Produkcja przeciwpancernych pocisków Javelin ruszy w Polsce. Amerykanie chcą zamawiać w Mesko

2023-09-13 20:47

Polska Grupa Zbrojeniowa i spółka Javelin Joint Venture zawarły podczas targów zbrojeniowych MSPO w Kielcach porozumienie dotyczące produkcji w Polsce systemu przeciwpancernego Javelin, który sprawdził się na Ukrainie. Bezpośrednio po podpisaniu dokumentu Amerykanie złożyli oficjalnie na ręce prezesa PGZ, Sebastiana Chwałka, zapytanie ofertowe dotyczące produkcji komponentów pocisków Javelin. Miałyby one powstawać w Zakładach Metalowych Mesko SA.

Spółka Javelin Joint Venture została utworzona przez koncerny Raytheon i Lockheed Martin w celu produkcji przeciwpancernych systemów Javelin, które są obecnie wykorzystywane przez siły zbrojne 23 krajów. Warto zaznaczyć, że Polska jest pierwszym odbiorcą zagranicznym, który otrzymał od władz USA zgodę na zakup wersji „F”. Pierwsze zamówienie MON złożyć w 2020 roku, a wyrzutnie trafiły na uzbrojenie WOT.

Javelin to amerykański system przeciwpancerny klasy "odpal i zapomnij", czyli niewymagający przez operatora naprowadzania podczas lotu do celu. Układ naprowadzania wykorzystuje obraz celu w podczerwieni, dzięki czemu jest skutecznie działa zarówno w dzień jak i w nocy, w szerokim spektrum warunków pogodowych. Jest skuteczny zarówno przeciw celom stacjonarnym jak też ruchomym. Operator wskazuje cel i odpala pocisk, po czym może natychmiast zmienić stanowisko. Rakieta śledzi wskazany wcześniej cel i podąża za nim, korygując tor lotu również względem prędkości i kierunku poruszania się wskazanego obiektu.

Pocisk jest trudy do zmylenia i posiada tandemową głowicę bojową, a jego skuteczność zwiększa możliwość użycia trybu ataku bezpośredniego, lub też tak zwany „top attack”, w którym pocisków atakuje cel od góry, gdzie grubość pancerza jest zwykle mniejsza. Zasięg skuteczny pocisku w pozyskanej przez Polskę wersji FGM-148F Javelin wynosi 4 km. W starszych wariantach jest to co najmniej 2,5 km.

Pociski przeciwpancerne Javelin są powszechnie używane przez USA i sojuszników. Zostały też w znacznej liczbie dostarczone i wykorzystywane bojowo na Ukrainie. Wykazały się tam dużą skutecznością i prostotą obsługi oraz szkolenia. W samą wyrzutnię jest wbudowane oprogramowanie umożliwiające użycie jej jako symulatora do szkolenia operatorów. Zakup ppk Javelin odbywa się bez transferu technologii. Javelin F to najnowsza wersja znajdująca się w produkcji pełnoskalowej, natomiast na ukończeniu są prace nad pociskiem Javelin G z nową, niechłodzoną głowicą termowizyjną.

Dotąd sprzedaż zagraniczna pocisków Javelin odbywała się bez transferu technologii. Polska jako pierwsza otrzymała dostęp do najnowszej wersji produkcyjnej, ale obecnie badane są możliwości utworzenia zakładu montażu końcowego i produkcji komponentów w Polsce. Tuż po podpisaniu porozumienia, przedstawiciele spółki Javelin Joint Venture złożyli zapytanie ofertowe dotyczące produkcji pierwszych komponentów do pocisków Javelin w spółce Mesko.

Zapytanie ofertowe to dokument otwierający negocjacje dotyczące możliwości, ceny, terminu i skali produkcji. Oznacza to, że niebawem można spodziewać się zamówienia w Polsce pierwszych elementów pocisków Javelin. Stąd bardzo oficjalna forma, gdyż dokument bezpośrednio po podpisaniu porozumienia złożono na ręce prezesa PGZ Sebastiana Chwałka, który oświadczył - „Polska postrzega Javelin Joint Venture jako kluczowego partnera, a zawarta dziś umowa dodatkowo wzmacnia nasze relacje zarówno z Raytheon, jak i Lockheed Martin” – zaznaczył również, że „dyskusje i decyzje, które doprowadziły do zawarcia tej umowy, pokazują potencjał owocnej, długoterminowej współpracy”.

Warto odnotować, że zakłady Mesko posiadają już doświadczenie w zakresie produkcji elementów pocisków kierowanych i montażu systemów rakietowych. Spółka produkuje obecnie komponenty m.in. pocisków Brimstone i CAMM dla koncernu MBDA. Przez wiele lat realizowała również montaż końcowy wyrzutni i pocisków kierowanych Spike-LR na licencji koncernu Rafael. W sierpniu b.r. Agencja Uzbrojenia zamówiła kolejną partię kilkuset rakiet tego typu, które stanowią m.in. uzbrojenie wieży ZSSW-30 pojazdów KTO Rosomak i BWP Borsuk. Jeśli chodzi o ppk Javelin, to zamówienia z pewnością obejmą nie tylko dostawy dla Polski. System ten, szczególnie po sukcesach na Ukrainie, cieszy się dużą popularnością. Dotąd Javelin Joint Venture wyprodukował ponad 50 000 pocisków Javelin i ponad 12 000 modułów celowniczych z układem sterowania wielokrotnego użytku. Jak powiedział Andy Amaro, prezes Javelin Joint Venture i dyrektor programu Javelin w koncernie Raytheon - „Wraz z rosnącym popytem na ten system, nasi nowi partnerzy przemysłowi mogą odegrać istotną rolę we wspieraniu produkcji i dostarczaniu tego sprawdzonego w boju uzbrojenia dla użytkowników na całym globie”.

Sonda
Który z systemów przeciwpancernych jest bardziej skuteczny?