BWP AJAX na Cytadeli. Polski debiut brytyjskiego pojazdu bojowego

2025-08-16 1:05

Na pikniku z okazji Święta Wojska Polskiego przy Muzeum Wojska Polskiego na Cytadeli Warszawskiej, po raz pierwszy w Polsce zaprezentowano bojowy wóz piechoty AJAX. Nie jest to jednak egzemplarz należący do jednostki stacjonującej w Polsce, jak inne pojazdy sojusznicze prezentowane 15 sierpnia w Warszawie, ale egzemplarz pokazowy firmy GDELS.

Warszawska premiera w drodze do Kielc?

Prezentowany na Cytadeli brytyjski pojazd bojowy, choćby z racji tego, że dotąd nie pojawił się nigdy w Polsce, wzbudził spore zainteresowanie. Jego obecność zapowiedziała zresztą ambasada Wielkiej Brytanii w Warszawie. Nic w tym dziwnego, ponieważ Ajax jest oferowany Polsce przez firmę General Dynamics Land Systems-UK w programie Ciężkiego Bojowego Wozu Piechoty.

Jak dowiedzieliśmy się od przedstawicieli tej firmy na miejscu, jest to egzemplarz pokazowy, który prezentowany jest m.in. przedstawicielom sił zbrojnych RP. Będzie go można zobaczyć również podczas rozpoczynającego się 2 września w Kielcach Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego.

Ajax czy ASCOD?

Trudno powiedzieć, dlaczego akurat ten wariant bojowego wozu piechoty opartego na platformie ASCOD zdecydowano się zaproponować w Polsce. ASCOD powstał na podstawie wymagań na pojazd opancerzony dla sił zbrojnych Austrii i Hiszpanii. Stąd jego nazwa, która po rozwinięciu skrótowca brzmi Austrian Spanish Cooperation Development. Pojazd powstał zgodnie z koncepcją modułową, aby łatwo można było zbudować różne, specjalistyczne warianty, które dostarczane są dziś przez General Dynamics European Land Systems do kilku innych krajów. Między innymi na Łotwę. 

Dlaczego więc Polsce proponowany jest Ajax a nie ASCOD? Nie wiadomo. Być może ze względu na bliską współpracę obronną Warszawy i Londynu np. w prorgramie Narew czy Miecznik. 

Wracając do bojowego wozu piechoty, tak jak ASCOD, również jego brytyjski wariant tworzy rodzinę różnych wersji opracowanych zgodnie z wymaganiami British Army. Oprócz bojowego wozu piechoty Ajax zamówiła ona też pojazd dowodzenia Athena, transporter opancerzony Ares, wóz rozpoznania inżynieryjnego Argus, pomocy technicznej Apollo i ewakuacji technicznej Atlas.

Problemy techniczne

Niestety ta brytyjska Drużyna A ma za sobą burzliwą historię. British Army wprowadziła 1200 specyficznych wymagań, które skomplikowały ten pojazd i doprowadziły do wielu problemów. Skutkowało to nie tylko opóźnieniami i wzrostem kosztów programu, ale też słynnymi problemami z wibracjami i hałasem. Doprowadziły one do problemów około 300 żołnierzy, z których kilku musiało z przyczyn zdrowotnych opuścić służbę.

Częściowo przyczyną były problemy z niską jakością, a częściowo wady które trzeba było usunąć. Skutkiem tego wozy, które miały wejść do służby w 2017 roku, realnie osiągają wstępną gotowość w 2025 roku, a pełnię zdolności za 2-3 lata.

Czy Ajax to dobry pojazd?

Mimo tych ciemnych chmur, nad Ajaxem wyszło słońce. Nie można też zaprzeczyć, że pojazd jest nowoczesny i posiada wiele ciekawych rozwiązań, częściowo będących przyczyną problemów.

Jest to na przykład nietypowe uzbrojenie główne, czyli brytyjsko-francuska armata automatyczna CT40 kalibru 40 mm, zasilana amunicją teleskopową. Oznacza to, że cały pocisk jest ukryty wewnątrz łuski i ładunku miotającego, co zmniejsza jego długość i ułatwia składowanie, ale nieco komplikuje konstrukcję. Armata CT40 stosowana jest też np. we francuskich wozach rozpoznawczych Jaguar.

Pojazdy Ajax są w pełni cyfrowe i zintegrowane, co ma umożliwić żołnierzom, aby "widzieli pierwsi, decydowali pierwsi, działali pierwsi" – jak głosi slogan reklamowy. Posiadają zaawansowane czujniki, takimi jak dookolne sensory ostrzegające o opromieniowaniu i kamery działające w dzień i w nocy. System zarządzania walką może zbierać i przetwarzać ogromne ilości danych,mowa jest nawet o 6TB, dzieląc się nimi w czasie rzeczywistym pomiędzy pojazdami.

Opancerzenie jest modułowe, a napęd pozwala na przykład na jazdę w trybie „stealth” w którym pojazd porusza się powoli, ale minimalizując nie tylko hałas, ale też sygnaturę termiczną. Ajax ważył około 38 ton, z możliwością zwiększenia do 42 ton np. poprzez dodatkowe opancerzenie i miał 7,62 m długości, 3,35 m szerokości i 3 m wysokości. Napędzający go silnik MTU o mocy 800 KM, umożliwia osiągnięcie prędkość do 70 km/h na drodze i przejechanie 500 km.

Portal Obronny SE Google News