NATO szykuje się na szczyt w Hadze. Nowe cele obronne i większe wydatki na horyzoncie?

Przygotowania do szczytu NATO w Hadze

Spotkanie w Brukseli jest kluczowym elementem przygotowań do szczytu NATO w Hadze, zaplanowanego na czerwiec. Oczekuje się, że podczas tego szczytu zostaną podjęte ważne zobowiązania dotyczące:

• Zwiększenia wydatków na obronność;

• Większej produkcji zbrojeniowej;

• Wsparcia dla Ukrainy;

Rutte wyraził optymizm co do osiągnięcia porozumienia w sprawie celów w zakresie zdolności obronnych.

Co zrobić, by skutecznie się bronić?

Rutte podkreślił, że podejmowane decyzje mają na celu zapewnienie zdolności do obrony w przypadku ataku, ale także utrzymanie gotowości obronnej w czasach pokoju.

„Przewiduję, że zgodzimy się co do celów w zakresie zdolności. (...) Podejmiemy decyzję o tym, co musimy zrobić, aby móc się bronić, gdy zostaniemy zaatakowani, i mieć zdolności do obrony, gdy nie jesteśmy atakowani" - powiedział Rutte o spotkaniu ministrów obrony w Brukseli.

Wyższy cel wydatków na obronność – realna perspektywa?

Mark Rutte zapowiedział, że w Hadze państwa NATO podejmą decyzję o "znacznym podwyższeniu celu wydatków (przyp. red. na obronność) dla wszystkich krajów w NATO”.

Inwestycje w kluczowe systemy obronne

Sekretarz generalny NATO podkreślił konieczność inwestycji w różne obszary obronności, w tym:

• Systemy obrony powietrznej;
• Rakiety dalekiego zasięgu;
• Siły lądowe;
• Systemy dowodzenia;

„Musimy inwestować w nasze systemy obrony powietrznej, musimy inwestować w nasze rakiety dalekiego zasięgu, musimy inwestować w nasze siły lądowe, systemy dowodzenia. To oznacza ogromne inwestycje, których potrzebujemy na całym terytorium NATO” - oświadczył Rutte.

Nowa propozycja celu wydatków na obronność

Mark Rutte zapowiedział, że jeszcze w czwartek (6 czerwca) przedstawi nową propozycję dotyczącą celu wydatków na obronność NATO.

Stanowisko USA – 5% PKB na obronę?

Na spotkaniu w Brukseli Stany Zjednoczone reprezentował szef Pentagonu, Pete Hegseth. Jak powiedział dziennikarzom, zobowiązanie do wydatków na obronę w wysokości 5 proc. PKB zostanie przyjęte jako wspólne w ramach NATO.

"Jesteśmy tu, by kontynuować pracę, którą rozpoczął prezydent (USA) Donald Trump, czyli zobowiązanie do 5 proc. wydatków na obronę w ramach Sojuszu, co naszym zdaniem zostanie spełnione” — powiedział.

Szwecja popiera podniesienie wydatków

Pozytywnie do propozycji podniesienia wydatków na obronność odniósł się minister obrony Szwecji, Pal Jonson, który powiedział, że jego kraj chciałby, aby osiągnęły one poziom 5 proc. PKB w 2030 r.

Niemcy potrzebują więcej żołnierzy

Z kolei minister obrony Niemiec, Boris Pistorius, poinformował, że w ramach nowych celów dotyczących zdolności NATO jego kraj będzie potrzebować 50-60 tys. dodatkowych żołnierzy. Dodał, że NATO powinno jasno określić w swojej deklaracji ze szczytu w Hadze, że Rosja jest dla Sojuszu największym zagrożeniem.

Aktualne zobowiązania NATO

Obecny cel NATO, do którego sojusznicy zobowiązali się na szczycie w Walii w 2014 roku, to przeznaczanie co najmniej 2 proc. PKB na obronę.

Różne stanowiska państw członkowskich

Prezydent USA Donald Trump zażądał podniesienia celu do 5 proc. PKB, co spotkało się z mieszanymi reakcjami państw członkowskich. Dla części krajów tzw. wschodniej flanki NATO, w tym Polski i krajów bałtyckich, jest to cel do zaakceptowania, bo już teraz wydają one niewiele mniej na swoją obronę. Dla wielu państw zachodniej Europy, np. Hiszpanii, żądanie Trumpa jest z kolei trudne do przyjęcia.

Kompromisowa propozycja Marka Rutte

Sekretarz generalny NATO, Mark Rutte, w reakcji na ten postulat na początku maja przedstawił członkom Sojuszu kompromisową propozycję: zwiększenie celu wydatków na obronę do 3,5 proc. PKB i przeznaczenie kolejnych 1,5 proc. na inne obszary związane z bezpieczeństwem, takie jak infrastruktura czy cyberbezpieczeństwo.