Krzysztof Wójcik (PAP): – Jakie korzyści dla polskiego przemysłu wynikają z umowy z Wielką Brytanią?
Mark Lancaster: – Umowa pomiędzy trzema brytyjskimi firmami – Babcock, Thales i MBDA – a Polską Grupą Zbrojeniową (PGZ) będzie niezwykle korzystna dla Polski. Podczas niedawnej wizyty w stoczni w Gdyni (PGZ Stocznia Wojenna – przyp. Portal Obronny) miałem okazję zaobserwować, jak ta praca generuje wiele nowych możliwości gospodarczych. Fregaty będą budowane w Gdyni w stoczni PGZ, co umożliwi polskim inżynierom i stoczniowcom rozwijać doświadczenie w pracy z najnowszymi technologiami obronnymi. Mam nadzieję, że to z kolei przyczyni się do wzrostu innowacyjności w Polsce.
– Jakie są najistotniejsze cechy mających powstać fregat?
– Fregata typu Miecznik, bazująca na brytyjskiej fregacie Arrowhead, została zaprojektowana tak, aby spełniać polskie wymagania wojskowe, z silnymi zdolnościami przeciwlotniczymi opartymi na wysoce wydajnym systemie Sea Ceptor wykorzystującym pocisk przeciwlotniczy Common Anti-Air Modular Missile (CAMM). Będzie to wyraźne uzupełnienie i wzmocnienie istniejącego systemu obrony przeciwlotniczej zakupionego przez Polskę w ramach programu NAREW.
Dodatkowo system obronny fregaty jest wyposażony w szeroką gamę radarów, echosond i innych czujników, z systemem zarządzania Thales TACTICOS w centrum, który zapewnia możliwość znajdowania, angażowania i pokonywania zarówno celów nawodnych, jak i podwodnych. Przestronny hangar i pokład lotniczy umożliwią obsługę nowoczesnych śmigłowców i pojazdów bezzałogowych, znacznie zwiększając zasięg i możliwości fregat.
– Proszę podać najważniejsze zalety projektu Arrowhead 140.
– Myślę, że kluczową zaletą budowy odpowiednio dostosowanego wariantu fregaty Arrowhead jest możliwość bliższej współpracy przemysłowej między Polską a Wielką Brytanią w ramach programu Royal Navy fregaty typu 31. Sam projekt Arrowhead bazuje na duńskich fregatach klasy IVER HUITFELD, zapewniając tym samym solidne podstawy do opracowania rozwiązania spełniającego specyficzne potrzeby danego kraju.
Arrowhead zapewnia również podobieństwa między wariantami brytyjskimi i polskimi, które pozwolą siłom morskim obu krajów współpracować przy zakupie, testach i eksploatacji tych okrętów. Jestem przekonany, że to z kolei zwiększy nasze zdolności morskie jako sojuszników NATO.
– Poza projektem obejmującym fregaty, jakie są plany dotyczące współpracy Polski i Wielkiej Brytanii w zakresie przemysłu obronnego?
– Wielka Brytania i Polska są bardzo bliskimi partnerami w dziedzinie przemysłu obronnego. MBDA i PGZ współpracują obecnie nad projektem obrony powietrznej NAREW, który pomoże zabezpieczyć polskie niebo. Leonardo UK razem z PZL Świdnik, polskim producentem śmigłowców, współdziałają, aby zapewnić dostawę śmigłowców AW101 dla polskich sił morskich i utworzyć nowe miejsca pracy w Świdniku.
Wreszcie, Babcock i JFD złożyły już oferty na pracę przy programie Orka dla polskiej Marynarki Wojennej i wiem, że inne brytyjskie firmy również są tym zainteresowane. Bardzo chciałbym, aby więcej brytyjskich firm zaangażowało się w program Orka. Jest to obszar, w którym Wielka Brytania ma duże doświadczenie i może wspierać naszych polskich sojuszników...
Z WIELKĄ BRYTANIĄ JAKO CZŁONKIEM NATO
Polska współpracuje na tzw. obszarze wojskowym. Brytyjskie wojska inżynieryjne w zeszłym rok wspierały polskich żołnierzy w ochronie granicy z Białorusią remontując uszkodzone ogrodzenie i utrzymując drogi dojazdowe do pasa granicznego.
Żołnierze Wielkiej Brytanii (w sumie jest ich w Polsce ok. 400) stacjonują u nas także w ramach wielonarodowej batalionowej grupy bojowej eFP (enhanced forward presence). Od czerwca 2022 r. w Polsce stacjonuje brytyjski system obrony przeciwlotniczej Sky Sabre obsługiwany przez 80 żołnierzy brytyjskich. W marcu 2023 r. z brytyjskimi i polskimi żołnierzami spotkał się w Rzeszowie książę Walii, Wilhelm.
Wielka Brytania jest, obok Stanów Zjednoczonych i Korei Południowej, kluczowym partnerem Polski w realizacji programu modernizacji Sił Zbrojnych RP. Jak podkreśla rozmówca PAP współpraca przemysłów obronnych obu państw nie kończy się na budowie okrętów dla Marynarki Wojennej RP. Planowane są, między innymi, wspólne prace nad kolejną generacją rakiet przeciwlotniczych krótkiego zasięgu CAMM (do 25 km) oraz nad pociskami o zasięgu około 100 km.,,