Program Tarcza Wschód, czyli Narodowy Program Odstraszania i Obrony, to strategiczna inwestycja w bezpieczeństwo Polski, której budżet na lata 2024-2028 wynosi 10 miliardów złotych. Jak podkreślił wiceminister obrony narodowej Cezary Tomczyk podczas konferencji prasowej w Połowcach na granicy z Białorusią, celem programu jest stworzenie kompleksowego systemu obronnego na wschodniej granicy Polski.
„W ciągu najbliższych 14 miesięcy, w każdej gminie przygranicznej z Federacją Rosyjską, Litwą, Białorusią i Ukrainą powstaną specjalne miejsca składowania, na których będą składowane elementy inżynieryjne, które pozwolą zabezpieczyć granice państwa” – oświadczył Tomczyk.
Oprócz tego, w każdym powiecie powstanie hub logistyczny, który we współpracy z różnymi służbami podległymi MSWiA oraz podmiotami cywilnymi ma zapewnić gotowość wojska i służb.
Korzyści dla lokalnych przedsiębiorców
Jednym z kluczowych aspektów programu Tarcza Wschód jest zaangażowanie lokalnych firm w jego realizację. Cezary Tomczyk zaznaczył, że rządowi zależy na tym, aby znaczna część środków przeznaczonych na ten cel pozostała w regionach wschodnich i północnych Polski.
„W ramach programu Tarcza Wschód wydajemy miliardy złotych i bardzo nam zależy, żeby większość tych środków została tutaj, w województwach wschodnich i północnych Rzeczpospolitej” – powiedział wiceminister.
Lokalni przedsiębiorcy mają być angażowani w budowę dróg, infrastruktury oraz zabezpieczanie infrastruktury wojskowej i inżynieryjnej. To nie tylko wsparcie dla gospodarki regionu, ale także zapewnienie stabilności i bliskości łańcuchów dostaw.
„Żeby te pieniądze były wydawane tutaj, żeby to firmy z Podlasia, z województwa lubelskiego, z województwa warmińsko-mazurskiego, z podkarpackiego mogły być angażowane i były przede wszystkim angażowane do budowy dróg, do budowy infrastruktury, do zabezpieczenia infrastruktury wojskowej, infrastruktury inżynieryjnej” – dodał Tomczyk.
Wiceminister wskazał również, że bliskość dostawców ma kluczowe znaczenie dla efektywności i bezpieczeństwa całego przedsięwzięcia.
„Łańcuchy dostaw, dostawca, który jest blisko, który jest na miejscu, to są miliardy złotych, które zostaną właśnie ulokowane tutaj w lokalnych firmach” – wyjaśnił, odpowiadając na pytanie o formy pomocy ekonomicznej dla regionów, których gospodarka ponosi skutki odcięcia kontaktów ze wschodem.
Cele i zakres programu Tarcza Wschód
Uchwałę w sprawie Narodowego Programu Odstraszania i Obrony Tarcza Wschód rząd przyjął w czerwcu 2024 roku. Program zakłada budowę różnego typu umocnień, przeszkód terenowych i infrastruktury wojskowej na granicach Polski z Rosją, Białorusią i Ukrainą, na łącznym odcinku około 800 km.
Główne elementy programu to:
- Budowa fortyfikacji i naturalnych przeszkód terenowych.
- Rozwój systemów rozpoznania i wykrywania zagrożeń.
- Tworzenie wysuniętych baz i węzłów logistycznych.
- Budowa magazynów.
- Rozmieszczenie systemów antydronowych.
Celem tych działań jest maksymalne ułatwienie Wojsku Polskiemu ewentualnej obrony granicy oraz maksymalne utrudnienie potencjalnemu agresorowi wtargnięcia w głąb kraju.
Współpraca międzynarodowa i doświadczenia innych krajów
Cezary Tomczyk podkreślił, że Polska jest „forpocztą” w realizacji tego typu inwestycji, tak jak w przypadku Tarczy Wschód. Wymienił również kraje, które realizują podobne projekty:
- Litwa
- Łotwa
- Estonia
- Finlandia (od wielu lat)
Program jest konsultowany z Wielką Brytanią oraz USA, które przekazują Wojsku Polskiemu swoje doświadczenia. W zamian Polska dzieli się swoimi doświadczeniami z Litwą, Łotwą i Estonią.
Obecny na spotkaniu w Połowcach gen. dyw. Marek Wawrzyniak, szef Zarządu Wojsk Inżynieryjnych Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych, koordynujący prace inżynieryjne Tarczy Wschód w terenie, wskazał, że jednym z filarów programu jest monitorowanie działań dronowych i przeciwdronowych oraz kontrmobilność, czyli „wszelkie działania, które są podejmowane do blokowania, zatrzymania przeciwnika, są bardzo ważnym elementem, który daje nam możliwość działania”.
Gen. Wawrzyniak podkreślił również, że program Bałtyckiej Linii Obrony i Tarczy Wschód musi stanowić jedność, co świadczy o kompleksowym podejściu do bezpieczeństwa regionalnego.
Pierwsze kroki i testy Tarczy Wschód
Pierwsze testy elementów Tarczy Wschód odbyły się w połowie października 2024 roku na poligonie w Orzyszu (województwo warmińsko-mazurskie). Pod koniec 2024 roku premier Donald Tusk informował o rozpoczęciu pierwszych prac w ramach tarczy na granicy z Rosją. To świadczy o dynamicznym tempie wdrażania programu i priorytetowym traktowaniu kwestii bezpieczeństwa granic.
Realizacja Tarczy Wschód to nie tylko inwestycja w obronność kraju, ale także szansa na znaczące ożywienie gospodarcze dla regionów przygranicznych, które zmagają się z konsekwencjami odcięcia od rynków wschodnich. Dzięki zaangażowaniu lokalnych firm i wykorzystaniu ich potencjału, program ma szansę stać się impulsem do rozwoju i tworzenia nowych miejsc pracy, jednocześnie wzmacniając bezpieczeństwo państwa.
