Konferencja pt: „Wnioski z wojny na Ukrainie – wyposażenie i struktura polskiej armii oraz Obrony Cywilnej” [ZAPIS RELACJI]

Już dziś w hotelu Belotto, w samym sercu Warszawy, odbędą się panele dyskusyjne na temat obronności i przyszłości polskiej armii. Od godziny 9.30 przez cały dzień trwały będą rozmowy na kluczowe zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa. Wśród gości będą m.in. Minister Obrony Narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz, Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego gen. Wiesław Kukuła i Inspektor Sił Powietrznych gen. dyw. pil. Ireneusz Nowak.

Tematy przygotowanych paneli, to: Wizja Sił Zbrojnych 2039 a wnioski z konfliktu na Ukrainie, Nowe technologie w konflikcie ukraińskim jako szanse i wyzwania dla Sił Zbrojnych, Medycyna pola walki – żołnierz jako najważniejszy komponent Sił Zbrojnych, Strategiczne i taktyczne znaczenie Sił Powietrznych w nowoczesnym konflikcie zbrojnym

Rozpoczyna się oficjalna część wydarzenia. – Witam państwa bardzo serdecznie na pierwszej konferencji Portalu Obronnego. Jest z nami m.in. pan minister Jacek Siewiera z Biura Bezpieczeństwa Narodowego oraz szef Sztabu Generalnego Wiesław Kukuła – powitał zgromadzonych redaktor naczelny "Super Expressu" Grzegorz Zasępa. – Armia jest szczególną polisą ubezpieczeniową. Im jest droższa, tym lepiej chroni. Życzę nam wszystkim, abyśmy nie musieli z niej nigdy skorzystać – dodał.

– Bardzo się cieszę, że mam zaszczyt otworzyć dzisiejszą konferencję Portalu Obronnego. To będzie konferencja bardzo skupiona na aspektach technicznych obronności – rozpoczął szef BBN, Jacek Siewiera. Dodał, że głównymi tematami będą szybkość operacji z wykorzystaniem dronów, walka radioelektroniczna, łączność i wyposażenie osobiste żołnierzy.

Siewiera nawiązał do aktualnych wydarzeń w Syrii. – To istotna wiadomość do mocarstw globalnych o ograniczeniach Federacji Rosyjskiej do prowadzenia działań na wielu teatrach. Dziś Rosja nie jest w stanie tego robić – stwierdził.

– Niestety nadal żyjemy w świecie, w którym społeczeństwo nie rozumie ciężaru kosztów rozwijania obronności. To koszty idące w miliardy. Koszty kadry dowódczej są niezwykle wysokie. Ale nie tylko. Wyszkolenie jednej załogi czołgu Leopard, to 1 mln zł. Mówimy tu wyłącznie o załodze, zwykłych żołnierzach – podkreślił.

– Jestem przekonany, że Portal Obronny i ta dyskusja mogą odegrać ważną rolę w rozwoju myśli o polskiej armii i obronności – zakończył.

Na scenę zaproszony został gen. Wiesław Kukuła. – Konferencja ma świetny timing. W tym miesiącu zakończymy dokument dotyczący rozwoju Sił Zbrojnych w perspektywie najbliższych 15 lat. Od 2016 r. analizujemy działania Rosji. Teraz mamy diametralnie inną sytuację. Odchodzimy od wojen asymetrycznych, od wojny z terroryzmem – rozpoczął Szef Stabu Generalnego RP.

Podkreślił, że oprócz zdolności w wojskach kosmicznych i cyber, najważniejsze pozostają domeny fizyczne. Przełamywanie zabezpieczeń, dominacja w powietrzu, głębokie i precyzyjne uderzenia, budowa rezerw osobowych.

Teraz rozpoczyna się pierwszy panel dyskusyjny pt. „Nowe technologie w konflikcie ukraińskim jako szanse i wyzwania dla Sił Zbrojnych”. Poprowadzi go Marcin Prokopowicz. Wezmą w nim udział Attaché obrony przy Ambasadzie RP w Kijowie, płk Dariusz Słota, gen. dyw. pil. Dariusz Malinowski oraz prezes zarządu Hanwha Aerospace Europe Boo Hwan Lee.

Polska i Korea Płd. znajdują się w analogicznym położeniu. Powinny rozwijać współpracę dla wspólnego bezpieczeństwa. Jak goście widzą możliwość współpracy z partnerami zagranicznymi? – Przykro mi patrzeć, kiedy nasza myśl techniczna, która stała wysoko w radiolokacji i systemach dowodzenia, w tej chwili jest drugoplanowa. Nie ma silnej armii bez własnego produktu, naukowców, ludzi, którzy czują ten klimat. K2 i K9, są rozwiązaniami na potrzeby koreańskie – powiedział gen. dyw. pil. Dariusz Malinowski.

– Jesteśmy w 100 % spółką polską, rekrutujemy ponad 20 polskich inżynierów. Pracują u nas tylko 3 osoby z Korei. Systemy produkowane w Polsce będzie można eksportować. Współpraca z Ukrainą także jest możliwa. Będziemy realizować projekt z PZG. Rakiety o zasięgu 100 km, nawet 1000 km są możliwe do skonstruowania. Będziemy rozwijali nasze możliwości – mówi Boo Hwan Lee, prezes Hanwha Aerospace Europe.

– Nie ma jednej instytucji, która ma pełne kompetencje do prowadzenia wszelkiego rodzaju operacji. Działanie jako zespół, połączone, pozwala na zastosowanie pełnych możliwości. Zatrudniamy ponad 1000 programistów. To ogromny kapitał. Inwestujemy w rozwijanie własnych rozwiązań. Nasi inżynierowie mogą dzięki temu reagować na zagrożenia związane z cyberbezpieczeństwem – powiedział gen. dyw. Karol Molenda, dowódca DKWOC.

Jak wojna na Ukrainie wpłynie na rozwój myśli wojskowej? – Ta wojna wygląda bardzo klasycznie. Mimo cyfryzacji, robotyzacji, to są jedynie systemy, które wspomagają żołnierzy idących do przodu. Widzimy wojnę na wyniszczenie zasobów ludzkich. Żeby zająć teren musi stanąć tam żołnierski but – przekonuje.

– Artyleria dalej odgrywa ważną rolę na polu walki. Mamy własny Zautomatyzowany Zestaw Kierowania Ogniem (ZZKO) Topaz. To system kierowania ognia artylerii. Ma wbudowane tabele strzelnicze, korzystają z niego Ukraińcy. Przyszłością są systemy naprowadzania pocisków laserowo – dodał.

– Szczerze mówiąc, ja tej wojny nie rozumiem. Przygotowywano nas do czego innego. Szkolono nas do wojny zintegrowanej rodzajów sił zbrojnych. Tak miały wyglądać wojny XXI w. NATO nie pozwoli sobie na taką ilość strat, jak na Ukrainie. Żeby to osiągnąć, musimy mieć zintegrowany system targetingu, żebyśmy nie strzelali do komara z armaty – powiedział gen. dyw. pil. Dariusz Malinowski.

– Mamy walczyć z potężną bestią, z którą face to face nie mamy szans. Jeżeli tej bestii wyłupiemy oczy, pozbawimy słuchu i węchu i będziemy mogli nią sterować, tak, żeby szła tam, gdzie chcemy, to wystrzelają ją lufy naszych czołgów. W wojnie na wyniszczenie przegramy – dodał, nawiązując do otwartego konfliktu z Rosją.

Jakie kompetencje powinna mieć formacja cyberbezpieczeństwa? – Mamy systemy, które działają w sposób reaktywny na zagrożenia. Naszym zadaniem jest działanie proaktywne, posiadanie zespołów, które są w stanie polować na adwersarzy – mówi szef Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, gen. Karol Molenda.

Jak drony zmieniły taktykę i sposób patrzenia na pilota? Czy długo jeszcze będziemy widzieli człowieka w kabinie? – Nie boję się, że stracę pracę. Nie wierzę, że AI może pokonać to, co my mamy w głowach. Natomiast drony będą mogły pomóc w tym, żeby zaoszczędzić nasze życie, żebyśmy mogli walczyć dalej – mówi gen. Malinowski.

– Nie damy rady zbudować kopuły, która zwalczy wszystkie atakujące drony. Jestem zwolennikiem niszczenia dronów jeszcze na ziemi. To łatwy cel do zniszczenia, jeśli dysponuje się odpowiednim środkiem rażenia – podkreślił.

