Spis treści
- Współpraca Międzynarodowa Kluczem do Bezpieczeństwa
- Modernizacja NORAD i Inwestycje w Infrastrukturę
- Rosnące Znaczenie Arktyki w Zmiennym Świecie
- Relacje z USA i Pozycja Siły Kanady
Współpraca Międzynarodowa Kluczem do Bezpieczeństwa
Premier Kanady Mark Carney ogłosił znaczące inwestycje w modernizację systemów obronnych w Arktyce. Kluczowym elementem jest budowa zaawansowanego radaru dalekiego zasięgu, który ma monitorować przestrzeń powietrzną i morską. „Musimy inwestować w Arktyce, by bronić naszej suwerenności” - podkreślił Carney. Współpraca z Australią zapewni dostęp do najnowszych technologii i wzmocni sojusznicze więzi. Premier Australii Anthony Albanese potwierdził zaangażowanie swojego kraju, podkreślając "głęboką przyjaźń Australii i Kanady".
Modernizacja NORAD i Inwestycje w Infrastrukturę
Rząd federalny przeznaczy ponad 6 mld dolarów kanadyjskich w projekt budowy systemu radarowego dalekiego zasięgu. Budowa będzie finansowana z wynoszącego 40 mld dolarów kanadyjskich budżetu na modernizację NORAD (North American Aerospace Defense Command - Dowództwo Obrony Północnoamerykańskiej Przestrzeni Powietrznej i Kosmicznej), zapowiedzianą w 2022 r. Jednocześnie zostanie wydanych 253 mln dolarów kanadyjskich na cywilną infrastrukturę w Arktyce, w tym na energetykę i mieszkalnictwo oraz 420 mln CAD na obronność i zwiększoną obecność wojska.
NORAD jest organizacją stworzoną przez USA i Kanadę w 1958 r. Jej celem jest ochrona przestrzeni powietrznej nad Ameryką Północną, zajmuje się także np. cyberzagrożeniami. Szefa dowództwa wyznaczają wspólnie prezydent USA i premier Kanady, 40 proc. wydatków pokrywa Kanada. Carney podkreślił, że budowa systemu radarowego wzmocni zdolności Kanady w ramach NORAD, ale jednocześnie „Kanada kontroluje swój własny dom”.
Carney dodał, że wcześniej we wtorek potwierdził w rozmowie z premierem Australii Anthonym Albanesem zamiary wspólnego projektu systemu radarowego. Wyjaśnił, że po przygotowaniach trwających od pewnego czasu teraz decyzje są podejmowane szybko.
Albanese napisał na platformie X, że obaj politycy potwierdzili „głęboką przyjaźń Australii i Kanady i zobowiązanie do świata, gdzie wszystkie kraje mogą współpracować, handlować i odnosić sukcesy”; zapowiedział też dalsze wzmacnianie współpracy obu państw.
Rosnące Znaczenie Arktyki w Zmiennym Świecie
„Sytuacja na świecie się zmienia i nasi przeciwnicy czują się ośmieleni” - stwierdził Carney, podkreślając rosnące znaczenie Arktyki dla bezpieczeństwa Kanady. Zmiany klimatyczne otwierają nowe szlaki morskie, a Przejście Północno-Zachodnie staje się coraz bardziej dostępne dla żeglugi. „Przejście Południowo-Zachodnie to kanadyjski akwen, musimy podjąć kroki, by umocnić tam suwerenność” - zaznaczył premier.
Relacje z USA i Pozycja Siły Kanady
Pytany o przyszłą rozmowę z prezydentem Donaldem Trumpem Carney powiedział, że Kanada rozmawia z USA „jak dwa suwerenne kraje” i zwrócił uwagę na zbieżność wielu celów, od likwidacji problemu fentanylu, przez zapewnienie miejsc pracy do powrotu miejsc pracy.
Jednak dopytywany o „bardziej pozytywny” ton jego wypowiedzi na temat USA i ewentualne ograniczenie ceł odwetowych, Carney powiedział, że „niekoniecznie użyłby takiej charakterystyki”. „Kanada jest silna i będzie jeszcze silniejsza” - dodał, podkreślając, że kraj może zaoferować sam sobie znacznie więcej „niż inne kraje chciałyby mu odebrać”. Pozycję Kanady w rozmowach określił jako „pozycję siły”.
Kanadyjska Arktyka to ok. 40 proc. terytorium całej Kanady i właśnie tam przebiega ponad 70 proc. kanadyjskiej linii wybrzeża. Jak podkreślał premier Nunavut P.J.Akeeagok, kanadyjska tożsamość ukształtowała się w dużej części dzięki Arktyce. Zwrócił przy tym uwagę na bliskie związki kanadyjskiej Arktyki z należącą do Danii Grenlandią.
PM/PAP
