„Błękitne hełmy” dla sojuszu wojskowego Wspólnoty Niepodległych Państw. Rosja wjedzie w nim prym

Sojusz wojskowy (niecałej) Wspólnoty Państw Niepodległych

Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (ros. Организация Договора о коллективной безопасности – ОДКБ, ODKB) jest paktem wojskowym Rosji, Armenii, Białorusi, Kazachstanu, Kirgistanu i Tadżykistanu – należących do Wspólnoty Państw Niepodległych. Z członkowstwa w Organizacji zrezygnowała Gruzja, a także Azerbejdżan i Uzbekistan. Jedynym obserwatorem jest w tym systemie Serbia. W latach 2013-2022 taki status miała Islamska Republika Afganistanu. Sojusz zawarto w 2002 r.

W 2008 r. w ramach ODKB utworzono Siły Szybkiego Reagowania. W styczniu 2022 r. w Kazachstanie doszło do masowych protestów przeciwko podwyżkom cen gazu LPG. Wówczas prezydent tego państwa Kasym-Żomart Tokajew wystąpił do ODKB z wnioskiem o interwencję. Wojska wkroczyły. Protesty stłumiono.

Rosja wykorzystuje uczestnictwo w misjach pokojowych ONZ do swoich celów

W 2022 r. RLI podkreślał w analizach geopolitycznych: „Rosja wykorzystuje misje pokojowe (misje utrzymania pokoju – w oficjalnej nomenklaturze ONZ – Portal Obronny) do przejęcia kontroli nad niektórymi terytoriami, będącymi częścią obszaru interesów geopolitycznych. Przykładowo rozmieszczenie rosyjskiego kontyngentu w Naddniestrzu opiera się na porozumieniu, które de iure wyklucza możliwość wycofania się z inicjatywy Mołdawii. W istocie kontyngent stał się instrumentem obecności wojskowej Rosji w regionie, dając Moskwie wolną rękę w zakresie wpływania na bezpieczeństwo Mołdawii i Ukrainy, a także blokowania inicjatyw integracyjnych Kiszyniowa z UE–NATO”.

Rosjanie w błękitnych hełmach będą strzegli pokoju na Ukrainie?

Skoro ODKB (czytaj: Federacja Rosyjska) może uczestniczyć w misjach pokojowych ONZ, to co – w opinii RLI – to oznacza (lub może oznaczać)?

„Taka polityka mogłaby zagrozić suwerenności i integralności terytorialnej narodów. Na przykład: propozycje porozumienia pokojowego na Ukrainie obejmują utworzenie strefy buforowej monitorowanej przez siły pokojowe . Rosja może to wykorzystać do rozmieszczenia oddziałów ODKB, w tym sił z Białorusi i Kazachstanu, których hierarchia wojskowa jest ściśle powiązana z Moskwą. Rosja już wcześniej testowała zaangażowanie ODKB w interwencje, np. w Kazachstanie w 2022 roku, pod pretekstem stabilizacji regionu”.

Interwencja w Kazachstanie to już historia, jednak – jak powiada jeden z jutuberów historyczno-politycznych, „historia dzieje się co dzień”. Instytut prognozuje, że „Nowa uchwała mogłaby także ośmielić Rosję do prowadzenia operacji hybrydowych w innych strategicznych obszarach, takich jak kraje bałtyckie, gdzie Moskwa w przeszłości zarzucała dyskryminację mniejszości rosyjskojęzycznych. Przestrzegamy, że chociaż początkowo prawdopodobnie udałobb się uknknąć bezpośredniej konfrontacji z NATO, Moskwa mogłaby wykorzystać misje pokojowe ONZ jako przykrywkę dla rozmieszczania sił w regionach o strategicznym znaczeniu, z pominięciem kontroli międzynarodowej”.

Czy ONZ jest neutralnym arbitrem światowego pokoju?

Instytut wskazuje, że udział sekretarza generalnego ONZ Antonio Guterresa w szczycie BRICS w Kazaniu (22-24 października – Portal Obronny) podsycił spekulacje na temat zmieniającego się kierunku działania ONZ.

Krytycy twierdzą, że ONZ ryzykuje utratą bezstronności i wpływów, co powtórzy los Ligi Narodów. Konkluzja RLI: Rosja wykorzystuje instytucje wielostronne do realizacji swojego programu strategicznego, jednocześnie wzbudzając alarm w związku z potencjalną erozją roli ONZ jako neutralnego arbitra światowego pokoju.

ONZ dotychczas przeprowadziła ponad 70 misji pokojowych

Na wszystkich kontynentach z wyjątkiem wiecznie spokojnej Australii. Pierwszą była UNTSO (United Nations Truce Supervision Organization), ustanowiono ją w maju 1948 r.

Monitorowała zawieszenia broni i porozumień rozejmowych między Izraelem a jego sąsiadami po wojnie arabsko-izraelskiej w 1948 r. Misja ta... nadal trwa, a jej obserwatorzy działają na Bliskim Wschodzie.

ONZ prowadzi obecnie jeszcze 10 misji utrzymania pokoju, w Afryce, Azji, Europie oraz na Bliskim Wschodzie. Ich celem, poza tym uwidocznionym w ich nazwie, jest ochrona ludności cywilnej, wspieranie praw człowieka, pomoc w organizacji wyborów oraz wzmacnianie lokalnych struktur administracyjnych.

W ramach tych operacji zaangażowanych jest ponad 76 tys. żołnierzy (potocznie zwani „błękitnymi hełmami”), policjantów i cywilnych specjalistów z ponad 120 krajów członkowskich ONZ. W służbie pod jej flagą życie oddało ponad 4,4 tys. uczestników misji pokojowych. Rosja uczestniczyła w kilku misjach ONZ-owskich. teraz zyskała ku temu nowy mandat.