Spis treści
- Pieniądze dla europejskiego przemysłu
- Europejski przemysł się budzi?
- Rosjanie produją amunicję całą dobę
Pieniądze dla europejskiego przemysłu
"Akt o wspieraniu produkcji amunicji (ASAP) wchodzi w życie! Inwestujemy 500 mln euro w 31 projektów (z dziedziny) przemysłu zbrojeniowego, aby zwiększyć produkcję amunicji. Po raz pierwszy wykorzystujemy budżet UE do wspierania zdolności produkcyjnych (tego) przemysłu. Sygnał, który wysyłamy, jest jasny: Europa jest gotowa produkować więcej, szybciej i razem" - podkreślił Thierry Breton, komisarz ds. rynku wewnętrznego.
Decyzja KE ma umożliwić europejskiemu przemysłowi obronnemu zwiększenie zdolności produkcyjnych do 2 mln pocisków rocznie do końca 2025 roku. Obecnie te moce są szacowane na nieco ponad 1 mln rocznie.
Środki mają trafić dla takich firm, jak Rheinmetall, Nammo, Chemring Nobel, Hellenic Defence Systems, Eurenco i inne.
Mają też pobudzić dodatkowe inwestycje ze strony przemysłu poprzez współfinansowanie, co ma przełożyć się na łączną kwotę inwestycji o wartości około 1,4 mld euro.
Europejski przemysł się budzi?
Na początku maja 2023 roku Rada UE zatwierdziła decyzję o przyznaniu Ukrainie pomocy w wysokości 1 miliarda euro na wspólne zakupy amunicji i rakiet. Planowano, że kraje europejskie dostarczą Ukrainie milion pocisków do marca 2024 roku. Obecnie wiadomo, że krajom UE planu nie udało się w pełni zrealizować. UE przyznała, że w marcowym terminie będzie w stanie dostarczyć jedynie połowę z obiecanego miliona pocisków. Najwyższy dyplomata Unii Europejskiej Josep Borrell powiedział, że nalegał, aby państwa członkowskie dostarczały Ukrainie amunicję spoza bloku.
Jednak zgodnie z obietnicą unijnego dyplomaty Josepa Borrella do końca roku Ukraina otrzyma od krajów europejskich ponad 1 milion pocisków artyleryjskich. Ponadto, według europejskiego komisarza ds. finansów Johannesa Hahna, począwszy od 2025 r., UE będzie w stanie produkować dla Ukrainy do 2 mln sztuk amunicji artyleryjskiej rocznie.
Na początku marca Komisja Europejska przedstawiła pierwszą w historii UE strategię na rzecz przemysłu obronnego (EDIS). W strategii przedstawiono wyzwania, przed którymi stoi obecnie europejska baza technologiczno-przemysłowa sektora zbrojeniowego, a także sposoby na lepsze wykorzystanie jej potencjału. Aby zwiększyć potencjał i wydajność europejskiego przemysłu obronnego, państwa członkowskie - zdaniem KE - muszą "inwestować więcej, lepiej, wspólnie i w Europie".
Na początku marca Komisja Europejska przedstawiła pierwszą w historii UE strategię na rzecz przemysłu obronnego (EDIS). W strategii przedstawiono wyzwania, przed którymi stoi obecnie europejska baza technologiczno-przemysłowa sektora zbrojeniowego, a także sposoby na lepsze wykorzystanie jej potencjału. Aby zwiększyć potencjał i wydajność europejskiego przemysłu obronnego, państwa członkowskie - zdaniem KE - muszą "inwestować więcej, lepiej, wspólnie i w Europie".
Definiując cele, jakie należy osiągnąć, Komisja zwraca szczególną uwagę na: wspieranie skuteczniejszego definiowania zbiorowego zapotrzebowania państw członkowskich na uzbrojenie; zapewnienie dostępności wszystkich produktów obronnych poprzez rozwijanie i wspieranie bazy przemysłowej; zapewnienie wsparcia z budżetów krajowych i unijnych na dostosowanie europejskiego przemysłu obronnego do nowego kontekstu bezpieczeństwa.
EDIP obejmuje zarówno aspekty finansowe, jak i regulacyjne. Uruchomi on 1,5 mld euro z budżetu UE w latach 2025–2027 na zwiększanie konkurencyjności bazy przemysłu zbrojeniowego. Natomiast komisarz ds. rynku wewnętrznego Thierry Breton powiedział na początku tego roku, że UE potrzebuje 100 miliardów euro, aby przywrócić zdolności produkcyjne przemysłu do tempa wojennego i odpowiadać potrzebom krajów UE i Ukrainy. Francja, Estonia i Polska przewodniczyły wezwaniu UE do emisji obligacji w celu finansowania przemysłu zbrojeniowego w taki sam sposób, w jaki zrobiła to Komisja, aby sfinansować unijny fundusz o wartości 800 miliardów euro na okres po pandemii.