Zakończył się pierwszy z paneli dyskusyjnych. Po 10-minutowej przerwie powracamy z kolejnym.

Po przerwie rozpoczniemy kolejną dyskusję „Wizja Sił Zbrojnych 2039 a wnioski z konfliktu na Ukrainie”. Moderatorem będzie redaktor prowadzący Portalu Obronnego Juliusz Sabak.

Na sali zjawił się Minister Obrony Narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz. – To bardzo ważne spotkanie. Będziemy rozmwiać w panelu, w którym weźmie udział Szef Sztabu Generalnego, Dowódca Generalny i Dowódca Operacyjny Roadzjów Sił Zbrojnych oraz szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego – powiedział szef MON.

– Dziękuję Portalowi Obronnego i redakcji „Super Expressu” za zorganizowanie tej konferencji. Dzisiaj możemy wykorzystać zasoby i informacje z Ukrainy. Ta wiedza jest nam bardzo potrzebna – dodał minister.

Pierwszy głos zabrał gen. Wiesław Kukuła. – Po raz pierwszy w historii w programie tworzenia sił zbrojnych w perspektywie 15-letniej możemy korzystać z doświadczeń przekładanych jeden do jednego. Codziennie pracujemy nad analizą konfliktu w Ukrainie, która pozwoli nam przygotować siły, które będą skutecznie odstraszały, a w przypadku konfliktu skutecznie obronią nasz kraj – powiedział wojskowy.

– Mowa była o dronach. Można je niszczyć jeszcze na ziemi, jak wspomniał mój poprzednik. Ale można też niszczyć fabryki je produkujące. Deep precision strike, to priorytet numer jeden. Siły powietrze musimy podnieść i rozwinąć ich zdolności po to, żeby wojna nie była krwawa i nie trwała 5 lat – mówi gen. Kukuła.

– Potrzebujemy dużą ilość dronów, żeby żołnierze nauczyli się je strącać. Dostarczymy kilkadziesiąt drukarek 3D. Dzięki temu ograniczymy koszty takich szkoleń – dodał.

Szef MON-u zabrał głos na temat obecnych priorytetów. – To zabezpieczenie pieniędzy na rozwój armii. Ponad 80% społeczeństwa popiera zwiększenie wydatków na zbrojenia. W niektórych krajach NATO, to zaledwie 2-3% społeczeństwa. Większe wydatki w Europie są po to, żeby utrzymać pulę amerykańskiego zaangażowania – zauważa Kosiniak-Kamysz. Minister podkreślił też dobrą współpracę m.in. z Biurem Bezpieczeństwa Narodowego.

Głos zabrał szef BBN. – Podkreślam konieczność utworzenia resortu zdolnego do wyboru firm prywatnych, uwzględniania potrzeb armii i interesu państwowego, nadzoru i kontroli nad zasobami produkcyjnymi – powiedział Jacek Siewiera.

– Szkolę wojsko ukraińskie. Mam dostęp do instruktorów, którzy wspomagają ten proces. Wykorzystujemy to i dostosowujemy w naszej armii wiele rzeczy po względem praktycznym i taktycznym – mówi gen. Marek Sokołowski, Dowódca Generalny Rodzajów Sił Zbrojnych.

– Chciałbym zwrócić uwagę na jedno. Dziś mamy 1924 r. Tworzymy wizję, jak reformować armię do 1939 r. Padają pytania: kiedy wybuchnie wojna, kiedy będziemy walczyć? Jeśli zapytać gen. Molendę, to on już dzisiaj walczy. Chciałbym, żebyśmy wiedzieli o co pytamy i jakich szukamy odpowiedzi – powiedział gen. Maciej Klisz.

– Wojna na Ukrainie, to bardziej ewolucja, niż rewolucja. Ona przypomina I wojnę światową, a nie II. Jeśli chcemy toczyć ją w taki sposób, to polegniemy. Widzę dalej, wiem więcej, uderzam szybciej. Multidomening, to nasze wyzwanie – dodał wojskowy.

Szef MON-u zabrał głos. Dlaczego resort wysłał 25 tys. żołnierzy do walki z powodzią? – Ludzie płacą na armię i dzięki temu widzą, że jest tam, gdzie jest potrzebna. Miłość do armii, to coś, co łączy wszystkich Polaków mimo wszelkich podziałów – twierdzi Władysław Kosiniak-Kamysz. Zwrócił się też do żołnierzy. – Ludzie muszą widzieć, że jesteście ponad to wszystko, co dzieje się w świecie polityki. Przetrwamy tylko wtedy, gdy do was będzie pełne zaufanie.

Czego potrzeba, żeby tworzyć jednostki wojskowe „ready to fight tonight”? – Czasu, ale go nie mamy – odpowiedział krótko gen. Klisz.

W jakiej sytuacji jesteśmy teraz? Jak wygląda prowadzenie operacji? – Do niedawna nie mogliśmy prowadzić operacji wojskowych na terenie kraju. Teraz jest to możliwe. Przykładem jest operacja na granicy wsparcia Straży Granicznej. W cyberprzestrzeni toczy się też obecnie konflikt zbrojny. Współpracujemy na tym polu z gen. Molendą – mówi gen. Klisz.

Rozmówcy nawiązali do ustawy pozwalającej żołnierzom na używanie broni i innych środków przymusu bezpośredniego podczas operacji pokojowych. – Gdzie te głosy, że dajemy licencje na zabijanie (na granicy - red.) naszym żołnierzom? Od pół roku ta ustawa obowiązuje. Nie słyszałem przeprosin od tych, którzy nas obrażali – mówi Kosiniak-Kamysz. – Wyciągnęliśmy wnioski z błędów na granicy. Teraz wydzielony do zadania jest jeden związek taktyczny – dodał.

Właśnie zakończył się drugi panel dyskusyjny. Kolejny poświęcony będzie medycynie pola walki. Poprowadzi go Ewelina Celejewska.

Za chwilę wracamy po przerwie. Gośćmi rozmowy „Medycyna pola walki – żołnierz jako najważniejszy komponent Sił Zbrojnych” będą:

• dyrektor Departamentu Wojskowej Służby Zdrowia MON, płk dr n.med. Arkadiusz Kosowski

• dyrektor Wojskowego Instytutu Medycznego, gen. broni prof. dr. hab. nauk med. Grzegorz Gielerak

• CEO Fundacji „W Międzyczasie”, Damian Duda

• zastępca komendanta Wojskowego Centrum Kształcenia Medycznego, płk Anita Podlasin

• zastępca attache obrony przy Ambasadzie RP w Kijowie, mjr Bartosz Wiatrzyk

Jakie są wnioski z konfliktu w Ukrainie? – Nie działają żadne ustalenia międzynarodowego prawa humanitarnego. Rosjanie niszczą wszelką infrastrukturę medycyny pola walki, od punktów ewakuacji, po punkty stabilizacji – mówi por. Damian Duda. – Najszybsza ewakuacja to czas 6-7 godzin. Nie spotkałem się z czasem poniżej 5 godzin. Zdarza się, że ranny trafia do punktu stabilizacyjnego po 12 godzinach. Czynniki powodujące taki stan rzeczy, to ostrzał przeciwnika, trudny teren i brak środków ewakuacji medycznej – dodaje.

– Z wniosków - oprócz tych poziomów taktycznych, o których mówił pan Damian - to wyższe poziomy, czyli zdolność prawna i fizyczna państwa do stworzenia jednolitego systemu medycznego. Wnioski po spotkaniu z głównym chirurgiem SZ Ukrainy, to przygotowanie lekarzy cywilnych na czas wojny w trakcie konfliktu i przed nim – powiedział mjr Wiatrzyk.

Płk. Kosowski podkreślił wagę pomocy koleżeńskiej na polu walki. – Popatrzmy na sferę cywilną. mamy urządzenia do ratowania życia. Mówimy o tym w obszarze cywilnej, po to, że im więcej wiedzy przekazujemy społeczeństwu, tym większe szanse na przeżycie. Potem potrzebny jest sprawny system ratownictwa medycznego. To system naczyń połączonych. Podobnie jest w systemie wojskowym.

Głos zabrał gen. Gielerak. – Jeszcze kilkanaście lat temu obowiązującym dogmatem do ludzi w Siłach Zbrojnych było stosowanie metod stymulujących siłę fizyczną. Dziś całkowicie od tego odchodzimy. Postęp technologiczny spowodował możliwość kwalifikacji czynników biologicznych, co pozwala przypisać odpowiednią funkcję odpowiedniej osobie – poiwedział szef WIMiu.

