„Wróg przeprowadził uderzenie z wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych Tornado-S na dzielnicę mieszkaniowa Krasnohoriwki. Rosyjskie wojska zastosowały zabronioną amunicją kasetową. Spadła ona na ulice zabudowy prywatnej” – podały (22 marca 2022 r.) służby prasowe Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Ukrainy. To teraz Ukraińcy mogą używać „zabronionej (prawem międzynarodowym) amunicji kasetowej”? Nie tylko mogą, ale będą jej używali i obie strony konfliktu, używając takiej broni… nie łamią prawa, gdyż nie są sygnatariuszami konwencji o zakazie użycia amunicji kasetowej (Convention on Cluster Munitions – CCM) podpisanej w 2008 r. przez 106 państw i wprowadzonej w życie w dwa lata później.
„Konwencja w sprawie amunicji kasetowej narodziła się ze zbiorowej determinacji, by zająć się konsekwencjami humanitarnymi i niedopuszczalnymi szkodami wyrządzanymi ludności cywilnej przez amunicję kasetową. Państwa-Strony zobowiązują się do pełnego upowszechnienia Konwencji i promowania jej norm, a także do jej pełnej realizacji. Jego realizacja przyczynia się do przyspieszenia realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ oraz promocji międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego” – czytamy na stronie internetowej CCM.
Ani Ukrainy, ani Rosji – a także m.in. Polski i USA – nie ma wśród sygnatariuszy CCM, a co za tym idzie: te państwa nie są związane zakazem stosowania amunicji kasetowej. Nic więc dziwnego, że CNN - argumentując decyzję Joe Bidena o przekazaniu Ukrainie takiej broni - podkreśla, że US Army twierdzi, że jej amunicja kasetowa ma niższy odsetek niewybuchów, które mogą stanowić zagrożenie dla ludności cywilnej, przez co „stanowi mniejsze zagrożenie dla ludności cywilnej”.
Przeciwko decyzji USA o broni kasetowej dla Ukrainy są niektóre kraje Zachodu, w tym Wielka Brytania, Niemcy, Hiszpania i Kanada. - Nie dla bomb kasetowych, ale tak dla uzasadnionej obrony Ukrainy, która - w naszym rozumieniu - powinna być prowadzona bez użycia bomb kasetowych - powiedziała minister obrony Hiszpanii Margarita Robles, cytowana przez PAP. Swoje stanowisko jasno wyraziły też Niemcy. Minister spraw zagranicznych RFN Annalena Baerbock stwierdziła: - Niemcy sprzeciwiają się wysyłaniu na Ukrainę amunicji kasetowej.
Z kolei minister obrony Ukrainy Ołeksij Reznikow podkreślił, że amunicja kasetowa ma złą reputację. Jednak w tym przypadku jej użycie jest koniecznością, ponieważ Siły Zbrojne muszą wyrządzić Rosjanom maksymalne szkody, aby móc zdeokupować Ukrainę – podała agencja Unian. Za sprawą medialnych informacji najczęściej kojarzy się ten rodzaj broni z wykorzystaniem przeciwko celom cywilnym. Jest ona bardzo skuteczna w zwalczaniu celów opancerzonych, w tym również czołgów – trafia w nie z góry, w miejsca najsłabiej opancerzone.
„Według Convention on Cluster Munitions przez amunicję kasetową rozumie się broń konwencjonalną przeznaczoną do rozpraszania lub uwalniania wybuchowych podpocisków, (każdy o masie mniejszej niż 20kg) włącznie z tymi podpociskami1. Zasadniczym zadaniem pocisków kasetowych jest przeniesienie podpocisków: odłamkowych, przeciwpancerno-odłamkowych lub min: przeciwpiechotnych, przeciwpancernych w rejon rażenia przeciwnika. Ten rodzaj amunicji jest przeznaczony do zwalczania pododdziałów piechoty i artylerii, ale jednocześnie może służyć do niszczenia pojazdów opancerzonych, w tym również czołgów, bunkrów, parków samochodowych i składów amunicji. Pocisk kasetowy w pierwszej fazie lotu (trwającej od momentu wystrzału do chwili rozcalenia) zachowuje się podobnie jak inne pociski rakietowe. Rozcalenie pocisku kasetowego odbywa się na ściśle określonej odległości i wysokości, po czym następuje wyrzucenie z niego podpocisków” – wyjaśnia w artykule o tej broni („Wiedza Obronna”, 2015) Kazimierz P. Lipczyński.
Używali jej Rosjanie w wojnie hybrydowej prowadzonej na Wschodniej Ukrainie jeszcze przed 2022 r. Co ciekawe, o to samo Rosjanie oskarżali Ukraińców i również powoływali się na CCM... Wracając do współczesności: Reznikow oświadczył, że SZU nie będą strzelać amunicją kasetową „w terytorium Rosji, a także na obiekty cywilne lub inne miejsca na Ukrainie, gdzie mogą znajdować się ofiary wśród ludności cywilnej”. Obiecał, że SZU będą prowadziły rejestrację jej użycia – gdzie, kiedy i wobec jakich celów armia ukraińska ją skieruje.
A na ilustracji poniżej widać, które państwa podpisały CCM (oznaczone kolorem niebieskim), które ją ratyfikowały (na fioletowo) i resztę świata (szary kolor).