Decyzja o stałym rozlokowaniu niemieckiej brygady na Litwie jest wydarzeniem bezprecedensowym. Jak podkreślił gen. Alexus Grynkewich, jest to "istotny krok w kierunku wzmocnienia odstraszania i obrony na wschodniej flance Sojuszu". Jest to również pierwsza stała obecność wojsk niemieckich poza granicami kraju od zakończenia II wojny światowej. Litwa od początku agresji Rosji przeciwko Ukrainie aktywnie apelowała o zwiększenie obecności wojsk sojuszniczych na swoim terytorium oraz o rozwój systemów obrony powietrznej.
Nowo utworzona 45. Brygada Pancerna oficjalnie zainaugurowała swoją działalność w maju 2025 roku. Jej główna baza znajduje się w Rudnikach, około 30 km na południe od Wilna, natomiast pododdziały wsparcia rozlokowane są w Rokantiszkach i Niemenczynie. Docelowo, do końca 2027 roku, na Litwie ma stacjonować około 5 tys. żołnierzy niemieckich, co znacząco zwiększy potencjał obronny kraju i regionu.
NATO reaguje: wzmocnienie wschodniej flanki
W ostatnich latach, w odpowiedzi na agresywne działania Rosji, Sojusz Północnoatlantycki podjął szereg działań mających na celu wzmocnienie swojej wschodniej flanki. Jednym z kluczowych elementów było utworzenie tzw. wzmocnionej obecności NATO (enhanced Forward Presence – eFP), która objęła wielonarodowe grupy bojowe w ośmiu krajach:
- Bułgarii
- Estonii
- na Węgrzech
- Łotwie
- Litwie
- w Polsce
- Rumunii
- Słowacji
Program eFP został zainicjowany w 2017 roku, kiedy to powstały cztery wielonarodowe grupy bojowe wielkości batalionu w Estonii, na Łotwie, Litwie i w Polsce, dowodzone odpowiednio przez Wielką Brytanię, Kanadę, Niemcy i Stany Zjednoczone. Po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku, istniejące grupy bojowe zostały wzmocnione, a Sojusznicy zgodzili się na utworzenie czterech kolejnych, zwiększając ich łączną liczbę do ośmiu.
Strategiczne wsparcie dla Litwy: bezpieczeństwo przestrzeni powietrznej
Oprócz stałej obecności wojskowej, NATO zintensyfikuje również wsparcie dla Litwy w zakresie bezpieczeństwa przestrzeni powietrznej. Gen. Alexus Grynkewich zapowiedział, że sojusznicze dowództwo lotnicze NATO "zapewni Litwie rozszerzone informacje oraz ostrzeżenia dotyczące startów rakiet i pocisków wystrzeliwanych w kierunku Ukrainy, które mogą naruszyć przestrzeń powietrzną Litwy". To strategiczne posunięcie ma na celu zwiększenie świadomości sytuacyjnej i zdolności obronnych Litwy w obliczu potencjalnych zagrożeń z powietrza.
Na szczycie NATO w Madrycie w 2022 roku, Sojusznicy zobowiązali się do dalszego wzmocnienia wschodniej flanki, decydując o zwiększeniu liczebności wielonarodowych grup bojowych z batalionów do jednostek wielkości brygady. W lipcu 2024 roku Łotwa stała się pierwszym krajem, w którym powstała Wielonarodowa Brygada NATO „Łotwa”, co świadczy o konsekwentnym dążeniu Sojuszu do zwiększania swojego potencjału obronnego w regionie.
Polecany artykuł:
