HMX, znany również jako oktogen, to wysokoenergetyczny materiał wybuchowy, który detonuje szybko i jest zaprojektowany dla maksymalnego zniszczenia. Według Centrum Informacji Technicznej Departamentu Obrony USA, HMX jest szeroko stosowany w:
- Głowicach rakiet i torped;
- Silnikach rakietowych;
- Pociskach z ładunkami wybuchowymi;
- Zaawansowanych systemach wojskowych z wybuchowymi materiałami plastycznymi;
Indie balansują między Wschodem a Zachodem
Indie, które zacieśniają więzi ze Stanami Zjednoczonymi, aby przeciwdziałać rosnącym wpływom Chin, nie zerwały swoich długoletnich powiązań militarnych i gospodarczych z Moskwą. Handel Indii z Rosją, zwłaszcza zakup rosyjskiej ropy, pozostaje silny, mimo prób zachodnich krajów osłabienia rosyjskiej gospodarki wojennej poprzez sankcje.
Wymiana handlowa Indii z Rosją – zwłaszcza zakupy rosyjskiej ropy – pozostaje intensywna, mimo że państwa zachodnie próbują osłabić rosyjską gospodarkę wojenną poprzez sankcje. Prezydent USA Donald Trump, jak zauważył Reuters, zagroził na początku lipca nałożeniem 100-procentowych ceł na kraje, które nadal będą kupować rosyjską ropę.
Amerykańskie ostrzeżenia i możliwe sankcje
Departament Stanu USA nie skomentował konkretnych przesyłek zidentyfikowanych przez Reuters, ale podkreślił, że wielokrotnie informował Indie, że firmy prowadzące interesy związane z wojskiem narażają się na sankcje.
„Indie są strategicznym partnerem, z którym prowadzimy otwartą i szczerą rozmowę, w tym na temat ich relacji z Rosją” – powiedział rzecznik Departamentu Stanu. „Wielokrotnie jasno komunikowaliśmy wszystkim naszym partnerom, w tym Indiom, że każda zagraniczna firma lub instytucja finansowa prowadząca interesy z rosyjską bazą przemysłową-militarystyczną naraża się na sankcje USA”.
Reakcja Ukrainy i Rosji
Władysław Własiuk, doradca prezydenta Ukrainy, powiedział Reutersowi:
„Chociaż Indie zazwyczaj nie są głównym krajem wykorzystywanym do omijania sankcji, zdajemy sobie sprawę, że mogą zdarzać się pojedyncze przypadki”. Dodał, że rosyjska firma Promsintez pojawiała się wcześniej na radarze ukraińskich służb w związku z współpracą z indyjskimi partnerami.
Szczegóły transakcji
Reuters zidentyfikował dwie przesyłki HMX wysłane w grudniu przez indyjską firmę Ideal Detonators Private Limited, obie rozładowane w Sankt Petersburgu. Jedna przesyłka, warta 405 200 dolarów, została zakupiona przez rosyjską firmę High Technology Initiation Systems, a druga, warta ponad 1 milion dolarów, przez Promsintez.
Reuters nie posiada żadnych informacji wskazujących na to, że transporty HMX naruszały politykę rządu Indii. Jeden z indyjskich urzędników, znający szczegóły sprawy, podkreślił, że substancja ta ma pewne ograniczone zastosowania cywilne - obok bardziej znanych zastosowań wojskowych.
Stanowisko Indii
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Indii oświadczyło:
„Indie realizują eksport przedmiotów podwójnego zastosowania, uwzględniając swoje międzynarodowe zobowiązania w zakresie nieproliferacji oraz opierając się na solidnych ramach prawnych i regulacyjnych, które obejmują kompleksową ocenę odpowiednich kryteriów dla takich eksportów”. Jeden z indyjskich urzędników stwierdził, że związek ten ma pewne ograniczone zastosowania cywilne, obok bardziej znanych zastosowań militarnych.
Geopolityczne implikacje
Dwóch amerykańskich urzędników pracujących nad sankcjami za prezydentury Bidena w rozmowie z Reutersem twierdzi, że sankcje stosowano ostrożnie ze względu na kwestie geopolityczne. Eric Prince z waszyngtońskiej kancelarii Akin, powiedział, że rząd USA często woli prywatnie komunikować swoje obawy sojusznikom i podejmować działania karne tylko w ostateczności. Waszyngton od dawna dąży do zacieśnienia relacji z Indiami, aby odciągnąć ten południowoazjatycki kraj od Chin.