Ukraina znacząco przyspieszyła wytwarzanie własnej armatohaubicy samobieżnej 2S22 Bohdana, kalibru 155 mm. Podczas III Międzynarodowego Forum Przemysłu Obronnego w Kijowie 6 października 2025 r. prezydent Wołodymyr Zełenski stwierdził:
„Zdołaliśmy uruchomić produkcję naszej artylerii w rekordowym czasie i z wysoką jakością. Teraz wytwarzamy 40 Bohdanów miesięcznie. To poważny wynik”.
Prezydent Ukrainy dodał, że ponad 40% broni używanej na froncie pochodzi z ukraińskiej produkcji, a celem jest osiągnięcie 50% do końca roku.
„Zadaniem dla producentów, dla rządu Ukrainy, dla wszystkich zaangażowanych instytucji jest to, aby do końca roku nie mniej niż 50% broni na froncie stanowiła nasza ukraińska broń, i to zadanie musi zostać wykonane” – powiedział Zełenski.
Prezydent dodał, że w ubiegłym roku Ukraina dostarczyła na front 2,4 miliona pocisków moździerzowych i artyleryjskich różnych kalibrów. Uważa, że Ukraińcy są obecnie liderami w Europie w rozwoju i wykorzystaniu dronów.
„Ukraińskie drony morskie stały się globalną sensacją w dziedzinie obronności. Pozwoliły nam odzyskać kontrolę nad częścią Morza Czarnego, co jest niezbędne dla stabilności naszego państwa i ochrony naszych miast, Odessy i innych. Po raz pierwszy w historii rosyjska flota na Morzu Czarnym została zepchnięta w okolice Bukaresztu” – powiedział.
Prezydent Ukrainy podkreślił potrzebę szybkiego zwiększenia produkcji dronów i zdolności produkcji pocisków balistycznych, wskazując na udane wykorzystanie pocisków manewrujących Neptune.
„To jedno z kluczowych zadań w zakresie bezpieczeństwa państwa, a także wszystkich przedsiębiorstw i osób odpowiedzialnych, zwłaszcza za ukraiński program rakietowy” – powiedział.
Zełenski zauważył również, że zawarto już porozumienia o otwarciu platform eksportowo-importowych w Europie, USA i na Bliskim Wschodzie, które mogłyby zostać uruchomione do końca roku.
Rozwój produkcji w 2024–2025
W ciągu ostatniego roku Ukraina znacząco zwiększyła zdolności produkcyjne. W kwietniu 2024 roku wytwarzano 10 armatohaubic miesięcznie, we wrześniu – 15–20, a w marcu 2025 roku przekroczono 20 sztuk. Do końca 2024 roku wyprodukowano ponad 150 Bohdanów, w tym wersje kołowe i holowane, szacuje się, że obecnie może ich być nawet 345 (samobieżne) + 100 (holowane). Według ukraińskich mediów w 2025 roku osiągnięto poziom znaczący poziomu produkcji dzięki decentralizacji produkcji – zakłady rozmieszczono w różnych lokalizacjach, by zminimalizować ryzyko ataków. Około 85–90% komponentów pochodzi z Ukrainy, co ogranicza zależność od importu. Międzynarodowe wsparcie odegrało istotną rolę. Dania, poprzez tzw. „duński model”, sfinansowała zakup 18 Bohdanów w 2024 roku, a UE i inni partnerzy dostarczają komponenty.
Czy jednak optymistyczne słowa Zełenskiego dot. produkcji 40 armatohaubic miesięcznie są realne? To budzi wątpliwości, mimo deklaracji o wzroście tempa dzięki wsparciu Zachodu, decentralizacji zakładów i wersjom holowanym (Bohdana-BG), które omijają braki podwozi, to kluczowe ograniczenia pozostają jak zależność od importu podwozi, które są bazie Tatry Phoenix (wersja 4.0) i luf, co czynią cel aspiracyjny, niepewny. Poza tym wielu ekspertów branżowych podkreśla brak potwierdzeń dla 36-40 sztuk miesięcznie, sugerując możliwe przeszacowania propagandowe na potrzeby wewnętrzne i zewnętrze. Warto także pamiętać, że Ukraina nie produkuje miesięcznie tyle ile określa, jeden miesiąc może być optymistyczny, drugi już nieco mniej, ponieważ wszystko zależy od dostaw podzespołów zewnętrznych. Dla porównania Francja produkuje haubice Caesar w tempie około 12 sztuk miesięcznie w 2025 roku, co przekłada się na potencjalnie 144 sztuki rocznie. Wiadomo Francja nie toczy wojny i nie potrzebuje na potrzeby wojenne tyle uzbrojenia. Niemniej musimy pamiętać, że Ukraina toczy wojnę i jest zależna - jak już było wspomniane - od niektórych komponentów.
2S22 Bohdana to ukraińska samobieżna haubica kołowa kalibru 155 mm, zaprojektowana przez Kramatorską Fabrykę Maszyn Ciężkich, aby sprostać potrzebom modernizacji armii ukraińskiej w obliczu konfliktu w Donbasie i inwazji rosyjskiej od 2022 roku. Zbudowana na podwoziu ciężarówki, najczęściej sześciokołowego KrAZ-6322 w prototypie, choć istnieją warianty na innych platformach, takich jak Tatra 8x8 czy MAZ, oferuje wysoką mobilność i zdolność do szybkiego przemieszczania się na polu walki. Wyposażona w lufę o długości 52 kalibrów, zgodną ze standardami NATO, strzela amunicją 155 mm, osiągając zasięg do 42 km dla standardowych pocisków HE i nawet 60 km dla pocisków ze wspomaganiem rakietowym takich jak M982 Excalibur. System wyróżnia się precyzją oraz szybkostrzelnością na poziomie 5-6 strzałów na minutę w trybie maksymalnym. Masa bojowa wynosi około 28 ton, co czyni ją lżejszą od wielu zachodnich odpowiedników, a napęd zapewnia prędkość maksymalną 80 km/h i zasięg operacyjny do 800 km na drogach. Kabina załogi, liczącej 5 osób, jest opancerzona, oferując ochronę przed odłamkami i lekką bronią strzelecką, a system mieści zapas 20 pocisków z możliwością szybkiego przeładunku. Automatyzacja obejmuje system ładowania amunicji i cyfrowe sterowanie ogniem, co zwiększa efektywność i skraca czas reakcji. Koszt jednej jednostki szacuje się na 2,3-2,8 mln euro, co jest konkurencyjne wobec zachodnich haubic, takich jak francuska CAESAR, przy zachowaniu prostoty konstrukcji i łatwości napraw w warunkach polowych.
Rozwój Bohdany rozpoczął się w 2016 roku, a publiczny debiut miał miejsce podczas parady z okazji Dnia Niepodległości Ukrainy w 2018 roku. Oficjalnie przyjęta do służby 21 lipca 2023 roku, haubica sprawdziła się w operacjach bojowych, m.in. podczas ostrzału Wyspy Wężowej w 2022 roku, walk w Chersoniu i Bachmucie, gdzie jej mobilność i precyzja odegrały kluczową rolę. Produkcja seryjna ruszyła na początku 2023 roku, osiągając tempo 6 sztuk miesięcznie. Powstała również wersja holowana, Bohdana-BG, wykorzystująca lufy z 2S22, co zwiększa elastyczność systemu.
