PBS GROUP, będący liderem projektu, posiadający wieloletnie doświadczenie w produkcji urządzeń dla lotnictwa i energetyki, zwłaszcza turbin, silników i systemów pomocniczych, dotychczas nie miał tak bezpośredniego udziału w najnowocześniejszych programach lotnictwa bojowego. Dzięki temu projektowi firma nie tylko podnosi swoje kompetencje techniczne, ale też wchodzi do globalnego klubu firm, które realnie budują nowoczesne systemy dla kluczowego systemu lotniczego NATO.
W skład grupy wchodzą również ONE3D, specjalizujące się w druku 3D z metali, oraz HiLASE Centre, które dostarcza kompetencje w zakresie obróbki laserowej. Celem jest przygotowanie przemysłowo wykonalnego i certyfikowanego procesu produkcji, ma to pozwolić na włączenie się do globalnego łańcucha dostaw Lockheed Martin — producenta F‑35.
Projekt rozpoczął się od podpisania umowy w maju 2024 roku. Od tego czasu konsorcjum realizuje zadania badawczo-rozwojowe związane z testowaniem metod wytwarzania addytywnego, obróbki cieplnej oraz laserowej modyfikacji powierzchni. Te technologie są istotne w przypadku komponentów pracujących w trudnych warunkach temperaturowych i mechanicznych, takich jak elementy systemu wydechowego.
i
W czerwcu 2025 roku przedstawiciele czeskich partnerów odwiedzili zakład Lockheed Martin w Fort Worth, aby przedstawić wyniki dotychczasowych prac, uzyskać wstępne uwagi od głównego producenta i zaplanować kolejne kroki rozwojowe. W praktyce ten projekt to nie jest jeszcze bezpośrednie włączenie czeskich firm do seryjnej produkcji dla F‑35 — obecnie trwa faza badawczo-rozwojowa, która ma zakończyć się pełną kwalifikacją przemysłową do 2029 roku.
Wdrożenie wymaga udowodnienia, że opracowana technologia zapewnia wymaganą powtarzalność, spełnia amerykańskie normy wojskowe i jest konkurencyjna kosztowo względem obecnie stosowanych metod. Wymogi certyfikacyjne Lockheed Martin są w tym przypadku bardzo restrykcyjne, dlatego projekt może jeszcze napotkać bariery technologiczne i finansowe.
Dla ONE3D projekt to możliwość sprawdzenia druku 3D z metalu w produkcji krytycznych komponentów o dużych wymaganiach cieplnych, co może mieć zastosowanie także w innych gałęziach przemysłu — np. energetyce czy motoryzacji. HiLASE Centre wzmacnia swoją pozycję jako ośrodek badawczo-rozwojowy, który realnie wspiera transfer wyników badań do przemysłu.
Kluczowe znaczenie ma to, czy konsorcjum zdoła utrzymać harmonogram prac i zebrać środki na pełną walidację i certyfikację procesu produkcji. W programach takich jak F‑35 dostawcy są oceniani nie tylko pod kątem jakości technicznej, ale też zdolności do stabilnych, powtarzalnych dostaw na przestrzeni kilkudziesięciu lat. Włączenie się w łańcuch dostaw Lockheed Martina oznacza długoterminowe zobowiązania i konieczność utrzymania kompetencji oraz infrastruktury.
Projekt pokazuje także szerszy trend, w którym mniejsze kraje Europy Środkowej próbują stopniowo przechodzić od roli montowni lub podwykonawców prostych elementów do roli dostawców specjalistycznych technologii o wysokiej wartości dodanej. Współpraca z Lockheed Martin nie daje jeszcze gwarancji finalnego sukcesu, ale jeśli czeski zespół spełni wymagania amerykańskiego giganta, to będzie to pierwszy istotny krok w budowaniu zdolności przemysłowych regionu w najbardziej wymagających segmentach przemysłu lotniczego i obronnego.