Gielerak odniósł się też do medycyny pola walki. – Wysunięte placówki, to miejsca, które muszą być przygotowane na profesjonalną opiekę medyczną na 72 godziny – zaznaczył.

– Chcemy wdrożyć system szkolenia ratownika taktycznego. Po 7-miesięcznym szkoleniu człowiek bez wykształcenia medycznego będzie w stanie udzielić profesjonalnej pomocy w warunkach pola walki – powiedziała płk Anita Podlasin. – Musimy też stworzyć przestrzeń prawną pod okoliczność, gdy to nie medycy będą udzielali pomocy medycznej. Musmy zbudować od najniższego szczebla te zdolności – dodała.

– Wielu żołnierzy jest przeszkolonych tak, że z zamkniętymi oczami potrafią rozłożyć i złożyć swoją broń. Pytanie, czy tak samo umieją posługiwać się pakietem medycznym? To również ich broń – podkreślił płk Arkadiusz Kosowski.

– Na linii frontu będę za 4 dni. Moi ludzie są teraz w okopach. Przyjechałem tu z uwagi na konferencję, ale też chcąc podzielić się doświadczeniami – odniósł się do prowadzonych w Wojsku Polskim szkoleń. – Są niestety też sytuacje, gdzie odbijamy się od ściany. Żołnierze kilku brygad Obrony Terytorialnej dostali zakaz kontaktów z naszymi medykami – twierdzi por. Duda.

Płk Kosowski zwrócił się z apelem do dowódców. – Chory żołnierz nie ćwiczy, ranny nie walczy. Pamiętajcie, że opieka zdrowotna wymaga wspólnych starań, żeby mieć personel, który zagwarantuje kwalifikowaną, sprawną opiekę. Zróbmy to razem z myślą o podopiecznych – powiedział.

– Jeszcze raz chciałbym zaapelować, że medycyna wojskowa, to nie tylko medycyna pola walki, taktyczna. To przygotowanie i zabezpieczenie Sił Zbrojnych będąc w sytuacji poniżej progu wojny – dodał na zakończenie gen. Gielerak.

Teraz rozpocznie się 4. panel - „Strategiczne i taktyczne znaczenie Sił Powietrznych w nowoczesnym konflikcie zbrojnym”. Poprowadzi go Juliusz Sabak.

Głos zabrał Inspektor Sił Powietrznych. – Siły Powietrzne najbardziej potrzebują dostrzeżenia swojej rangi. Muszą rozwijać się. Mamy maszyny wielozadaniowe, myśliwskie. Trwają dyskusje nad nabyciem ciężkich samolotów przechwytujących. Najbardziej brakuje nam jednak samolotów do tankowania. Są niezmiernie potrzebne. Pozwalają lepiej planować patrole bojowe – powiedział gen. Ireneusz Nowak.

– Dla dalekiego rozpoznania potrzebna jest współpraca komponentu lądowego i powietrznego. Bardzo istotna jest koordynacja całej przestrzeni powietrznej. To razem Siłami Powietrznymi wypracowujemy w ramach Land-Air Integration – gen. Adam Joks.

Głos zabierze gen. Ireneusz Starzyński, dowódca Centrum Operacji Powietrznej-Dowództwa Komponentu Powietrznego. – W domenie powietrznej najbardziej widać koordynację sojuszniczą. To dotyczy m.in. systemów Patriot i NASAMS – mówi wojskowy.

– Dzięki tankowcom piloci w powietrzu nie martwią się o to, kiedy wrócą. Podczas ostrzału lotniska, zagwarantują większe bezpieczeństwo. Samoloty mogą wykonywać wtedy swoje zadania i trudniej je trafić, niż np. manewrującym pociskiem balistycznym – zauważył gen. Ireneusz Starzyński, nawiązując do wypowiedzi gen. Nowaka.

Jak wygląda współdziałanie obrony przeciwlotniczej z systemami sojuszniczymi? Jak jest skuteczność, czego brakuje? – Brakuje wielu elementów. Przede wszystkim zrozumienia, że idzie nowe. Wisła, Narew Pilicja+ - te systemy to zmiana jakościowa. Bez obrony przeciwlotniczej piloci nie polatają, a lądowcy nie pojeżdżą – mówi gen. Michał Marciniak.

