Podpisanie porozumienia między Sztabem Generalnym Wojska Polskiego a Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi to krok milowy w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski. Dokument, który parafowali gen. Wiesław Kukuła, Grzegorz Onichimowski i Agnieszka Okońska, jest bezprecedensowy w kontekście współpracy wojska z cywilną instytucją publiczną w obszarze ochrony infrastruktury krytycznej. Uroczystość odbyła się w siedzibie PSE w Konstancinie-Jeziornie, a swoją obecnością uświetnili ją minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz oraz minister energii Miłosz Motyka.
Celem tej strategicznej współpracy jest przede wszystkim wymiana wiedzy eksperckiej i dostarczanie do polskiej sieci energetycznej kluczowych informacji związanych ze standaryzacją rozwiązań ochronnych. Gen. Wiesław Kukuła podkreślił, że porozumienie obejmuje także szeroko pojętą współpracę szkoleniową, mającą na celu obronę infrastruktury energetycznej.
„Ta współpraca przede wszystkim ma umożliwiać wymianę wiedzy eksperckiej, ale również dostarczanie do polskiej sieci energetycznej podstawowych informacji związanych przede wszystkim ze standaryzacją różnego typu rozwiązań wykorzystywanych w systemach ochronnych poprzez wykorzystanie potencjału technologii dual use, jak również obejmować szeroko pojętą współpracę szkoleniową, związaną z obroną tej infrastruktury” – powiedział szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.
Doświadczenia Ukrainy fundamentem nowej strategii obronnej
Minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz zwrócił uwagę na konieczność czerpania lekcji z tragicznych doświadczeń Ukrainy, gdzie infrastruktura energetyczna stała się głównym celem ataków. „To właśnie infrastruktura energetyczna jest pierwszym celem ataku. My czerpiemy z doświadczeń ukraińskich – trudnych i bolesnych dla naszych sąsiadów – lekcję, którą musimy odrobić już teraz” – podkreślił minister. Wojna na Ukrainie pokazała, jak kluczowe jest zabezpieczenie dostaw energii i jak duży wpływ ma to na życie codzienne ludności, zwłaszcza w okresie zimowym.
W ramach porozumienia planowane jest powołanie stałego Zespołu Eksperckiego do spraw wzmacniania odporności infrastruktury krytycznej przed zagrożeniami o charakterze militarnym. Zespół ten, składający się z przedstawicieli Sztabu Generalnego WP, Dowództwa Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych (DORSZ), Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych (DGRSZ), a w zależności od potrzeb także Dowództwa Wojsk Obrony Terytorialnej (DWOT) i Dowództwa Komponentu Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni (DKWOC), będzie wypracowywał rekomendacje dotyczące rozwoju systemu bezpieczeństwa i ochrony obiektów PSE. Jego przewodnią rolę będzie pełnić PSE S.A.
Wspólne ćwiczenia i wymiana informacji: Klucz do skutecznej obrony
Dokument szczegółowo określa zasady dostępu do wiedzy eksperckiej obu instytucji. Strony porozumienia skupią się na wymianie informacji oraz koordynacji działań w sferze monitorowania infrastruktury KSE i przeciwdziałania zagrożeniom niemilitarnym i militarnym. Jednym z najważniejszych elementów współpracy będą wspólne ćwiczenia wojskowe, które odbędą się na obiektach należących do PSE S.A., zaliczanych do kategorii pierwszej pod względem bezpieczeństwa lub obronności państwa. Celem tych ćwiczeń jest zapoznanie przedstawicieli Sił Zbrojnych RP ze specyfiką funkcjonowania tych strategicznych obiektów.
Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz podkreślił rolę wojska w obronie, a nie odbudowie, infrastruktury krytycznej.
„Wojsko nie będzie odbudowywać obiektów infrastruktury krytycznej. Od tego są powołane wyspecjalizowane firmy, zatrudniane przez Polską Grupę Energetyczną. Ale wojsko będzie bronić tej infrastruktury – tego dorobku, który mógłby stać się celem ataku” – zaznaczył minister.
Dodał również, że Siły Zbrojne RP będą wskazywać kierunki modernizacji, potrzebne rozwiązania i obszary do poprawy, a także aktywnie uczestniczyć w ćwiczeniach, co znacząco wpłynie na zdolności i umiejętności obronne kraju.
Odpowiedzialność i współdziałanie dla odporności państwa
Szef MON wyraził dumę z zaangażowania żołnierzy i poziomu wiedzy Wojska Polskiego w zakresie zarządzania krytyczną infrastrukturą. „Bez dobrej energii i bez ochrony infrastruktury krytycznej nigdy nie ochronimy tego, co jest fundamentem naszego państwa” – dodał Władysław Kosiniak-Kamysz. Porozumienie to jest dowodem na współdziałanie i odpowiedzialność obu stron w budowaniu odporności państwa.
Gen. Wiesław Kukuła podsumował, że odstraszanie i odporność państwa to dwa kluczowe elementy bezpieczeństwa.
„Na to odstraszanie składają się dwa najważniejsze elementy: zdolność i gotowość sił zbrojnych oraz tzw. odporność państwa. Dziś jesteśmy w miejscu, gdzie zarządza się kręgosłupem energetycznym naszego państwa – absolutnie krytycznym systemem dla jego odporności” – mówił szef Sztabu Generalnego WP.
Podkreślił, że porozumienie to jest modelowym przykładem ochrony infrastruktury krytycznej i nadaje głębszy kontekst bezpieczeństwu państwa. Współpraca ta, wykorzystująca m.in. technologie dual-use, ma na celu nie tylko wymianę wiedzy, ale także praktyczne szkolenia, które wzmocnią obronność kluczowych elementów funkcjonowania Polski.
