Departament Obrony przeglądu wsparcia wojskowego i pomocy naszego kraju dla innych krajów na całym świecie. Siła Sił Zbrojnych Stanów Zjednoczonych pozostaje niekwestionowana – wystarczy zapytać Iran”.
Jednak decyzja ta wywołała również zaniepokojenie wśród sojuszników Ukrainy w Kongresie. Marcy Kaptur, współprzewodnicząca Ukraińskiego Klubu Kongresowego, wyraziła obawę, że takie działania mogą doprowadzić do śmierci wielu ukraińskich żołnierzy i cywilów.
„Amerykańskie systemy obrony powietrznej, w tym platformy Patriot, są podstawą ukraińskiej obrony... one działają. Codziennie ratują życie. Jeśli ta informacja jest prawdziwa, to pan Colby... podejmuje działania, które z pewnością doprowadzą do śmierci wielu ukraińskich żołnierzy i cywilów”.
Prezydent USA, który w ostatnich tygodniach był wielokrotnie sfrustrowany niechęcią prezydenta Rosji Władimira Putina do podjęcia negocjacji w celu zakończenia wojny na Ukrainie, po spotkaniu w Hadze na szczycie NATO okazał się bardziej przychylny sprawie Kijowa niż wcześniej i nie wykluczył wysłania kolejnych systemów obrony powietrznej Patriot, pomimo decyzji Pentagonu o zamrożeniu części pomocy, w tym systemów przeciwlotniczych i przeciwrakietowych.
„Chcą oni mieć pociski przeciwrakietowe, jak je nazywają, i zobaczymy, czy uda nam się je udostępnić” – powiedział Trump na konferencji prasowej pod koniec szczytu NATO w Hadze. Dodając: „Bardzo trudno je zdobyć”.
Do tej pory Stany Zjednoczone dostarczyły Ukrainie broń i pomoc wojskową o wartości ponad 66 miliardów dolarów od czasu inwazji Rosji w lutym 2022 roku.
