Holandia zdecydowała się na istotny krok w kierunku modernizacji swojego potencjału bojowego w zakresie lotnictwa wojskowego, kierując do rządu Stanów Zjednoczonych oficjalne zapytanie ofertowe o zgodę na zakup nowoczesnych przeciwpancernych pocisków kierowanych AGM-179A JAGM (Joint Air-to-Ground Missile).
Mają one zostać zintegrowane z flotą śmigłowców szturmowych AH-64E Apache, będących podstawowym komponentem sił uderzeniowych Królewskich Sił Powietrznych Holandii. Wartość całej umowy, obejmującej nie tylko same rakiety, ale również ich wersje szkoleniowe oraz bardzo rozbudowany pakiet wsparcia technicznego, logistycznego i szkoleniowego, szacowana jest na około 215 milionów dolarów. Wskazuje to nie tylko na skalę inwestycji, ale także na jej długofalowy charakter, mający wpływ na gotowość bojową holenderskiej armii przez wiele lat.
Zakres planowanego pakietu wykracza daleko poza zakup amunicji bojowej – obejmuje również pociski szkoleniowe typu CATM (Captive Air Training Missile), które służą do ćwiczeń z naprowadzania bez fizycznego odpalania uzbrojenia, a także zestaw dokumentacji technicznej i operacyjnej w wersjach jawnych i utajnionych, komponenty niezbędne do bieżącego serwisu i konserwacji (w tym części zamienne, narzędzia specjalistyczne oraz zaplecze diagnostyczne), systemy do naprawy uszkodzonych elementów w formule „repair and return”, czyli z przekazaniem ich do naprawy u producenta i późniejszym zwrotem, a także kompleksowe szkolenia techników i załóg obsługujących systemy uzbrojenia.
Polecany artykuł:
Zabezpieczenie logistyczne obejmuje również kontrolę magazynowania, szkolenia z zakresu obsługi i bezpieczeństwa użytkowania oraz obecność przedstawicieli producenta i strony amerykańskiej w Holandii – przewidywana jest co najmniej roczna rotacyjna obecność trzech przedstawicieli Lockheed Martina i rządu USA w celu nadzorowania transferu technologii oraz zapewnienia odpowiedniego poziomu wsparcia w pierwszej fazie eksploatacji.
AGM-179A JAGM to jedna z najnowocześniejszych rakiet klasy „powietrze–ziemia”, zaprojektowana w celu zastąpienia całej gamy starszych systemów używanych dotąd przez siły zbrojne USA i sojuszników – w tym przede wszystkim pocisków AGM-114 Hellfire, ale również starszych TOW-ów oraz Mavericków.
Jej największą przewagą technologiczną nad poprzednikami jest zastosowanie podwójnego systemu naprowadzania, z jednej strony jest to półaktywny laser, który wymaga podświetlenia celu przez operatora lub inny sensor, z drugiej zaś radar fal milimetrowych, pozwalający na skuteczne namierzanie i trafianie celów również w warunkach ograniczonej widoczności, takich jak mgła, dym, kurz czy noc. Dzięki temu pocisk zachowuje skuteczność działania nawet w środowisku „brudnym”, czyli z zakłóceniami, utratą sygnału lub przy dynamicznie zmieniającej się sytuacji bojowej.
Zasięg pocisku wynosi obecnie około 8 kilometrów, choć już dziś trwają prace nad jego wersją o zwiększonym zasięgu, co czyni JAGM elastycznym narzędziem ofensywnym nie tylko przeciwko pojazdom opancerzonym, ale także mniejszym fortyfikacją, lekkim umocnieniom czy celom morskim, a nawet śmigłowcom czy dronom na krótkich dystansach.
System jest w pełni kompatybilny z zaawansowanymi środkami bojowymi i czujnikami na śmigłowcu AH-64E Apache, dzięki czemu integracja z holenderskimi maszynami będzie technicznie stosunkowo prosta i nie będzie wymagać głębokich ingerencji w strukturę systemów pokładowych. Lockheed Martin, jako producent i główny wykonawca systemu, będzie odpowiadał zarówno za dostawy, jak i za wsparcie techniczne w całym cyklu życia produktu.
Holandia stanie się kolejnym użytkownikiem pocisków JAGM poza Stanami Zjednoczonymi czy Polską, jest sygnałem o dużym zaufaniu administracji USA do holenderskiego sojusznika w ramach NATO oraz potwierdzeniem, że Niderlandy są traktowane jako jeden z najbardziej zaawansowanych technologicznie i politycznie stabilnych partnerów Ameryki w Europie. Przypomnijmy, że wcześniej Waszyngton sprzedał Holandi, chociażby pociski manewrujące JASSM dla samolotów F-35 oraz przede wszystkim pociski Tomahawk dla holenderskich fregat. Haga poza Wielką Brytanią jest jedynym użytkownikiem tego systemu uzbrojenia.
Transakcja ta ma również wymiar strategiczny – umacnia interoperacyjność pomiędzy siłami zbrojnymi państw NATO, pozwala na efektywniejsze planowanie wspólnych operacji oraz ułatwia logistykę i współdzielenie amunicji czy systemów wsparcia w przypadku konfliktu lub misji ekspedycyjnych. Co równie ważne, Departament Stanu USA oficjalnie oświadczył, że sprzedaż ta nie wpłynie negatywnie na regionalną równowagę sił, co oznacza, że w ocenie strony amerykańskiej Holandia nie zamierza wykorzystać tego uzbrojenia do ofensywnych działań jednostronnych, lecz traktuje je jako narzędzie odstraszania oraz wzmocnienia zdolności obronnych w ramach wspólnej architektury bezpieczeństwa NATO.
Polska również, zdecydowała się na zakup nowoczesnych przeciwpancernych pocisków kierowanych AGM-179A JAGM, które mają stanowić podstawowe uzbrojenie dla śmigłowców uderzeniowych AH-64E Apache, zamówionych przez Ministerstwo Obrony Narodowej. Łącznie Polska zamówiła aż 460 tych pocisków. Decyzja o zakupie JAGM-ów wpisuje się w szerszą strategię unifikacji i interoperacyjności z amerykańskimi systemami uzbrojenia, nie tylko w kontekście NATO, ale również z myślą o przyszłych wspólnych operacjach z siłami zbrojnymi Stanów Zjednoczonych.
Wprowadzenie JAGM-ów do uzbrojenia oznacza, że polskie siły zbrojne zyskają znacznie większą elastyczność w prowadzeniu operacji uderzeniowych przeciwko celom opancerzonym, ruchomym i trudnym do wykrycia. To również element budowy przewagi jakościowej nad potencjalnym przeciwnikiem, pozwalający z wyprzedzeniem neutralizować zagrożenia i wspierać działania wojsk lądowych z powietrza w sposób szybki, skuteczny i bezpieczny dla załóg.
