Szwedzki pododdział w liczbie 400-500 żołnierzy ma wzmocnić stacjonujący tam w ramach wzmocnionej wysuniętej obecności (EFP) kontyngent NATO dowodzony przez Kanadę. Szwedzi będą na zmianę z Duńczykami obsadzać bazę wojskową Adażi pod Rygą.
"Obrona NATO dosłownie zaczyna się na przykład na Łotwie, a szwedzcy żołnierze wrócą stamtąd jeszcze lepiej wyszkoleni" - podkreślił Kristersson, odpowiadając na pytanie, czy wysłanie wojska zmniejszy zdolności obronne Szwecji.
Formalną zgodę na stacjonowanie wojska na Łotwie będzie musiał jeszcze podjąć szwedzki parlament Riksdag, ale wojsko już rozpoczęło przygotowania.
Premier Szwecji powiedział, że region Morza Bałtyckiego jest dotknięty prowadzoną przez Rosję wojną hybrydową, obejmującą cyberataki, dezinformację, przymusową migrację i ataki na infrastrukturę krytyczną. Podkreślił, że zarówno Łotwa, jak i Szwecja poważnie traktują te groźby.
Kristersson wskazał, że przedstawiciele Łotwy i Szwecji biorą udział w ćwiczeniach cyberobrony Locked Shield w Tallinie w Estonii. Premier Szwecji powiedział, że od prawie dwóch lat Szwecja ściśle współpracuje z NATO, aby zapewnić integrację wojskową szwedzkiej armii z Sojuszem.
Premier Łotwy powiedziała na konferencji prasowej, że agresja Rosji na Ukrainę w 2022 roku znacząco zmieniła sytuację bezpieczeństwa w Europie. Powiedziała, że Łotwa docenia gotowość Szwecji do wniesienia wkładu w zbiorowe odstraszanie i obronę. Silina stwierdziła, że bezpieczeństwo Morza Bałtyckiego stało się obecnie znacznie ważniejsze niż wcześniej.
„Doceniamy decyzję Szwecji o wysłaniu swoich żołnierzy do grupy bojowej NATO w ramach sił sojuszniczych. Jesteśmy zaszczyceni i gotowi ich powitać. Współpracujemy na rzecz wspólnego bezpieczeństwa. Nie możemy się doczekać ścisłej współpracy ze Szwecją w ramach przygotowań do naszego udziału podczas nadchodzącego szczytu NATO w Waszyngtonie, który odbędzie się w lipcu, Łotwa ma cztery priorytety – wzmocnienie odstraszania i obrony, wdrażanie regionalnych planów obronnych, wspieranie rozwoju przemysłu wojskowego i powstrzymywanie Rosji” – powiedział łotewski premier.
Kristersson spotkał się w czwartek (25 kwietnia) w Sztokholmie ze swoją odpowiedniczką z Łotwy Eviką Siliną. W tym dniu rząd Szwecji poinformował również o osiągnięciu "pełnej integracji wojskowej z NATO".
Szef szwedzkiego rządu po raz pierwszy o planach wysłania żołnierzy na Łotwę poinformował w styczniu na konferencji na temat bezpieczeństwa w Saeln, gdy jeszcze Szwecja nie była członkiem NATO. Wówczas media spekulowały, że będzie to pełny batalion, czyli 800 żołnierzy.
Operacją na Łotwie dowodzi duński sztab dywizji, a plan jest taki, że Szwecja i Dania będą na przemian dzielić się odpowiedzialnością za utworzenie batalionu w ramach brygady stacjonującej pod Rygą, podali w styczniu urzędnicy.
Szwecja wyda więcej na bezpieczeństwo
Według wcześniejszych wypowiedzi Kristerssona Szwecja przeznaczy w tym roku i w kolejnych latach na obronność 2% swojego PKB, czyli dwukrotnie więcej niż dotychczas. Jednak jak poinformowała szwedzki Expressen, kraj ten planuje zwiększenie wydatków w wysokości 2,5% PKB do 2030 roku. 26 kwietnia komisja obrony ma przedstawić przed szwedzkim parlamentem raport, który ma stanowić podstawę do zwiększenia wydatków. Jednak jak podkreśla portal, nadal istnieje duża różnica zdań co do sposobu finansowania zbrojeń, a negocjacje trwają do samego końca. Ale z udostępnionego już projektu jasno wynika, że politycy wskazują na kontynuację szeroko zakrojonego przezbrajania szwedzkiej obrony - jak napisał szwedzki portal. W projekcie stwierdza się, że żądanie NATO, aby budżet obronny wynosił 2 proc. PKB, co Szwecja osiąga już w tym roku, nie wystarczy. Według informacji Expressena panuje duży konsensus co do konieczności kontynuacji zbrojeń, ale jednocześnie duże napięcie wywołuje kwestia, w jaki sposób to wszystko będzie finansowane. Według źródeł Expressen socjaldemokraci forsują stanowisko uzbrajanie kraju, z podwyżki podatków dla osób o wysokich dochodach. Jednak ten pomysł spotyka się z dużym sprzeciwem.
PO/PAP
