Polska Marynarka Wojenna posiada dziś tylko jeden okręt podwodny zdolny do operacyjnego działania – ORP Orzeł. Jednostka ta to okręt podwodny projektu 877E Paltus (w kodzie NATO: Kilo), wyprodukowany w stoczni Krasnoje Sormowo w Gorkim - dzisiejszy Niżny Nowogród - w Związku Radzieckim. Jednostka została wcielona do służby w Marynarce Wojennej RP 29 kwietnia 1986 roku. Zakup Orła był elementem większej współpracy wojskowej państw Układu Warszawskiego, a jego budowa została częściowo sfinansowana przez Polskę w ramach rozliczeń barterowych.
ORP Orzeł jedyny okręt podwodny Marynarki Wojennej RP
Projekt 877 to jednostki o napędzie diesel-elektrycznym, charakteryzujące się relatywnie cichą pracą pod wodą i możliwością długotrwałego przebywania w zanurzeniu. ORP Orzeł ma długość 72,6 metra, wyporność podwodną wynoszącą około 3 100 ton oraz możliwość prowadzenia działań na głębokości ponad 200 metrów. Wyposażony został w sześć wyrzutni torpedowych kal. 533 mm, a jego załogę stanowi około 60 marynarzy.
Przez wiele lat Marynarka Wojenna RP dysponowała czterema okrętami podwodnymi typu Kobben pozyskanymi z Norwegii, oraz właśnie ORP Orzeł. Jednak wycofanie jednostek Kobben w latach 2017–2021 sprawiło, że Orzeł pozostał jedynym okrętem tej klasy w strukturach floty. Funkcjonuje on dziś jako pomost między przeszłością a przyszłością polskiej floty podwodnej. Od lat mówi się o konieczności pozyskania nowych okrętów w ramach programu Orka, który zakłada zakup nowoczesnych jednostek podwodnych, jednak wiążące decyzje w tej sprawie jeszcze nie zapadły. Pojawia się też coraz więcej wątpliwości, czy kontrakt w ramach Orki uda się podpisać do końca 2025 r. Pokazuje to potrzebę utrzymywania "przy życiu" ORP Orzeł, który pozwala szkolić się podwodniakom.
Modernizacja i remonty ORP
W ostatnich latach podejmowano próby częściowej modernizacji ORP Orzeł. Okręt był kilkakrotnie remontowany w PGZ Stoczni Wojennej w Gdyni. Prace obejmowały przede wszystkim naprawy mechaniczne, przeglądy systemów oraz doraźne unowocześnienia układów nawigacyjnych i komunikacyjnych. Nie przeprowadzono jednak pełnej modernizacji uzbrojenia ani systemów dowodzenia, co ogranicza możliwości operacyjne jednostki w kontekście współczesnych zagrożeń.
Częścią wspomnianych modernizacji zajmuje się firma SafeTech. Od kilku lat opiekuje się ona systemem nowoczesnego monitoringu gazów na okręcie ORP Orzeł 3 Flotylli Obrony Wybrzeża RP. Prace nad obecnie funkcjonującym nowoczesnym monitoringiem gazów polegały m.in. na wymianie zużytych głowic pomiarowych gazów i sensorów prod. Dräger. Firma wymieniła również jednostki zasilające, komputer sterujący oraz zainstalowała nowe oprogramowanie pod nazwą „ATMOSFERA”.
Portal Obronny rozmawiał z prezesem firmy podczas X Forum Bezpieczeństwa Morskiego Państwa, które skupiało się na tym, co obecnie dzieje się na Morzu Bałtyckim. Zapytany o trwające modernizacje na ORP Orzeł Marian Hoppe wyjaśnił: „Jeśli chodzi o utrzymanie okrętu w służbie czynnej, tematyka jest poza nami. My zajmujemy się tylko niewielkim fragmentem tego okrętu. Głównie chodzi o zapewnienie załodze zdolności do życia z powodu atmosfery, z powodu gazów, tlenu, dwutlenku węgla, gazów palnych, które monitorujemy w jamach bateryjnych podczas ładowania akumulatorów”. Więcej na ten temat w wideo znajdującym się powyżej.
i
