Amerykańska stacja TV odkrywa… Amerykę. Ukraińcy używają tzw. smoczych dronów

2024-09-09 16:44

To nieco poetyckie określenie na BSP (bezzałogowe statki powietrzne) zrzucające, jak podała stacja CNN, „na rosyjskie pozycje stopiony metal, nadając nowoczesny charakter amunicji używanej ze straszliwymi skutkami podczas obu wojen światowych”. Ukraińskie drony atakują cele wojskowe ładunkami z termitu. Nie można wykluczyć, że to samo czynią Rosjanie. Użycie bomb/pocisków zawierających termit nie jest wprost zakazane przez międzynarodowe prawo wojenne, jeśli są one używane przeciwko celom wojskowym.

czołg, pożar, termit

i

Autor: pixabay.com

Termit to substancja bardzo prosta do stworzenia. Jest o tym w oficjalnym internecie, więc nie będzie niczym niewskazanym, gdy poda się, że jest to mieszanka sproszkowanego aluminium (25 proc.) i tlenku żelaza (75 proc.).

Termit wynalazł niemiecki chemik pod koniec XIX wieku

Ta proporcja jest optymalna dla reakcji termitowej, w której aluminium redukuje tlenek żelaza. W reakcji (wyzwolonej przez zapalnik chemiczny, pirotechniczny lub elektryczny) wyzwala się temperatura ok. 3000 st. C. To wystarczy, by stopić żelazo, które jest efektem tej reakcji. Ładunek termitowy ma również ten walor, że gdy dochodzi do reakcji, to niezmiernie trudno jest ją powstrzymać.

Termit spala się bez dostępu do tlenu (dzięki tlenkowi żelaza). Nie da się ugasić go wodą czy standardowymi środkami gaśniczymi. Stosując je, tylko pogarsza się sytuację. Można próbować gasić piaskiem lub specjalistyczną gaśnicą proszkową, ale kto na polu walki będzie tak gasił płonący czołg?

To tyle z grubsza o chemicznej stronie zagadnienia. Historycznie rzecz biorąc zaistnienie termitu zawdzięczamy Hansowi Goldschmidtowi. Ten niemiecki chemik wynalazł go w 1893 r. przy okazji pracy na uzyskaniem w hutnictwie metali bez zanieczyszczeń węglowych powstających. Co ciekawe: na początku termitu używano do… spawania szyn kolejowych.

Na zastosowanie militarne długo nie trzeba było czekać. Termit, jak było powiedziane, to banalnie prosta do „skomponowania” i równie tania. Po raz pierwszy użyto go podczas wojny rosyjsko-japońskiej w latach 1904-1905. To był pomysł inż. kpt. Aleksandra Szydłowskiego. Tenże zastosował do uszkadzania mostów i torów kolejowych, co opóźniało japońską logistykę.

Potem była I WŚ, podczas której testowano wszelkie militarne nowinki. W II WŚ, tak samo jak w pierwszej, termit nie był bezpośrednio bronią ofensywną, ale miał szerokie zastosowanie: od wypełniania nim bomb zapalających i granatów ręcznych po szybkie cięcie metalowych elementów i konstrukcji. To ostatnie działanie saperzy wykorzystywali nie tylko przy akcjach sabotażowych.

Garda - Gen. Nowak o F-35

Liczące się w świecie armie dysponują gamą amunicji termitowej

Wracając do „smoczych dronów”. BSP to nie samoloty i mogą przenosić bomby termitowe stosunkowo niewielkiego wagomiaru. Na zasadzie: jedna bomba, jeden wrogi pojazd lub obiekt. Wszystkie liczące się w świecie armie mają na stanie bomby/pociski termitowe większych rozmiarów. Trzeba jednak podkreślić, że w środkach zapalających termit nie lideruje. Większą, nazwijmy to: popularność, mają napalm i fosfor biały. Tym nie mniej militarna czołówka ma na stanie również amunicję termitową, i to taką w dużym wagomiarze.

Rosjanie, na ten przykład, dysponują bombą ZAP-500-T. Można nią wywołać rozległy pożar. Wyrzutnie wieloprowadnicowe BM-21 Grad mogą strzelać rakietami 9M22S. To pocisk, który w ładunku bojowym ma termit, albo mieszanki substancjami o cechach napalmu. Podobne rozwiązanie zastosowali Amerykanie w bombie MK 77. Używali jej m.in. w Iraku. Popularność mają granaty termitowe. Mają je Rosjanie (ZG-2) i Amerykanie (AN-M14 TH3).

Amunicja termitowa jest tania i skuteczna. Wiadomo: pożar robi swoje. Szacuje się, że standardowa bomba termitowa może kosztować tylko kilka tysięcy dolarów, z czego ładunek bojowy jest jedną z tańszych jej składowych. Bardziej zaawansowane technologicznie bomby kosztować mogą od 10 tys. do 30 tys. USD.

Międzynarodowe prawo wojenne wprowadza ograniczenia w użyciu termitu

Stosowanie każdej amunicji zapalającej budzić może kontrowersje. Jej użycie reguluje Protokół III do Konwencji o broni konwencjonalnej (CCW) z 1980 r. Międzynarodowe prawo wojenne nie zakazuje jej używania, pod warunkiem, że celem jest wyłącznie obiekt wojskowy.

Można użyć bomby termitowej, gdy celem jest np. stanowisko dowodzenia na linii frontu.

Nie można użyć bomby termitowej, gdy takie stanowisko jest w pobliżu infrastruktury cywilnej.

Zakazane jest używanie wszelkiej broni zapalającej przeciwko ludności cywilnej i zabudowaniom cywilnym.

Sumując: można używać amunicji termitowej w operacjach przeciwko celom wojskowym, ale musi być ono zgodne z zasadami proporcjonalności i ochrony ludności cywilnej. Takie warunki spełniają ataki ukraińskich „smoczych dronów”...

Sonda
Czy drony bojowe to przyszłość lotnictwa wojskowego?
Listen on Spreaker.