– Samoloty SAAB to rozwiązanie pomostowe. Branża już musi myśleć, co chcemy w miejsce tych samolotów. Nie wchodzi w grę ich modernizacja. Chcemy pozyskać samoloty nowe, z najnowszymi rozwiązaniami – powiedział gen. Nowak, nawiązując do zakupu szwedzkich samolotow dla polskich lotników.

– Siły powietrze muszą być zarządzane centralnie. Potrzebny jest przekaz informacji w czasie rzeczywistym. To możliwość przesyłania dużej ilości danych między platformami takimi, jak systemy wykrywania, radiolokacji oraz dane z samolotów wczesnego ostrzegania – mówi gen. Starzyński. – Pracujemy też wspólnie nad walką radioelektroniczną. To najlepsza metoda na obezwałdnienie np. roju 200 dronów – dodaje.

Jakie obecnie mamy metody zwalczania dronów? – Metody walki z nimi są różne. Czym innym jest trudno wykrywalny dron, a czym innym mały quadrocopter. Jedną z metod jest próba zakłócenia sygnału przy użyciu tzw. jammerów. Te jednak mają zasięg kilkuset metrów. Amunicja programowalna to drugi sposób. Kolejnym są rakiety dedykowane do zwalczania większych dronów – odpowiedział gen. Marciniak. – Próby zwalczania mniejszych obiektów na krótkich dystansach wiązką laserową przebiegają obiecująco. Małe drony spadają po ok. 3 s. – dodał wojskowy. Wyjaśnił jednak, że jest zwolennikiem tradycyjnych rozwiązań – Nic nie zastąpi siły kinetycznej – stwierdził.

To koniec 4. panelu. Po krótkiej przerwie zapraszamy na kolejny pt. „Systemy satelitarne i bezzałogowe na współczesnym polu walki – najważniejsza lekcja z Ukrainy”. Poprowadzi go zastepca redaktora naczelnego "Super Expressu" Jan złotorowicz. Udział wezmą:

• zastępca attaché obrony przy Ambasadzie RP w Kijowie, mjr Bartosz Wiatrzyk
• DGRSZ, zastępca dowódcy, gen. dyw. pil. Cezary Wiśniewski
• PGZ S.A.dyrektor Biura STrategii i Rozwoju, Mateusz Roszkiewicz
• Grupa WB, syrektor systemów bezzałogowych, Jarosław Czajka
• ICEYE Polska, dyrektor generalny, Witold Witkowicz
• SzGWP, szef P2, gen. bryg Mieczysław Bieniek

Czego nauczyliśmy się od Ukraińców ws. dronów? – Na szczeblu batalionu ogólnowojskowego w Siłach Zbrojnych Ukrainy mamy kompanię operatorów dronów korzystają z rozpoznawczych oraz bojowych – mjr Bartosz Wiatrzyk.

Co o dronach sądzi gen. Cezary Wiśniewski? – To dobry środek walki, ciekawe uzbrojenie. Ale Ukraińcy korzystają z niego, ponieważ nie posiadają innych zdolności bojowych. My chcemy prowadzić wojnę manewrową, z dominowaniem w powietrzu i przełamaniami na głębokość 300 kilometrów. Ja takiego zastosowania dronów, jak na Ukrainie nie widzę. Nie wykluczam ich jednak zupełnie. Zamiast strzelać do unieruchomionego czołgu drogim Javelinem, może lepiej użyć drona FPV – powiedział.

– Prowadzimy współpracę z wywiadem wojskowym Ukrainy. Doświadczenia są bogate. Dostarczyliśmy kilkadziesiąt tysięcy zdjęć radarowych. Skupiają się na rozpoznaniu celów na zapleczu frontu, centra dowodzenia. Udało nam się też złapać okręt podwodny w Noworosyjsku – mówi dyrektor generalny ICEYE Polska

Jakie lekcje wyciągneliśmy dla Polskich Sił Zbrojnych? – Grupa WB jest obecna na Ukrainie od 2014 roku. Mamy dzięki temu doświadczenia w systemach łączności, powinniśmy z nich czerpać. Widzimy dużą potrzebę w łączniu różnych platform, które są w powietrzu – powiedział dyrektor Jarosław Czajka z WB Electronics.