W sferze regulacyjnej dąży do zacieśnienia współpracy państw członkowskich w zakresie wyposażenia obronnego. Ponadto EDIP umożliwi uruchomienie europejskich projektów obronnych będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, z potencjalnym wsparciem finansowym UE. Budżet EDIP może również zostać wykorzystany do utworzenia funduszu na rzecz przyspieszenia transformacji łańcuchów dostaw w sektorze obronnym (FAST). Ten nowy fundusz będzie miał na celu ułatwienie dostępu do finansowania dłużnego lub kapitałowego małych spółek o średniej kapitalizacji uprzemysławiających technologie obronne lub wytwarzających produkty obronne. Budżet EDIP wzmocni również współpracę przemysłową UE w dziedzinie obronności z Ukrainą i wesprze rozwój jej bazy przemysłowej i technologicznej w dziedzinie obronności. W tym celu EDIP mógłby ewentualnie czerpać dodatkowe fundusze z nadzwyczajnych zysków pochodzących z unieruchomionych rosyjskich aktywów państwowych (z zastrzeżeniem decyzji Rady).
Jeśli chodzi o aspekty regulacyjne, EDIP oferuje nowatorskie rozwiązania. Udostępni nowe ramy prawne, strukturę europejskiego programu zbrojeniowego (SEAP), aby ułatwić i zacieśnić współpracę państw członkowskich w zakresie sprzętu obronnego, w pełnej komplementarności z ramami PESCO. Obejmuje to również ogólnounijny system bezpieczeństwa dostaw sprzętu obronnego, który zapewni stały dostęp do wszystkich niezbędnych produktów obronnych w Europie i zapewni ramy umożliwiające skuteczne reagowanie na ewentualne przyszłe kryzysy w zakresie dostaw produktów obronnych. Ponadto EDIP umożliwi uruchomienie europejskich projektów obronnych będących przedmiotem wspólnego zainteresowania przy potencjalnym wsparciu finansowym UE. Wreszcie w ramach EDIP proponuje się utworzenie struktury zarządzania, w której państwa członkowskie będą w pełni zaangażowane, aby zapewnić ogólną spójność działań UE w dziedzinie przemysłu obronnego (Rada ds. gotowości przemysłu obronnego).
Rosjanie produją amunicję całą dobę
CNN informował niedawno, zakłady zbrojeniowe w Rosji pracują przez 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu, na 12-godzinnych zmianach. W sektorze produkcji uzbrojenia jest tam obecnie zatrudnionych około 3,5 mln obywateli, w porównaniu do 2-2,5 mln w czasach przed inwazją na Ukrainę. Kreml jest w stanie wytworzyć około 250 tys. pocisków artyleryjskich w ciągu miesiąca, co daje liczbę około 3 mln w ciągu roku. Tymczasem Stany Zjednoczone i państwa Europy mogą w tym samym czasie wyprodukować zaledwie 1,2 mln takich pocisków na rzecz Ukrainy.
W lutym estońska Służba Wywiadu Zagranicznego podała, że oprócz produkcji nowych pocisków Rosja odnawia radzieckie zapasy amunicji artyleryjskiej, co umożliwi jej wyprodukowanie aż 4 miliony sztuk w 2023 roku.
Wyższy urzędnik NATO w rozmowie z CNN stwierdził, że Rosja produkuje także każdego miesiąca od 115 do 130 rakiet dalekiego zasięgu i od 300 do 350 jednokierunkowych dronów szturmowych opartych na dronach typu Shahed – modelu irańskim. Choć przed wojną Rosja dysponowała zapasami tysięcy rakiet dalekiego zasięgu, według urzędnika obecnie ich liczba skurczyła się do około 700.
Autorzy artykułu Franz-Stefan Gady i Michael Kofman, dla Międzynarodowego Instytutu Studiów Strategicznych doszli do wniosku, że Ukraina będzie potrzebować 75 000-90 000 pocisków artyleryjskich miesięcznie "do podtrzymania wojny obronnej i ponad dwukrotnie więcej - 200 000-250 000 - do poważnej ofensywy". Dla porównania Rosja jest w stanie wyprodukować 2,5 mln pocisków rocznie, według think-tanku Royal United Services Institute. Ukraińscy urzędnicy twierdzą, nawet, że liczba ta wynosi 4 mln, wliczając w to odnowioną amunicję.
PM/PAP
