Spis treści
Siły Obronne Izraela (IDF) poinformowały, że ataki powietrzne zostały przeprowadzone „pod pełną kontrolą operacyjną przestrzeni powietrznej” i że samoloty F-14 Tomcat zostały zaatakowane, gdy znajdowały się w bazie lotniczej w pobliżu Teheranu.
Na nagraniu widać, jak drony zrzucają bomby niszcząc samoloty irańskie.
Według przypuszczeń serwisu The Aviationist oba samoloty prawdopodobnie nie były operacyjne i były widoczne na zdjęciach satelitarnych od lat. Według serwisu w poprzednich dniach wśród celów ataków w Teheranie znalazło się lotnisko Mehrabad. Lotnisko miało obsługiwać MiG-29 i Su-24, według niektórych doniesień mogły gościć niektóre irańskie F-14.
F-14 Tomcat - legenda z Top Gun
F-14 Tomcat to amerykański, dwumiejscowy, naddźwiękowy myśliwiec pokładowy o zmiennej geometrii skrzydeł, opracowany przez Grumman Aerospace dla Marynarki Wojennej USA. Wprowadzony do służby w 1974 roku, był jednym z najbardziej zaawansowanych samolotów swojej epoki, zaprojektowanym głównie do obrony floty i przechwytywania celów na dużych odległościach.
Samolot napędzany jest dwoma silnikami Pratt & Whitney TF30 w wczesnych wersjach (F-14A) lub General Electric F110 w modelach F-14B i F-14D, co pozwala osiągnąć prędkość maksymalną około Mach 2,4 (ok. 2485 km/h) oraz pułap ponad 15 000 m. Jego charakterystyczną cechą są skrzydła o zmiennej geometrii, które dostosowują kąt skosu do warunków lotu, poprawiając manewrowość przy niskich prędkościach i efektywność przy wysokich.
F-14 wyposażono w zaawansowany radar AN/AWG-9 (w F-14D APG-71), zdolny do śledzenia wielu celów jednocześnie na odległość do 190 km, co w połączeniu z rakietami AIM-54 Phoenix czyniło go unikalnym w zwalczaniu celów dalekiego zasięgu. Uzbrojenie obejmuje także działko M61 Vulcan 20 mm, rakiety AIM-9 Sidewinder i AIM-7 Sparrow oraz możliwość przenoszenia bomb w wersjach przystosowanych do ataków naziemnych (F-14D). Załoga składa się z pilota i operatora systemów uzbrojenia (RIO). F-14 służył w US Navy do 2006 roku, uczestnicząc w konfliktach takich jak wojna w Zatoce Perskiej. Dzięki swojej wszechstronności i ikonicznemu wyglądowi F-14 pozostaje legendą lotnictwa, znaną m.in. z filmu „Top Gun”.
Ostatnie F-14 w Iranie
Iran jest jedynym zagranicznym użytkownikiem F-14 Tomcat, otrzymując 79 egzemplarzy od USA w latach 70. przed rewolucją islamską 1979 roku. Samoloty te, głównie w wersji F-14A, odegrały kluczową rolę w wojnie iracko-irańskiej (1980-1988). Wykorzystywano je przede wszystkim do przechwytywania i zwalczania irackich samolotów, korzystając z unikalnych rakiet AIM-54 Phoenix, które pozwalały niszczyć cele na odległość do 190 km. Szacuje się, że irańskie F-14 zestrzeliły dziesiątki irackich maszyn, w tym MiG-i i Mirage’e, osiągając znaczące sukcesy mimo trudnych warunków operacyjnych.
Po rewolucji i wprowadzeniu sankcji przez USA, Iran został odcięty od dostaw części zamiennych i wsparcia technicznego. W rezultacie utrzymanie floty F-14 stało się wyzwaniem. Iran rozwinął własne zdolności do lokalnej produkcji części i modernizacji samolotów, w tym systemów awionicznych i uzbrojenia, zastępując niektóre amerykańskie komponenty własnymi lub pochodzącymi z innych źródeł. Pomimo tych wysiłków, brak oryginalnych części i starzenie się floty znacznie ograniczyły gotowość bojową.
W 2025 roku szacuje się, że Iran utrzymuje w służbie od 20 do 30 F-14, choć dokładna liczba operacyjnych maszyn jest niepewna. Samoloty te są nadal używane do obrony przestrzeni powietrznej, ale ich rola jest ograniczona ze względu na wiek i trudności logistyczne. Iran pozostaje jedynym krajem na świecie, który wciąż operuje F-14, co świadczy o determinacji w utrzymaniu tych kultowych maszyn w służbie mimo przeciwności.