– Należy szybciej wdrażać rozwiązania gotowe już i teraz. Systemy dronowe mogą być świetnym elementem uzupełniającym lotnictwa śmigłowcowego – dodał.

Zaczyna się 6. panel „Odbudowa Obrony Cywilnej jako systemu reagowania kryzysowego Państwa”. Udział wezmą: 

• Wydział Zarządzania Kryzysowego i Spraw Obronnych Starostwa Powiatowego w Jeleniej Górze, dyrektor Edyta Kluczyńska
• polandhelps.com, Jerzy Jurczyński
• MSWiA, Podsekretarz Stanu Wiesław Leśniakiewicz

Co zostało do zrobienia w kwestii Obrony Cywilnej? – Martwi mnie, że nie wypełniliśmy procedur dotyczących kryzysu uchodźczego. Poradziliśmy sobie z nim, ale kwestia musi być usankcjonowana prawnie, żebyśmy mieli narzędzia i środki, które w dłuższym czasie pomogą nie tylko zakwaterować uchodźców, ale także ich powrotu do normalności – mówi Edyta Kluczyńska.

– W ustawie wymieniliśmy 39 podmiotów które będą funkcjonować w czasie pokoju i wojny. Podzieliliśmy je na 3 obszary: ratownictwa, utrzymania normalnego funkcjonowania państwa – dostawy energii, wody, podstawowych elementów. To również organizacje pozarządowe, część z nich włączyliśmy już do systemu – powiedział Wiesław Leśniakiewicz.

– Filozofia ustawy jest następująca: obrona cywilna ma być oparta na organach, zasobach i podmiotach. To m.in. nasz krajowy system ratowniczo-gaśniczej i zasoby ochrony ludności. To także zasoby magazynowe. Ukraina w ogóle nie miała np. wolontariatu w formie ochotniczej straży pożarnej – mówi Leśniakiewicz.

Do wypowiedzi odniósł się Jerzy Jurczyński. – Przykład z Charkowa. Strażacy nigdy nie byli przygotowani do sytuacji, w której osiedle kilkusettysięczne zostaje ostrzelane rakietami. Przyjeżdżaja na miejsce. Jeden blok się wali, drugi płonie, jest kilkadzisiąt osób rannych. A na miejscu trzeba zarządzać tymi działaniami. W teori wyszło, że mają system ratownictwa, ale w praktyce służby nie miały podstawowej wiedzy z zakresu medycyny taktycznej – mówi.

– Kolejna sprawa: strażacy są celem rosyjskich ataków, są ostrzeliwani przez rakiety, drony. Dochodziło do interwencji, gdy płonęła pusta chata i ktoś wzywał straż. Na miejsce przyjeżdżały służby, a Rosjanie wykrywali strażaków i ich ostrzeliwali. Dzieje się tak za każdym razem, gdy dochodzi do koncentracji służb. Ukraińcy wyciągnęli już z tego wnioski. Ratownicy mają przenośne detektory dronów – dodaje.

– Brakuje w służbach ukraińskich rotacji. Strażacy w niektórych miejscach pracują nieprzerwanie od trzech lat. Dlaczego nie ma wymiany doświdczeń? Strażacy ze Lwowa, innych miast, mogliby się czegośod nich nauczyć – mówi.

– Bardzo ważne jest uświadomienie władz od najniższego szczebla, wójtów burmistrzów. Ważny zapis ustawy, mówi o obowiązkowych szkoleniach prowadzonych przez szkołę pożarniczą i ministerstwo. Będą świadomi, że są odpowiedzialni za bezpieczeństwo obywateli, za ich ewakuację – zauważa Edyta Kluczyńska

– Wierzę w państwo, wierzę w samorząd. Jeśli te struktury pękną, możemy sobie nie poradzić – podsumował Jerzy Jurczyński.

