Spis treści
- Szczegóły dostaw i wkład partnerów
- Czechy chcą kontynuować dostawy amunicji dla Ukrainy
- Krytyka i odpowiedź czeskiego rządu
W związku z niedoborem amunicji, z jakim borykała się Ukraina w zeszłym roku, Czesi utworzyli zespół, który wraz z prywatnymi firmami poszukiwał dostępnych zapasów amunicji i nowych możliwości produkcji na całym świecie. Dostępne partie amunicji są oferowane krajom-darczyńcom, które następnie wybierają te, które chcą sfinansować.
Program, który wykorzystuje tradycyjne kontakty Czech w handlu bronią, jest sztandarowym przedsięwzięciem rządu czeskiego w ramach międzynarodowych wysiłków na rzecz pomocy Ukrainie w walce z Rosją. Amunicja jest pozyskiwana spoza UE, głównie z krajów globalnego Południa, takich jak Korea Południowa, Turcja, Republika Południowej Afryki czy Indie, które oficjalnie zachowują neutralność w konflikcie. Czechy przekazały również ciężki sprzęt i inne materiały o wartości setek milionów euro.
Szczegóły dostaw i wkład partnerów
Dyrektor Ales Vytecka z agencji współpracy międzynarodowej AMOS przy Ministerstwie Obrony powiedział, że w tym roku dostarczono łącznie 850 000 pocisków, w tym 320 000 pocisków artyleryjskich kalibru 155 mm. Dla porównania, w całym 2024 r. dostarczono łącznie 1,5 mln pocisków, w tym 500 000 pocisków kalibru 155 mm.
Jak dotąd w tym roku wkład wzrósł o 29% w porównaniu z całym 2024 r., powiedział, nie podając konkretnych kwot, dodając, że wśród krajów zwiększających swoje wkłady znalazły się Kanada, Niemcy, Norwegia, Szwecja, Holandia i Dania. Powiedział, że kraje-donatorzy zawsze same decydują, jakie dostawy i po jakich cenach będą finansować, a oferty podlegają audytom w poszczególnych krajach-donatorach.
Czechy chcą kontynuować dostawy amunicji dla Ukrainy
Czeski minister spraw zagranicznych Jan Lipavský powiedział 17 czerwca w wywiadzie dla Bloomberga, że rząd czeski potwierdził, iż będzie kontynuował dostawy amunicji artyleryjskiej na Ukrainę do 2026 roku w ramach swojej inicjatywy międzynarodowej. Według Lipavskiego, Praga zabezpieczyła finansowanie na przyszły rok i przeznaczyła środki na zapewnienie kontynuacji realizacji projektów. Podkreślił jednak, że sukces programu zależy od stałego wsparcia ze strony krajów partnerskich i ich wkładu finansowego.
Zauważył, że chociaż dokładne liczby dostaw na rok 2026 nie zostały ujawnione, oczekuje się wzrostu dostaw, a wsparcie zapewni 11 krajów, i zamrożone rosyjskie aktywa.
Szef czeskiej dyplomacji Jan Lipavský nazwał inicjatywę prowadzoną przez Czechy przełomem na polu walki, wskazując, że znacząco zmniejszyła ona różnicę w sile ognia między Ukrainą a Rosją – z proporcji 1:10 na początku 2022 roku do 1:2 w 2025 roku. Program, uruchomiony w 2024 roku, umożliwił dostarczenie Ukrainie setek tysięcy pocisków artyleryjskich, w tym kalibru 155 mm i 122 mm, sprowadzanych z krajów trzecich. Dostawy rozpoczęły się w czerwcu 2024 roku, a od jesieni osiągają poziom 80 000–100 000 sztuk miesięcznie. Lipavský zaznaczył jednak, że niepewność związana z wyborami parlamentarnymi w Czechach, zaplanowanymi na 3–4 października, może zagrozić kontynuacji inicjatywy.
Krytyka i odpowiedź czeskiego rządu
Andrej Babis, szef czeskiej partii opozycyjnej ANO, która prowadzi w sondażach przed październikowymi wyborami, obiecał zrezygnować z tej inicjatywy, jeśli ANO powróci do władzy, twierdząc w wywiadzie dla agencji Reuters w tym tygodniu. Według niego program jest zbyt drogi i nieprzejrzysty.
Vytecka odrzucił krytykę tej inicjatywy, twierdząc, że jest ona tak przejrzysta, jak pozwalają na to względy bezpieczeństwa.
„Wyraźnym i niepodważalnym dowodem zadowolenia naszych partnerów jest fakt, że w 2025 r. wkłady darczyńców znacznie wzrosły” – powiedział Vytecka.
Rząd premiera Petra Fiali, wspierający Ukrainę, traci poparcie wśród wyborców. Mimo tej niepewności politycznej, minister Jan Lipavský zapewnił, że Czechy są zdecydowane kontynuować dostawy amunicji i zwiększać swoje zaangażowanie w obronność. Podkreślił, że przeszkolono już 9000 ukraińskich żołnierzy, a w planach jest także szkolenie ukraińskich pilotów.
