Decyzja o wstrzymaniu sprzedaży systemów Patriot i innych kluczowych technologii wojskowych jest wyraźnym sygnałem zmiany w polityce obronnej Stanów Zjednoczonych. Jak podaje „Atlantic”, pierwszy zauważalny incydent miał miejsce, gdy Dania, przygotowując się do zakupu systemów obrony powietrznej, napotkała na niespodziewane wycofanie się Pentagonu z negocjacji. Ostatecznie Dania podpisała umowę z francusko-włoskim konsorcjum na kwotę 9,1 mld USD.
„Według urzędników w Waszyngtonie wiceszef Pentagonu Elbridge Colby w rozmowie z Departamentem Stanu wyraził sprzeciw wobec sprzedaży systemów obrony powietrznej Patriot Danii, argumentując, że ich dostępność jest ograniczona i powinny być zarezerwowane dla potrzeb amerykańskich.”
Ta polityka jest zgodna z poglądami Elbridge’a Colby’ego, który uważa, że USA powinny skoncentrować swoje zasoby obronne w ramach przygotowań do ewentualnego konfliktu z Chinami. Jest to element szerszej strategii „Ameryka przede wszystkim”, która stawia krajowe potrzeby bezpieczeństwa na pierwszym miejscu. Pentagon zidentyfikował systemy uzbrojenia o ograniczonej dostępności i przygotowuje się do blokowania zamówień z Europy, choć nie jest jasne, jak długo ten stan potrwa ani ilu systemów dotyczy.
Konsekwencje dla sojuszników i przemysłu zbrojeniowego
Wstrzymanie sprzedaży ma poważne implikacje zarówno praktyczne, jak i polityczne dla państw NATO. Europejskie kraje, które aktywnie wspierają Ukrainę, przekazując jej znaczne ilości własnego uzbrojenia, teraz pilnie potrzebują uzupełnienia swoich zapasów. Brak dostępu do amerykańskich Patriotów, które nie mają europejskiego odpowiednika i są kluczowe dla przechwytywania pocisków, stawia je w trudnej sytuacji.
„Naciskamy na Europejczyków, aby wysyłali sprzęt na Ukrainę, a następnie odmawiamy im narzędzi do odbudowania własnej obrony” – zauważył cytowany przez Atlantic emerytowany pułkownik piechoty morskiej Mark Cancian.”
Ta sytuacja może prowadzić do osłabienia zdolności obronnych Europy w obliczu rosnących zagrożeń. Ponadto, polityka ta może mieć negatywne konsekwencje gospodarcze dla Waszyngtonu. Ograniczenie eksportu grozi spadkiem dochodów amerykańskich firm zbrojeniowych, co może wpłynąć na zatrudnienie i zahamować innowacje w sektorze. Jednocześnie otwiera to nowe możliwości dla europejskich producentów, czego przykładem jest wspomniana decyzja Danii o wyborze francusko-włoskiego konsorcjum. Analitycy ostrzegają, że takie działania mogą podważyć wieloletnie strategiczne relacje USA z sojusznikami, które opierały się również na współpracy w dziedzinie obronności.
Niewystarczająca liczba Patriotów
Kluczowym powodem wstrzymania sprzedaży jest niewystarczająca liczba systemów Patriot w dyspozycji Stanów Zjednoczonych. Magazyn „Atlantic”, powołując się na źródła w resorcie obrony, informuje, że USA dysponują obecnie zaledwie około jedną czwartą liczby Patriotów potrzebnej do realizacji planów operacyjnych Pentagonu. To drastyczne niedobory zmuszają do priorytetyzacji i rezerwowania dostępnych systemów dla własnych potrzeb.
Ważne jest, że „ostatnie rozmowy dotyczące wstrzymania sprzedaży uzbrojenia nie dotyczą broni wysyłanej bezpośrednio do Ukrainy, która jest objęta odrębnym programem.” Oznacza to, że dostawy dla Ukrainy są traktowane priorytetowo, co dodatkowo podkreśla skalę niedoborów i strategiczne znaczenie tych systemów w kontekście globalnych konfliktów. Niewystarczająca podaż Patriotów wpływa na zdolność USA do wspierania sojuszników i jednocześnie zaspokajania własnych potrzeb obronnych.
Przyszłość sojuszy i globalnego bezpieczeństwa
Zmiana w polityce eksportowej USA wywołuje pytania o przyszłość sojuszy i globalnego bezpieczeństwa. Jeżeli Stany Zjednoczone będą kontynuować politykę ograniczania dostępu do kluczowego uzbrojenia, państwa NATO mogą być zmuszone do poszukiwania alternatywnych rozwiązań i wzmacniania własnych zdolności produkcyjnych. Może to prowadzić do większej autonomii obronnej Europy.
Obecna sytuacja pokazuje, jak delikatna jest równowaga w globalnym handlu bronią i jak szybko zmieniające się priorytety jednego z kluczowych graczy mogą wpłynąć na bezpieczeństwo międzynarodowe. Wstrzymanie sprzedaży Patriotów to nie tylko kwestia techniczna, ale przede wszystkim polityczna, która może mieć długoterminowe konsekwencje dla relacji transatlantyckich i stabilności na świecie.