Przed nami już ostatni panel dyskusyjny „Sztuczna Inteligencja i rzeczywistość wirtualna w zastosowaniach operacyjnych i nowoczesnym szkoleniu Sił Zbrojnych”. Rozmowę poprowadzi Juliusz Sabak. Udział wezmą: 

• DKWOC, zastępca dowódcy, gen. bryg. Mariusz Chmielewski
• Deputy Commanding General - Integration SAG-U, gen. bryg. Krzysztof Knut
• SzGWP, szef P5, gen. bryg. Rafał Ostrowski
• SzGWP, szef P6, płk Piotr Chodowiec
• WAT, Wydział Elektroniki, dziekan, płk Jan Kelner
• WAT, Wydział Elektroniki, zastępca dziekana, płk Jarosław Bugaj

– Jesteśmy odpowiedzialni za wprowadzanie nowego oprogramowania. Autonomizacja jest narzędziem, które będzie wypierało typowego żołnierza na polu walki – powiedział gen. bryg. Mariusz Chmielewski. Dodał też jako przykład izraelski system LAVENDER, służacy całkowitej inwigilacji. Zbierał informacje na temat każdego obywatela Strefy Gazy na podstawie zachowań. – Przerażające są dane precyzji takiej klasyfikacji wskazania celów – stwierdził.

Kolejny rozmówca wspomniał o dronach. – Mamy Bayraktary, Jupitery, FlyEye, ale to jest poziom taktyczny. Bedziemy wchodzić szczebel wyżej. Trwa tzw. projekt 34, w którym zmniejszamy liczbę efektorów. To m.in. czołgi, bojowe wozy piechoty Borsuk. Batalion ma ich mniej, rozwijamy inne aspekty, a oddział i tak ma większe zdolności bojowe – mówi gen. bryg. Rafał Ostrowski.

Mówi gen. bryg. Krzysztof Knut. – Sztuczna inteligencja może wspomóc przeprowadzenie logistyki. Analizując aktualną sytuację operacyjną, mogą wspomóc dostarczanie zaopatrzenia do oddziałów na pierwszej linii – stwierdził. – Pomaga też w identyfikacji osób, w tym dzieci uprowadzonych z Ukrainy – dodał generał.

– Widzimy jeszcze jedno zastosowanie, o którym tu nie wspominaliśmy. To pomoc w szybkim podejmowaniu decyzji. SI pozwala na analizę dużych zbiorów danych, różnych formatów, np. bazy treści, łączności. Na polu walki ma przewagę ten, który szybciej zadecyduje – zabrał głos płk Piotr Chodowiec.

– Wykorzystanie sztucznej inteligencji sprawdza się w systemach rozpoznania radioelektronicznego. Metody te wpasowują się w identyfikowanie sygnałów własnych i przeciwnika – powiedział płk Jan Kelner. Dodał, że kraje NATO były kilka lat temu liderem technologii AI. – Chiny zaczęły nas wyprzedzać. Są zapleczem konfliktu na Ukrainie, więc musimy w ten obszar inwestować – dodał.

Jak w procesie decyzyjnym nasze wojsko projektuje te działania na przyszłość? – Na Ukrainie pierwszy raz zobaczyliśmy drony niszczące sprzęt wojskowy. Ukraińcy w pierwszej połowie 2023 r. pierwszy raz zastosowali drony do uderzeń na ludzi. Pytanie co będzie później? Jak przygotować się do następnej wojny? Dostajemy sygnały o projektach naukowych z Ameryki. Pierwszy, to Lowcast - zasobników z dronami podwieszanymi pod F16. Drugi to rój dronów, które same opracowują wariant ataku dronów, rozpoznają i uderzają. Dowodca wskazuje jedynie cel – wyjaśnia gen. Mariusz Chmielewski.

Jakie wnioski płyną dla nas w tej dziedzinie z wojny na Ukrainie? – Nie możemy zamykać się hermetycznie w środowisku wojskowym. Stąd programy integracji SI w armii. Ukraińcy otworzyli się na środowisko cywilne. Realizują przesiewanie, dopracowywanie i integrowane nowych pomysłów – podsumował gen. Chemielewski.

– Duży potencjał leży w młodych ludziach. Należy go pielęgnować. Studenci potrafią stworzyć rzeczy, których nie podjęłaby się żadna firma – dodał gen. Kelner.

– Jako Polacy musimy odrobić jeszcze jedną rzecz – niwelowanie barier dostępu do danych. Nie może być tak, że MON jest odcinany od danych MSWiA, bo to są „nasze dane”. Takie otwarcie jest kluczowe – zakończyl gen. Chmielewski.

Zakończył się ostatni z dzisiejszych paneli dyskusyjnych. Dziękujemy za śledzenie naszej relacji na żywo.